H κατάσταση στη Γάζα, καθώς δεν επετεύχθη κάποια συμφωνία για ανακωχή πριν την έναρξη του ραμαζανιού, το πώς και πόσο προσπαθούν οι διαφορές εξωτερικές πλευρές να συμβάλουν σε μια τέτοια κατάληξη καθώς και στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, τα όρια για μια ευρύτερη πολιτική επίλυση της κρίσης πέραν μιας παύσης των συγκρούσεων για λίγες εβδομάδες, καθώς και οι οικονομικές επιπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή και διεθνώς με τον πόλεμο να έχει ξεπεράσει πλέον τους πέντε μήνες, είναι τα θέματα που εξετάζονται στην εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο» (Α’ Πρόγραμμα, Σάββατα και Κυριακές 12.00-13.00). Καλεσμένος είναι ο Χαράλαμπος Τσαρδανίδης, Επίτιμος Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και Διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων.
Το ορόσημο της έναρξης του ραμαζανιού, που όλες οι πλευρές είχαν θέσει για την ολοκλήρωση μιας συμφωνίας εκεχειρίας, πριν την έναρξη της χερσαίας επίθεσης του Ισραήλ στη Νότια Γάζα και τη Ράφα, ξεπεράστηκε χωρίς να έχουν καταλήξει σε κάποιο αποτέλεσμα οι διαπραγματεύσεις. Αυτές συνεχίζονται σε ένα ομιχλώδες τοπίο στο Κάιρο μεταξύ Αιγύπτου, Κατάρ, ΗΠΑ, Παλαιστινιακή Αρχής, αλλά χωρίς την συμμετοχή –τουλάχιστον ευθέως- του Ισραήλ και της Χαμάς. Οι διεργασίες ωστόσο συμπληρώνονται από συναντήσεις των επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών των διαφόρων πλευρών, όπως της CIA και της Μοσάντ. Και βέβαια, ο πιο πιεστικός αγώνας δρόμου είναι εκείνος με το ρολόι για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας από ξηράς, αέριος, τώρα και δια θαλάσσης, πριν ο γενικευμένος και θανατηφόρος λιμός καταστεί αναπόφευκτος, όπως προειδοποιούν τα Ηνωμένα Έθνη.
Πάντως, πέραν μιας εκεχειρίας περισσότερων ή λιγότερων εβδομάδων και της αντιμετώπισης των πιεστικών ανθρωπιστικών αναγκών, το Ισραήλ επιμένει στην ολοκλήρωση των επιχειρήσεων στη Ν. Γάζα, παρά τις προειδοποιήσεις του ΟΗΕ και πολλών άλλων πλευρών πως κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει χωρίς τεράστιες απώλειες αμάχων. Από την άλλη, η γενική εικόνα που παρουσιάζεται είναι η εξής μετά 5 μήνες πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς : Το Ισραήλ έχει νικήσει τη Χαμάς σε πολλές περιοχές της Γάζας. Ωστόσο, η πορεία του προς τη νίκη είναι ακόμα πολύπλοκη και αβέβαιη και προς το παρόν κανένας από τους δύο πρωταρχικούς στόχους του Ισραήλ -ολοκληρωτική ήττα της Χαμάς και απελευθέρωση των υπόλοιπων ομήρων- δεν έχει επιτευχθεί Εν τω μεταξύ, το Ισραήλ συνεχίζει να αντιμετωπίζει απειλές από την Χεζμπολάχ στον Λίβανο, η οποία χτυπά τώρα ευαίσθητες στρατιωτικές τοποθεσίες στη Γαλιλαία, συμπεριλαμβανομένης μιας βάσης των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF) στο όρος Meron και το αρχηγείο της Βόρειας Διοίκησης IDF στην πόλη Safed. Το Ισραήλ αντιμετωπίζει επίσης τις εξεγέρσεις άοπλων Παλαιστίνιων στη Δ. Όχθη, αλλά και ένοπλων ομάδων και ιδιαίτερα την υποστηριζόμενη από το Ιράν Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ. Ακόμη, ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν στη Συρία και το Ιράκ απειλούν επίσης το Ισραήλ και τις δυνάμεις των ΗΠΑ, και οι Χούτι στην Υεμένη συνεχίζουν να επιτίθενται σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.
Επίσης, όσο περισσότερο συνεχίζεται ο πόλεμος τόσο πιο πολλές είναι οι εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός και πολιτική επίλυση του ζητήματος σε πιο μόνιμη βάση, με τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Εκτός από την πλευρά των Παλαιστινίων, το ζήτημα τίθεται πλέον αναγκαστικά ακόμη κι από τις πιο μετριοπαθείς αραβικές χώρες κι αποτελεί –τουλάχιστον επισήμως- πολιτική της κυβέρνησης Μπάιντεν, των χωρών της ΕΕ, ενώ εντυπωσιακή ήταν και η πρόσφατη παρέμβαση της Κίνας με δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Γουάνγκ Γι πως «η ανθρωπιστική καταστροφή που προκαλείται από τον πόλεμο στη Γάζα είναι ντροπή για τον πολιτισμό». Ωστόσο, μια πολιτική λύση που θα οδηγήσει στη λύση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, εξακολουθεί να θεωρείται απίθανο να γίνει αποδεκτή από την ισραηλινή πλευρά, όχι μόνο από τον Νετανιάχου και τα ακροδεξιά και θρησκευτικά κόμματα, με τα οποία έχει συμμαχία, αλλά και τους διαφοροποιούμενους Γκανζ και Λαπίντ, ενώ είναι ασαφές μέχρι που θα έφτανε η Παλαιστινιακή Αρχή και πολύ περισσότερο ότι θα έχει απομείνει από τη Χαμάς. Όμως ο χρόνος είναι ο κυρίως αντίπαλος, τελικά όλων των πλευρών.
Η 5μηνη σύγκρουση στη Γάζα, επιπλέον, προκαλεί οικονομικές επιπτώσεις για πολλές πλευρές. Κατ΄ αρχήν τις συνέπειες σε ένα βαθμό έχουν νιώσει διεθνώς οι αγορές, με τον περιορισμό κάτω του μισού της διέλευσης των πλοίων από το Σουέζ, λόγω των επιθέσεων των Χούτι στην Ερυθρά Θάλασσα, τον Κόλπο του Αντεν κι ακόμη και την Αραβική Θάλασσα και τον Δ. Ινδικό Ωκεανό. Οι ειδικοί υπολογίζουν πως αν η κατάσταση αυτή κρατήσει πάνω από έξι μήνες οι αυξήσεις στις τιμές διαφόρων προϊόντων και της ενέργειας θα είναι πλέον σημαντικές. Κατά δεύτερον, η κάθετη μείωση των εσόδων της Αιγύπτου από τα τέλη διέλευσης του Σουέζ, αλλά και τον τουρισμό της, συνέβαλε -σε συνδυασμό με τα χρόνια προβλήματα της- στην κατάρρευση του νομίσματός της τις προηγούμενες ημέρες και την εσπευσμένη παρέμβαση του ΔΝΤ με δάνεια 9,2 δις. Επίσης, συνέπειες υφίσταται ήδη και η οικονομία του Ισραήλ, με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Χρηματιστηρίου του Τελ Αβίβ να προειδοποιεί πως σε βάθος 10 χρόνων η χώρα από πλούσια μπορεί να μεταβληθεί σε φτωχή. Να σημειωθεί ότι η ισραηλινή οικονομία των 500 δις. αναμένεται να αναπτυχθεί φέτος κατά 2% από 3,5% το 2023. Ο προϋπολογισμός της χώρας θα επιβαρυνθεί κατά περίπου 20% από τις αμυντικές δαπάνες, ενώ σχεδόν 300.000 άτομα έχουν εγκαταλείψει τις δουλειές τους λόγω επιστράτευσης και αρκετοί οικονομικοί μετανάστες έχουν φύγει. Για την ιστορία να αναφερθεί ότι το Ισραήλ αντιμετώπισε για χρόνια οικονομική κρίση μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ το 1973, παρά τη νίκη του. Τέλος, τα γεωοικονομικά δεδομένα φαίνεται να καθορίζουν ορισμένες από τις γεωπολιτικές πραγματικότητες της περιοχής. Π.χ. η συμφωνία Ισραήλ/Λιβάνου για την ΑΟΖ των δύο χωρών θεωρείται καθοριστική για το ότι δεν κλιμακώνεται περισσότερο η σύγκρουση με τη Χεζμπολάχ. Ακόμη, τα διαπιστωμένα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Γάζας κρίνεται πως θα αποτελέσουν βασικό στοιχείο στην διαμόρφωση του όποιου μέλλοντος της περιοχής.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος