«Όταν τελείωνα το doctorat μου, οι συμφοιτητές μου, ούτε λίγο ούτε πολύ μου λέγανε σε λυπόμαστε, τι θα κάνεις με τη ζωή σου με ένα PhD σε τσουνάμι και ακραία φαινόμενα. Δυστυχώς σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα οι γνώσεις μου και η ειδικότητά μου έγινε πάρα πάρα πολύ αναγκαία» εξομολογήθηκε ο Κώστας Συνολάκης, καθηγητής Φυσικών Καταστροφών του Πολυτεχνείου Κρήτης, ακαδημαϊκός, φιλοξενούμενος στο στούντιο του Πρώτου Προγράμματος 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Καθρέφτης» με τον Χρήστο Μιχαηλίδη.
Μετά το πρώτο του πτυχίο στην Εφαρμοσμένη Φυσική, το επόμενο ήταν στην Υδροδυναμική, που γέννησε στον Κώστα Συνολάκη το ενδιαφέρον του για τα ακραία φαινόμενα, αρχίζοντας με τη μελέτη των παλιρροϊκών κυμάτων, τα οποία εκείνη την εποχή, πριν σχεδόν 40 χρόνια, κανένας δεν τα μελετούσε, σημείωσε, όπως και τα ακραία φαινόμενα γενικά, γιατί εκείνη την εποχή όλοι τα θεωρούσαν ακριβώς ακραία και επιπλέον δεν υπήρχαν και στοιχεία για να τα μελετήσει κανείς.
Το κλίμα αποσταθεροποιείται σαν ένα αυτοκίνητο σε ξέφρενη πορεία
«Φανταστείτε, σαν να έχεις ένα αυτοκίνητο, συμβαίνει μια μηχανική βλάβη και πας να το στρίψεις και δεν πηγαίνει και αρχίζει και στρίβει μόνο του και κτυπάει αυτοκίνητα δεξιά αριστερά όπως πηγαίνει και κανένας δεν ξέρει πώς θα σταματήσει και κάθε χτύπημα είναι σαν μια μεγάλη πλημμύρα από τη μια πλευρά ή μια μεγάλη πυρκαγιά από την άλλη και δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε ακριβώς πού θα σταματήσει αυτή η ξέφρενη πορεία».
Περίπου με αυτή την περιγραφή, ο κ. Συνολάκης μίλησε για την αποσταθεροποίηση του κλίματος που εξηγεί την εμφάνιση των ακραίων φαινομένων και σε ολοένα αυξανόμενη συχνότητα.
«Πλέον είμαστε σε θέση σαν επιστημονική κοινότητα να αναλύσουμε το κλίμα της γης πίσω 10.000 15.000 χρόνια, γενικά τη θερμοκρασία της γης και τα αέρια στην ατμόσφαιρα τουλάχιστον για περίπου 800.000 χρόνια. 800 χιλιάδες χρόνια σχεδόν, το κλίμα της Γης ήταν σχετικά σταθερό, οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα ανεβοκατέβαιναν μεν, αλλά ήταν σχετικά σταθερές. Τα τελευταία 200 χρόνια έχουμε σχεδόν διπλασιάσει τις τιμές που βλέπαμε για τα τελευταία 800.000 χρόνια. Σημαίνει ότι το κλίμα έχει αρχίσει και αποσταθεροποιείται, βλέπουμε να γίνονται πολύ μεγάλες πλημμύρες με πολύ μεγάλη ένταση αλλά και διάρκεια και συγχρόνως έχουμε το άλλο ακραίο φαινόμενο, των καυσώνων» ανέφερε ο κ. Συνολάκης, φέρνοντας ως παράδειγμα την περίπτωση της Δήλου.
«Η Δήλος έχει το ανάγλυφο ενός αιγαιοπελαγίτικου νησιού, υπάρχει ένα κομμάτι της Δήλου που είναι πάρα πολύ επίπεδο και είναι σχεδόν στο επίπεδο της θάλασσας. Ήδη ένα κομμάτι της, Δήλου, έχει εξαφανιστεί λόγω της διάβρωσης από τους κυματισμούς Αυτό τώρα που βλέπουμε είναι ότι όσο ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας, το πολύ μέσα σε 50 χρόνια, ένα κομμάτι της Δήλου, ακριβώς όπως μπαίνεις από το αρχαίο λιμάνι και προχωρείς και εκεί πέρα που ήταν η αγορά, αυτό θα είναι κάτω από το νερό. Και πρέπει να σκεφτούν οι αρχαιολόγοι πώς θα μπορέσουν ίσως να το προστατεύσουν, αλλά δεν υπάρχει κανένα θέμα ότι ένα άλλο μεγάλο κομμάτι ουσιαστικά θα το καταπιεί η θάλασσα» είπε χαρακτηριστικά.
Όσο αφορά στην προστασία των πολιτών από τα ακραία φαινόμενα, επισήμανε πως το μίνιμουμ που έχουμε «και ευτυχώς» είναι το 112.
«Πραγματικά χαίρομαι που υιοθετήθηκε τόσο γρήγορα από την ελληνική κυβέρνηση. Αυτό ήταν το επιστημονικό μου δόγμα ότι κανείς πρέπει να εκκενώνει, να εκκενώνει, να εκκενώνει. Μέχρι να έχουμε τα υπολογιστικά μοντέλα, δηλαδή μέχρι να μπορούν οι κομπιούτερ μας να έχουμε πιο στοχευμένες εκκενώσεις. Δηλαδή πέρσι στη μεγάλη πυρκαγιά στη Ρόδο έγινε εκκένωση σε 20.000 ανθρώπους και ευτυχώς έγινε πάρα πολύ καλή διαχείριση. Θα μπορούσαμε να είχαμε πει, φερ’ ειπείν, δεν χρειάζεται να εκκενώσουμε 20.000 ανθρώπους, χρειάζεται να εκκενώσουμε μόνο 5.000, γιατί ξέρουμε ακριβώς πώς θα γίνει η εξέλιξη της πυρκαγιάς. Αυτό δυστυχώς δεν το έχουμε και αυτό νομίζω είναι η επόμενη φάση της πολιτικής προστασίας. Και το ίδιο πράγμα για τις πλημμύρες» επισήμανε.
Στη Θεσσαλία μας έλειπαν τα υδρογραφήματα
Αναφερόμενος ειδικά στις καταστροφικές πλημμύρες της Θεσσαλίας, τόνισε πως έλειπε η χρήση υδρογραφημάτων.
«Θα μπορούσε να μετρήσει κανείς τη βροχή βλέποντας ας πούμε από ένα μετεωρολογικό σταθμό και αν είχε υδρογραφήματα να κάνει εκτιμήσεις και να πει ότι φερ’ ειπείν στη Λάρισα η στάθμη της πλημμύρας θα ανέβει περίπου 4-5 μέτρα στις επόμενες 8 ώρες ή στα Τρίκαλα. Στα Τρίκαλα ειδικά, επειδή υπήρχε ο Δήμαρχος Τρικκαίων, είχανε μερικά υδρογραφήματα. Ήταν η μόνη περιοχή της Θεσσαλίας που είχανε κάτι να χρησιμοποιήσουν, αλλά για όλο τον κάμπο δεν υπήρχε και γι’ αυτό πολύ σωστά έγινε μια μεγάλη εκκένωση. Αλλά δεν είναι μονάχα η εκκένωση. Το άλλο, το κομμάτι που είναι πολύ σημαντικό είναι να καταλάβει κανείς και να ξέρει πόσο γρήγορα θα αδειάσει το νερό. Δηλαδή από πλευράς του να σώζεις ζωές χρειάζεται να ξέρεις πόσο γρήγορα θα αυξηθεί η στάθμη της πλημμύρας και αυτό δεν είναι το ίδιο σε διάφορα σημεία. Ο θεσσαλικός κάμπος δεν είναι σαν να γεμίζεις μια μπανιέρα. Σε διαφορετικά σημεία γεμίζει διαφορετικά γιατί έχουν χτίσει αναχώματα, υπάρχουν ποτάμια, το ανάγλυφο δεν είναι το ίδιο. Χρειάζεται δηλαδή να έχεις το υδρογράφημα, όπου σου λέει ένα γράφημα πόσο γρήγορα ανεβαίνει η στάθμη και πόσο γρήγορα κατεβαίνει αν έχεις μια πλημμύρα. Αλλά αυτό πρέπει να το έχεις σε διαφορετικά σημεία για να σου δώσει την πληροφορία που θέλεις, γιατί δε γεμίζει όλο σαν μια λεκάνη και δεν αδειάζει όλο σαν μια λεκάνη» εξήγησε ο κ. Συνολάκης.
«Φυσικά και έχουμε ελπίδα και φυσικά μπορούμε να μάθουμε να συμβιώνουμε με ακραία φυσικά φαινόμενα και με ακραίες πυρκαγιές» είπε καταλήγοντας ο κ. Συνολάκης, θέλοντας, όπως είπε να μεταφέρει ένα αισιόδοξο μήνυμα. «Το έτος 2023 στην Ευρώπη, το 44% της ενέργειας ήταν από ανανεώσιμες πηγές. Στην Ελλάδα σε μερικές μέρες είχαμε φτάσει να έχουμε το 70-80% της ηλεκτρικής ενέργειας να είναι από ΑΠΕ. Τι σημαίνει αυτό. Ότι ο παγκόσμιος στόχος που έχουμε, μέχρι το 2050 να μην επιβαρύνουμε την ατμόσφαιρα καθόλου με διοξείδιο του άνθρακα είναι ρεαλιστικός στόχος. Όταν ήδη έχουμε φτάσει να έχουμε το 44%, αν κάνουμε τις σωστές προσπάθειες, μπορούμε να φτάσουμε στον παγκόσμιο στόχο».
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος