Όσα «ξέχασε» το μνημόνιο πρέπει να κάνει η νέα κυβέρνηση

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Οι προτεραιότητες που έθεσε η νέα κυβέρνηση αφορούν στη σταθεροποίηση της οικονομίας και στην υλοποίηση των απαιτήσεων του μνημονίου, ώστε να οδηγηθούμε το ταχύτερο δυνατόν στην ελάφρυνση του χρέους.

Στο πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί, οι κινήσεις αυτές είναι απαραίτητες.

Είναι μάλιστα πολύ πιθανόν η ύφεση να είναι τελικά ηπιότερη από τις αρχικές προβλέψεις, εφόσον οι αποφάσεις εφαρμοστούν γρήγορα και δημιουργηθεί ένα αποτελεσματικό πλαίσιο για την απορρόφηση των -έστω λίγων- αναπτυξιακών κονδυλίων που προβλέπει η συμφωνία.

Το ζήτημα, όμως, είναι ότι ακόμα και στο καλύτερο δυνατό σενάριο, η εφαρμογή των δεσμεύσεων του τρίτου μνημονίου χωρίς την εφαρμογή παράλληλων πολιτικών εξισορρόπησης θα οδηγήσει σε μια σταθεροποίηση και ανάκαμψη η οποία θα αφορά ένα μικρό μέρος της κοινωνίας και της αγοράς.

Η όλη λογική του τρίτου μνημονίου βασίζεται στην «κλασσική» συνταγή των δύο προηγούμενων, να εξασφαλιστεί δηλαδή μια ισορροπία στα δημόσια οικονομικά με πρωτογενή πλεονάσματα και να εφαρμοστούν κάποιες αποκαλούμενες «μεταρρυθμίσεις», οι οποίες κατά κύριο λόγο έχουν να κάνουν με την απελευθέρωση αγορών σε νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση.

Το τρίτο μνημόνιο, όπως και τα δύο προηγούμενα δεν αφορά τις συνέπειες στην κοινωνία ούτε την εφαρμογή αναπτυξιακών πολιτικών οι οποίες θα μπορούσαν να βγάλουν τη χώρα από τον φαύλο κύκλο.

Υπάρχει, λοιπόν, ο κίνδυνος να υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις που ανέλαβε η χώρα πλήρως, να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα για τις εισπράξεις και την ελάφρυνση του χρέους, αλλά στο «τέλος της ημέρας» η ανάκαμψη και η προοπτική να αφορούν μόνο ένα μικρό τμήμα της κοινωνίας.

Η «επιτυχημένη υλοποίηση» του μνημονίου από μόνη της σημαίνει καλύτερες ημέρες για το 15-30% της κοινωνίας αναλόγως των επιμέρους χειρισμών, εάν θέλουμε να αποτυπώσουμε την εικόνα ενδεικτικά.

Η δύσκολη αποστολή της νέας κυβέρνησης, επομένως, είναι να εξασφαλίσει αφενός ότι για την υλοποίηση των δεσμεύσεων θα εξαντλήσει όλα τα -έστω περιορισμένα- περιθώρια που υπάρχουν για να προστατεύσει το μεγαλύτερο δυνατό τμήμα της κοινωνίας από τις επιπτώσεις, είτε πρόκειται για πλειστηριασμούς λόγω κόκκινων δανείων, είτε για νέους φόρους, είτε για περικοπές συντάξεων.

Το κυριότερο όμως είναι ότι πρέπει να αναπτύξει ένα στρατηγικό σχέδιο ανασυγκρότησης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, ώστε να δημιουργηθεί απασχόληση και εισόδημα στη χώρα τα επόμενα χρόνια.

Ένα σχέδιο που δεν υπάρχει στο μνημόνιο.

Υπάρχει μόνο η πρόβλεψη ότι η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να παρουσιάσει δύο διαφορετικά κείμενα: Ένα για την ανασυγκρότηση της αγροτικής οικονομίας το οποίο πρέπει να παρουσιαστεί μέσα στον επόμενο μήνα και ένα γενικότερο στρατηγικό σχέδιο για την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανάπυξη της ελληνικής οικονομίας που πρέπει να παρουσιαστεί μέσα στο 2016.

Αυτή είναι η ουσιαστική αποστολή της νέας κυβέρνησης και από αυτήν θα κριθεί το κατά πόσον η ελληνική κοινωνία συνολικά θα μπορέσει να σταθεί ξανά στα πόδια της.