Ο ταλαντούχος κ. Τόμσεν και η παγίδα στη διαπραγμάτευση

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Μια από τις δύσκολες και κρίσιμες διαπραγματεύσεις ξεκίνησε η κυβέρνηση με τους δανειστές, από την οποία θα εξαρτηθεί η πορεία της οικονομίας το 2016 αλλά και οι πολιτικές ισορροπίες.
Το τοπίο αυτή τη φορά είναι ιδιαίτερα περίπλοκο διότι στο μέτωπο των δανειστών καταγράφονται εσωτερικές διαφωνίες, τις οποίες εκμεταλλεύονται τα «γεράκια» της ευρωζώνης, που επιδιώκουν να καθυστερήσουν την αξιολόγηση.
Το μεγάλο αγκάθι της διαπραγμάτευσης είναι το ΔΝΤ, η στάση του οποίου υπαγορεύεται από την σκληροπυρηνική πλευρά του Ταμείου, εκείνη του διευθυντή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Πολ Τόμσεν. Ο τελευταίος, συμπλέει με την πλευρά Σόιμπλε, η οποία αθόρυβα και παρασκηνιακά προωθεί πάντοτε τη σκληρότερη δυνατή γραμμή.
Ο ρόλος Τόμσεν ήρθε στο προσκήνιο προ ημερών, με δημοσίευμα της HuffingtonPost στο οποίο γινόταν λόγος για τη σκληρή στάση του έναντι της Ελλάδας.
Η εκτίμηση που υπάρχει σε διπλωματικούς κύκλους είναι ότι ο Πολ Τόμσεν συστηματικά επιχειρεί να οδηγήσει τη διαπραγμάτευση σε αδιέξοδο επιδιώκοντας στην ουσία να αποσείσει τις ευθύνες που του αποδίδονται για του χειρισμούς στο ελληνικό πρόγραμμα τα τελευταία χρόνια.
Ο κ. Τόμσεν επιχειρεί να επιβεβαιώσει τη «θεωρία» ότι το πρόγραμμα δεν έχει αποδώσει μέχρι σήμερα, επειδή δεν εφαρμόζονται αποτελεσματικά οι λεγόμενες «μεταρρυθμίσεις», δηλαδή περιστολή των κρατικών δαπανών (και επομένως του Κράτους πρόνοιας), μείωση του εργασιακού κόστους, απελευθέρωση των εργασιακών σχέσεων, αποκρατικοποιήσεις και όλες τις νεοφιλελεύθερες παρεμβάσεις που συνεπάγεται το μνημόνιο.
Η λογική του με λίγα λόγια είναι, ότι δεν φταίει το πρόγραμμα, αλλά η κακή εφαρμογή του από τις ελληνικές κυβερνήσεις.
Στην ουσία δηλαδή πρόκειται για μια επιχείρηση κάλυψης των ευθυνών που έχει το ΔΝΤ ως οργανισμός, αλλά και ορισμένα στελέχη προσωπικά, για τα λάθη και τις υπερβολές που έγιναν στην Ελλάδα.
Η στρατηγική αυτή εξυπηρετεί και όσους εντός του ΔΝΤ επιθυμούν απεμπλοκή από το ελληνικό πρόγραμμα, όπως για παράδειγμα η ομάδα των αναδυομένων χωρών οι οποίες δυσανασχετούν με την εμπλοκή του Ταμείου στα ευρωπαϊκά προγράμματα, η οποία αντανακλά την πρωτοκαθεδρία που έχουν πρωτίστως οι ΗΠΑ και δευτερευόντως οι ευρωπαϊκές χώρες.
Αντίθετα, οι ΗΠΑ θέλουν το ΔΝΤ να παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα και μάλιστα ως χρηματοδότης και όχι ως απλός τεχνικός σύμβουλος.
Η σκληρή στάση του ΔΝΤ, συμπίπτει άλλωστε και με την άποψη Σόιμπλε περί «εφαρμογής» των δεσμεύσεων και διευκολύνει και όσους επιθυμούν να δημιουργήσουν συνθήκες πολιτικής πίεσης και αδιεξόδου στην ελληνική κυβέρνηση.
Η υπόθεση της Ελλάδας αποτελεί «μαύρη σελίδα» για το ΔΝΤ καθώς όλα έγιναν λάθος, όπως έχει διαπιστώσει και το ίδιο το Ταμείο, αλλά και πλειάδα επιστημονικών φορέων. Από την αρχική απόφαση το 2010 να δοθεί δάνειο στη χώρα μας παρότι το χρέος της δεν ήταν βιώσιμο, μέχρι την υπερβολική δημοσιονομική προσαρμογή (περικοπές, φόροι) που προκάλεσε μεγάλη ύφεση.
Οι επικριτές των επιλογών του ΔΝΤ αποδίδουν και προσωπικές ευθύνες στον κ. Τόμσεν, ο οποίος εξέφραζε πάντα τη σκληρότερη γραμμή έναντι της Ελλάδας, τακτική που επιβάλλει και πάλι στη διαπραγματευτική ομάδα.