Συνεχίζεται η νέα σειρά podcasts «Διεθνής Ματιά» -Από την Ελλάδα στην Ευρώπη και τον Κόσμο, που επιμελείται ο Πολυδεύκης Παπαδόπουλος για το ERTnews Radio και το ERTEcho.gr. Σε κάθε podcast εξετάζονται σημαντικά γεγονότα και φαινόμενα παγκόσμιας σημασίας, από το χώρο της πολιτικής, των διεθνών σχέσεων, της οικονομίας, της οικολογίας, της επιστήμης και τεχνολογίας ή και του πολιτισμού, που επηρεάζουν καθοριστικά και καθολικά τη ζωή, αλλά και την κατάσταση ειδικά στη χώρα μας. Κι αυτό γίνεται με τη συμμετοχή ιδιαίτερα επιλεγμένων καλεσμένων, που είναι ειδικοί σε καθέναν από αυτούς τους τομείς.
Σύνταξη Πολυδεύκης Παπαδόπουλος
Ο κύκλος αυτός συνεχίζεται με το 6ο podcast, στο οποίο παρουσιάζεται κι αναλύεται το κύμα εξεγέρσεων «νέου τύπου» σε τουλάχιστον 11 χώρες της Αν. Ασίας και Αφρικής και τoυλάχιστον μια της Λ. Αμερικής τα τελευταία 3 χρόνια. Ορισμένοι αναλυτές παραλληλίζουν αυτά τα φαινόμενα με μια διευρυμένη γεωγραφικά, χρονικά και εθνοτικά «Αραβική Άνοιξη». Και τούτο γιατί, όπως θεωρούν, το σκηνικό θυμίζει σε αρκετά σημεία την Αραβική Άνοιξη που σάρωσε στις αρχές του 2011 χώρες στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή και γκρέμισε καθεστώτα.
Με καλεσμένη την Φιλίππα Χατζησταύρου, Επ. Καθηγήτρια στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ, με γνωστικά αντικείμενα την Πολιτική Επιστήμη, τη Διεθνή Πολιτική και τη Συγκριτική πολιτική, εξετάζεται το κατά πόσο οι κινητοποιήσεις στις προαναφερόμενες χώρες, συχνά βίαιες, αιματηρές και με ορισμένες να έχουν οδηγήσει στην ανατροπή των υφιστάμενων συστημάτων διακυβέρνησης, αποτελούν κάποιο ενιαίο ρεύμα ή έστω φαινόμενο με κοινά χαρακτηριστικά. Η κα Χατζησταύρου θεωρεί πως εμφανίζονται καταστάσεις που έχουν σημαντικές ομοιότητες, παρά τη μεγάλη γεωγραφική διασπορά και χρονική διαφορά, αλλά επίσης εξηγεί γιατί θεωρεί αδόκιμο τον χαρακτηρισμό τους ως μια νέου τύπου «Αραβική Άνοιξη»
Σε κάθε περίπτωση και με βάση μια χρονολογική σειρά, στα σχετικά γεγονότα συμπεριλαμβάνονται :
-Το καλοκαίρι του 2022 η ανατροπή του καθεστώτος στην Σρι Λάνκα, μετά από λαϊκή κινητοποίηση κυρίως νέων και η εκδίωξη του πρωθυπουργού και μετά επίσης του Προέδρου της χώρας. Είχε προηγηθεί οικονομική χρεοκοπία της Σρι Λάνκα και στα επεισόδια που δημιουργήθηκαν υπήρξαν αρκετοί νεκροί.
-Στα τέλη του 2022 ξέσπασαν μεγάλα επεισόδια στην πρωτεύουσα της Μογγολίας Ουλάν Μπατόρ και εισβολή στο Κοινοβούλιο της χώρας. Οι διαδηλωτές κατήγγειλαν κυβερνητικούς αξιωματούχους για σκάνδαλα.
–Τον Αύγουστο του 2024 υπήρξε εξέγερση με εκατοντάδες νεκρούς στο Μπάγκλαντες και εκδίωξη της πρωθυπουργού της χώρας για σκάνδαλα, κακοδιοίκηση και ευνοιοκρατία.
-Τον Ιούλιο του ’25 συνέβη στην Κένυα αναζωπύρωση των δυναμικών κινητοποιήσεων που είχαν ξεκινήσει ένα χρόνο πριν στο Ναϊρόμπι, καθώς και σ’ άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας με αρκετούς νεκρούς. Και στην περίπτωση αυτή υπήρξαν καταγγελίες της κυβέρνησης για σκάνδαλα, κακοδιοίκηση και μεγάλες κοινωνικές ανισότητες.
