Δυο σημαντικοί μάρτυρες της αντίστασης κατά της χούντας και της εξέγερσης του Πολυτεχνείου βρέθηκαν καλεσμένοι στο ΕΡΤnews και την εκπομπή «Συνδέσεις», με τους Κώστα Παπαχλιμιντζο και Κατερίνα Δούκα.
Η Μέλπω Λεκατσά και ο Δημήτρης Παπαχρήστος θυμούνται τις στιγμές πριν χτυπήσει το τανκ την πόρτα του Πολυτεχνείου αλλά και όσα ακολούθησαν μετά.
Η Μέλπω Λεκατσά, υπεύθυνη του φαρμακείου του Πολυτεχνείου κατά την κατάληψη του 1973, περιγράφει τις δύσκολες συνθήκες κράτησης, τον φόβο αλλά και τη δύναμη της ψυχραιμίας που χρειάστηκε για να αντέξει τρεισήμισι μήνες στο ΕΑΤ-ΕΣΑ.
Ο Δημήτρης Παπαχρήστος, επίσης φοιτητής και ενεργός συμμετέχων στα γεγονότα, καταθέτει τη δική του εμπειρία από την κατάληψη και τη νύχτα της 17ης Νοεμβρίου, φωτίζοντας την αυτοοργάνωση, τις κινητοποιήσεις και τον ρόλο των νέων στην υπεράσπιση της δημοκρατίας εντός του Πολυτεχνείου.
Μέσα από τις προσωπικές τους μαρτυρίες αναδεικνύεται η ανθρώπινη διάσταση της αντίστασης και η σημασία της μνήμης για τα γεγονότα που καθόρισαν την πορεία της χώρας.
Η Μέλπω Λεκατσά, υπεύθυνη του φαρμακείου στο Πολυτεχνείο κατά την κατάληψη του 1973, περιέγραψε στο στούντιο του ΕΡΤnews και την εκπομπή Συνδέσεις τις συνθήκες αντίστασης και φόβου κατά τη διάρκεια της δικτατορίας.
«Ναι, φοβόμουν και φοβόμουν πολύ. Αλλά ούτως ή άλλως εμένα με κυνηγούσανε – ή θα έπεφτε η χούντα ή θα συνέχιζε να με κυνηγάει, οπότε ήταν μονόδρομος», ανέφερε, τονίζοντας ότι η ζωή είναι «μια διαρκής πορεία, από τον φόβο στο φως και το θάρρος και ξανά πάλι από την αρχή».
Αναφέρθηκε στη συμβολική ιστορία με το χαρτί της σοκολάτας, λέγοντας: «Είχα αρρωστήσει στη φυλακή και αντί για φάρμακα μου είχαν φέρει σοκολάτα και στο χαρτί της σοκολάτας έγραφα… και έτσι κράτησα την ψυχραιμία μου συγκρατώντας το μυαλό μου».
Ακόμη η κ. Λεκατσά περιέγραψε τις άθλιες συνθήκες κράτησης στις φυλακές ΕΑΤ-ΕΣΑ: «Ένα παξιμάδι, μια πατάτα για φαγητό», ενώ βγήκε με 47 κιλά μετά από τρεισήμισι μήνες.
Για το βράδυ της 17ης Νοεμβρίου, είπε: «Ουδείς πίστευε ότι θα κτυπήσουν τα τανκς… Ο πρώτος νεκρός έρχεται 6:45 στο ιατρείο και ξαφνικά ακούμε πυροβολισμούς». Σημείωσε την αυτοοργάνωση εντός του Πολυτεχνείου και τη λειτουργία του ραδιοφωνικού σταθμού, που έδινε επαφή με τον έξω κόσμο: «Μας έβγαλε από τη μοναξιά και είχαμε επαφή με τον έξω κόσμο».
Η κ. Λεκατσά υπογράμμισε τον σημαίνοντα ρόλο της αυτοοργάνωσης και την απουσία κομματικού ελέγχου: «Το Πολυτεχνείο χτίστηκε από ανθρώπους που ήθελαν να δουν το όραμά τους για μια ελεύθερη ζωή».
Ο Δημήτρης Παπαχρήστος, γνωστός ως η φωνή που μετέδωσε το μήνυμα «Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο…», μίλησε τηλεφωνικά στο ΕΡΤnews για τις στιγμές της εξέγερσης και για το πώς βίωσε εκείνες τις ιστορικές ημέρες. Όπως είπε, εκείνη την εποχή «δεν είχαμε επίγνωση ότι γράφουμε ιστορία», επισημαίνοντας πως η δράση των φοιτητών ήταν αποτέλεσμα «πίστης στην ελευθερία, στη δημοκρατία και στα όνειρα».
Ο κ. Παπαχρήστος αναφέρθηκε στη δημιουργία του φοιτητικού κινήματος μετά το 1969, το οποίο –όπως τόνισε– γεννήθηκε «από παρέες, από έρωτες, από πίστη» και διαμορφώθηκε ως συλλογική επιθυμία αντίστασης στη δικτατορία. «Η πίστη μας έκανε να γκρεμίσουμε… να σταθούμε μπροστά στο τανκ, ακόμη και να σκοτωθούμε», σημείωσε.
Μιλώντας για τη σημασία του Πολυτεχνείου, υπογράμμισε ότι η εξέγερση ξεπέρασε το χρονικό της πλαίσιο και εξελίχθηκε σε διαχρονικό σύμβολο: «Το Πολυτεχνείο δεν πουλιέται, δεν έχει ιδιοκτήτες. Μένει εκεί και αντιστέκεται μόνο του». Προσέθεσε ότι το σύνθημα «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία» παραμένει επίκαιρο, επισημαίνοντας πως «το Πολυτεχνείο δεν τελείωσε το ’73».
Ο κ. Παπαχρήστος περιέγραψε με έντονη συναισθηματική φόρτιση τις στιγμές λίγο πριν την εισβολή του τανκ, το βράδυ της 17ης προς 18η Νοεμβρίου. «Μου ζωντανεύει μια εικόνα… Εγώ είπα τον εθνικό ύμνο γιατί νόμιζα ότι μπαίνουν μέσα», εξήγησε. Αναφέρθηκε στα δακρυγόνα, τους πυροβολισμούς και τους τραυματίες που μεταφέρονταν στο αυτοσχέδιο ιατρείο, καθώς και στο κρίσιμο σημείο όπου βρέθηκε αυτόπτης μάρτυρας: «Βλέπω τον αξιωματικό να κάνει με το χέρι σήμα στο τανκ… και το τανκ ήρθε πάνω μας».
«Φοβηθήκαμε, αλλά μοιραστήκαμε τον φόβο και τον ξεπεράσαμε. Έγινε μια μεγάλη υπέρβαση», είπε, τονίζοντας ότι η εξέγερση αποτέλεσε και «μια πράξη που ξέπλυνε τη ντροπή της πατρίδας για τα χρόνια της χούντας».
Αναφερόμενος στη μεταπολίτευση και στη δημόσια συζήτηση γύρω από τη «γενιά του Πολυτεχνείου», σχολίασε: «Μας τα χρεώνουν όλα… Προσβάλλουν τους νεκρούς. Το αίμα ζητά δικαιοσύνη και ελευθερία».
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος
