Η «νέα τάξη» στην Ιταλία

O τρόπος σχηματισμού της νέας κυβέρνησης στην Ιταλία υπό την Τζόρτζια Μελόνι, οι ισορροπίες με τον Σαλβίνι και τον Μπερλουσκόνι, οι σχέσεις με την Ευρώπη, οι βασικές προτεραιότητες της νέας ηγεσίας και το κατά πόσο υπάρχουν ακόμη ρόλοι για τον Ντράγκι ήταν τα θέματα που αναλύθηκαν στην εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο», με καλεσμένο τον επί σειρά ετών ανταποκριτή ελληνικών ΜΜΕ στη Ρώμη και συγγραφέα Δημήτρη Δεληολάνη.

Τελικά ο ορισμός της Μελόνι ως της πρώτης γυναίκας πρωθυπουργού της Ιταλίας και έχουσας νεοφασιστικές ρίζες έτρεξε γρήγορα και χωρίς προσκόμματα. Λίγες ώρες αφότου πήρε την εντολή από τον Πρόεδρο Ματαρέλα παρουσίασε τη σύνθεση της 26μελούς κυβέρνησής της, η οποία και έγινε στο σύνολό της αμέσως αποδεκτή. Το άλλο πρωί ορκίστηκαν όλοι και ξεκίνησε μια νέα εποχή για την Ιταλία. Κι εν τέλει τα πάντα στη δημιουργία μιας κυβέρνησης που συνδυάζει την παρουσία στην εξουσία της άκρας δεξιά, της λαϊκίστικής νεοδεξιάς και της πιο παραδοσιακής κεντροδεξιά έγιναν πιο εύκολα από τις προβλέψεις.

Ωστόσο, τι φανερώνει η σύνθεση της 26μελούς νέας κυβέρνησης της Ιταλίας; Προς το παρόν η Μελόνι και οι σύμβουλοί της έδειξαν να κατέχουν καλά την τέχνη των ισορροπιών, αλλά και της αποδυνάμωσης των αντιπάλων. Συνολικά, έξι υπουργοί είναι γυναίκες, εννέα ανήκουν στα Αδέλφια της Ιταλίας, πέντε στην Λέγκα, πέντε στην Φόρτσα Ιτάλια (με απόντα όμως από το σχήμα τον ίδιο τον Μπερλουσκόνι και πέντε είναι τεχνοκράτες. Κύρια πρόσωπα αποτελούν ο δεύτερος τη τάξει Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι, ο Ματέο Σαλβίνι που είναι κι αυτός Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Υποδομών, αλλά όχι υπουργός Εσωτερικών που ήθελε να παραμείνει, θέση που πήρε το μέλος του κόμματός του και μέχρι τώρα απλώς νομάρχης Ματέο Πιαντεντόσι, ο υπουργός Οικονομίας –μετά σειρά αρνήσεων- Τζιανκάρλο Τζιορτζιέτ, μετριοπαθές στέλεχος της Λέγκας και ο Υπουργός Άμυνας Γκουίντο Κροσέτο, μέλος των Αδελφών της Ιταλίας και τα τελευταία χρόνια εκπρόσωπος των αμυντικών βιομηχανιών της Ιταλίας.

Επομένως, οι τρεις εταίροι κατόρθωσαν να γεφυρώσουν γρήγορα τις διαφορές τους και να βρουν συμβιβασμούς στο σχηματισμό κυβέρνησης. Ωστόσο και στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο είναι γνωστοί οι ανταγωνισμοί μεταξύ της Μελόνι, του Σαλβίνι και του Μπερλουσκόνι για λόγους προσωπικής φιλοδοξίας, αλλά και σε ζητήματα πολιτικής. Η νέα κυβέρνηση της Ιταλίας οφείλει να σηκώσει αμέσως τα μανίκια, για να προλάβει προθεσμίες σε κρίσιμα θέματα, όπως ο προϋπολογισμός, ο οποίος πρέπει να σταλεί στην ΕΕ για έγκριση μέχρι το τέλος του μήνα. Σε ό,τι αφορά το σχέδιο ανάκαμψης, περίπου 55 στόχοι πρέπει να επιτευχθούν μέχρι το τέλος του έτους ώστε να ξεκλειδώσουν σχεδόν 20 δισεκατομμύρια ευρώ για χρηματοδότηση για την Ιταλία στο πλαίσιο του προγράμματος. Επίσης, προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης θα είναι η αντιμετώπιση της κρίσης του κόστους ζωής που επιδεινώνεται από τις ουρανοκατέβατες τιμές της ενέργειας και την άνοδο των επιτοκίων, τα οποία επιβαρύνουν το ήδη τεράστιο δημόσιο χρέος της Ιταλίας. Και το ζήτημα είναι αν θα συνεχιστεί η σύμπνοια των κυβερνητικών εταίρων γύρω από όλα αυτά τα ζητήματα, αλλά και στα εξωτερικά θέματα, όπου η Μελόνι έχει ξεκαθαρίσει πως η Ιταλία συντάσσεται απόλυτα με τις θέσεις της ΕΕ και του ΝΆΤΟ σε ό,τι αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ οι Μπερλουσκόνι και Σαλβίνι είναι γνωστό πως έχουν άλλες απόψεις.

Σε ό,τι αφορά τις εξωτερικές σχέσεις της Ιταλίας, μεγάλες επιφυλάξεις και επικρίσεις είχαν υπάρξει από πλευράς πολιτικών ηγεσιών στην ΕΕ -κι ακόμη και στις ΗΠΑ- για το σχηματισμό ιταλικής κυβέρνησης ειδικά με τη συμμετοχή της ακροδεξιάς Μελόνι. Ωστόσο, με την έναρξη της νέας πολιτικής εποχής όλες οι πλευρές είχαν να πουν καλά λόγια, η μια για την άλλη (Ντεν Λάιεν, Σαρλ Μισέλ, Μακρόν, Σόλτς, η ίδια η Μελόνι κλπ). Ποιώντας την ανάγκη φιλοτιμία, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έδειξαν πως είναι έτοιμοι να συνεργαστούν με την κυβέρνηση Μελόνι. Όμως, πίσω από αυτές τις τυπικές ευγένειες είναι ακόμη νωρίς να διαφανεί πόσο ομαλά θα εξελιχθούν οι ευρω-ιταλικές σχέσεις. Τέλος, μέσα σ’ όλα τούτα, ένα ερώτημα αφορά τον ίδιο τον Ντράγκι και το κατά πόσον στο σημείο αυτό έχει κλείσει ο κύκλος του σε δημόσια αξιώματα της χώρας του καθώς και διεθνών θεσμών ή εάν η σημαντική αυτή πολιτική προσωπικότητα –όπως αποδείχθηκε ότι είναι εκτός από τεχνοκράτης- έχει μέλλον.