-Στις αρχές του Σεπτεμβρίου 2025 έλαβαν χώρα άγρια επεισόδια στην πρωτεύουσα του Νεπάλ Κατμαντού με πολλούς νεκρούς διαδηλωτές, αλλά και υπουργούς της κυβέρνησης τους οποίους λυντσάρησε το πλήθος. Τελικά συνέβη ολική ανατροπή του καθεστώτος. Μια χαρακτηριστική αφορμή για την κοινωνική έκρηξη ήταν η επίδειξη πλούτου από φίλους της κυβέρνησης στα social media, όπως και η ιδιαίτερη μεταχείρισή τους.
-Την ίδια περίοδο έγιναν μεγάλες διαδηλώσεις στη Τζακάρτα κι άλλες μεγαλουπόλεις της Ινδονησίας για παρόμοια θέματα και με περιορισμένο αριθμό νεκρών διαδηλωτών.
-Αντίστοιχες μέρες οργανώθηκαν μαζικές μαζικές κινητοποιήσεις και στη Μανίλα των Φιλιππίνων, με καταγγελίες κατά του καθεστώτος για διαφθορά, αλλά εδώ χωρίς να υπάρξουν θύματα.
-Στα τέλη Σεπτεμβρίου ξέσπασαν σοβαρά επεισόδια με αρκετούς νεκρούς στην πρωτεύουσα της Μαγαδασκάρης Ανταναναρίβο, τα οποία υποχρέωσαν την κυβέρνηση της σε παραίτηση. Ακολούθησε μετά από μερικές εβδομάδες εκδίωξη και του Προέδρου της χώρας, μέσα από ένα συνδυασμό νέων διαδηλώσεων και κινήματος του στρατού.
-Από τα τέλη Σεπτεμβρίου έως ακόμη τώρα, οργανώνονται δυναμικές αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις στο Ραμπάτ του Μαρόκου και σε άλλες μεγαλουπόλεις της χώρας ως έκφραση έντονης κοινωνικής δυσαρέσκειας. Μέχρι στιγμής τα θύματα μεταξύ των διαδηλωτών είναι περιορισμένα.
-Έντονα επεισόδια και τεταμένη κατάσταση υπήρξε μέσα στον Σεπτέμβριο και στο Περού, στο πλαίσιο μιας αυξανόμενης κοινωνικής δυσαρέσκειας που επικρατεί στη χώρα, ιδίως για την κατάσταση της διαφθοράς, αλλά και τη νέα μεταρρύθμιση του συστήματος συντάξεων που ενέκρινε το Κογκρέσο.
-Τέλος, στο μακρινό Ανατολικό Τιμόρ ξέσπασαν κι εκεί μαζικά επεισόδια μετά από διαμαρτυρίες αρχικά για τα δωρεάν αυτοκίνητα που επρόκειτο να λάβουν οι βουλευτές της χώρας. Οι κινητοποιήσεις επεκτάθηκαν για να περιλάβουν αιτήματα για κατάργηση των ισόβιων συντάξεων που λαμβάνουν οι βουλευτές αφού αποχωρήσουν από την πολιτική.
Στη συζήτηση εξετάζεται αν όλα αυτά τα περιστατικά συνιστούν ρεύμα και τελικά φαινόμενο με κοινά χαρακτηριστικά. Και πάντως, σε κάθε περίπτωση μια ομοιότητα αυτών των κινητοποιήσεων είναι ότι συγκλίνουν οι συνθήκες για ανάλογης μορφής διαμαρτυρία σε πολύ διαφορετικά πολιτικά περιβάλλοντα. Επίσης, όπως προκύπτει από τη θεώρηση του ζητήματος με την κα Χατζησταύρου, κοινοί τόποι σε όλες τις περιπτώσεις είναι ο ρόλος της λεγόμενης Generation Z που πρωτοστατεί, καθώς και η χρήση των Social Media για την οργάνωση των κινητοποιήσεων.
Η συζήτηση ολοκληρώνεται γύρω από το εάν έχουμε να κάνουμε με καταστάσεις που απορρέουν από την κλασσική αντίθεση Βορρά-Νότου ή είναι πέραν αυτής, το κατά πόσο υπάρχουν οι συνθήκες τέτοια φαινόμενα να γενικευτούν στο Νότο, αλλά και αν μπορούν να μεταφερθούν στον Βορρά.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος