Γιατί ο Ντράγκι τα βάζει με τη Γερμανία

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Μέσα στον ορυμαγδό των εξελίξεων γύρω από τη διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με τους δανειστές περνούν σε δεύτερο πλάνο ορισμένες πολύ σημαντικές εξελίξεις που διαμορφώνουν την «μεγάλη εικόνα».

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι τοποθετήθηκε στον αντίποδα των γερμανικών θέσεων για την νομισματική πολιτική στην ευρωζώνη. Μάλιστα το έπραξε σε ομιλία του στην «καρδιά του θηρίου», στο κτίριο της γερμανικής κεντρικής τράπεζας, της Bundesbank, η οποία είναι κάθετα αντίθετη με την πολιτική Ντράγκι για ποσοτική χαλάρωση, το λεγόμενο και «τύπωμα χρήματος».

Η ΕΚΤ αγοράζει από την αγορά ομόλογα αξίας 60 δισ. ευρώ μηνιαίως, χορηγώντας έτσι ισόποση ρευστότητα στο σύστημα, με στόχο να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του χαμηλού πληθωρισμού στην ευρωζώνη (ο λεγόμενος αποπληθωρισμός) ο οποίος φρενάρει την κατανάλωση και τις επενδύσεις.

Ο κ. Ντράγκι έδωσε ξεκάθαρα το στίγμα της πρόθεσής του να εντείνει την ποσοτική χαλάρωση το Μάρτιο ή να μειώσει περισσότερο τα επιτόκια, παρά τις γερμανικές αντιρρήσεις, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «οι κίνδυνοι του να αντιδράσουμε καθυστερημένα είναι πολύ μεγαλύτεροι από τους κινδύνους του να αντιδράσουμε νωρίτερα».

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ γνωρίζει ότι η παγκόσμια οικονομία έχει εισέλθει σε νέα περίοδο αβεβαιότητας και οι διεθνείς αγορές αντιμετωπίζουν την απειλή νέων αναταράξεων και από ότι φαίνεται δεν θέλει να πάρει νέα ρίσκα.

Η ήπια τεχνοκρατική γλώσσα που παραδοσιακά χρησιμοποιούν οι κεντρικοί τραπεζίτες, κρύβει μια οξύτατη αντίθεση της ΕΚΤ με τη Γερμανία η οποία επιμένει στη σφικτή νομισματική πολιτική.

Το γεγονός ότι ο κ. Ντράγκι δεν διατεθειμένος να υποχωρήσει απέναντι στις εμμονές της Γερμανίας, σε μια περίοδο που η διεθνής οικονομίας έχει εισέλθει σε νέα φάση αβεβαιότητας, υποδηλώνει ότι ίσως να διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για τη δημιουργία  -αν όχι ενός «μετώπου»- ενός τόξου συμφερόντων τα οποία θα είναι απέναντι στη Γερμανία και θα περιλαμβάνουν την Ιταλία, τη Γαλλία και βέβαια την Ελλάδα και την Πορτογαλία.

Η Ιταλία ήδη διεκδικεί χαλαρότερους όρους για τα δημοσιονομικά, η Γαλλία αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα, ενώ στην ίδια γραμμή βρίσκονται η Πορτογαλία και πιθανότατα η Ισπανία, όπου την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης έχουν αναλάβει οι Σοσιαλιστές.

Και βέβαια, ξεχωριστό κεφάλαιο αποτελεί η χώρα μας, η οποία βρίσκεται στο μέσον της διαπραγμάτευσης-θρίλερ με τους δανειστές.

Ουδείς, βέβαια διανοείται ριζική ανατροπή των αυστηρών δεσμεύσεων περί τα δημοσιονομικά. Ακόμα και μια ελαφρά στροφή, όμως, ίσως είναι αρκετή για να αλλάξει προς το καλύτερο τα δεδομένα.

H Κομισιόν ζήτησε πρόσθετα μέτρα για να δεχθεί τον προϋπολογισμό που παρουσίασε η αριστερή κυβέρνηση της Πορτογαλίας, επειδή υπολογίζει ότι θα οδηγήσει τη χώρα σε έλλειμμα 4,2%, πάνω από το όριο του 3%.

Όμως το ότι ο κ. Ντράγκι «πάτησε πόδι» και μάλιστα σε γερμανικό έδαφος έχει τη σημασία του, ιδιαίτερα δύο ημέρες μετά τις αναφορές του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο Grexit.

Είναι άλλωστε γνωστό ότι τόσο η ΕΚΤ, όσο και η Κομισιόν, έχουν πιο ευέλικτη στάση απέναντι στο ελληνικό ζήτημα, καθώς εκτιμούν ότι δεν είναι κατάλληλη η στιγμή να δημιουργηθούν εντάσεις με την Ελλάδα, δεδομένου ότι υπάρχουν ανοικτά πολύ σοβαρά ζητήματα, όπως η αβεβαιότητα για την παγκόσμια οικονομία και η αστάθεια στις διεθνείς αγορές αλλά και το μείζον ζήτημα της προσφυγικής κρίσης που απειλεί πλέον την ευρωπαϊκή συνοχή.