Ηλίας Βενέζης – 3 Αυγούστου 1973

ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
Επεισόδιο:026 ΗΛΙΑΣ ΒΕΝΕΖΗΣ

(video)

Ντοκιμαντέρ του 2005 της σειράς «ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ» το οποίο παρουσιάζει τη ζωή και το έργο του εκπροσώπου της γενιάς του ’30 ΗΛΙΑ ΒΕΝΕΖΗ (γενν. 1898 ή 1904 – πέθ. 1973) παράλληλα με τα ιστορικά γεγονότα της εποχής του. Παρατίθενται βιογραφικά στοιχεία σχετικά με την καταγωγή του από το Αϊβαλί, την επώδυνη περίοδο της αιχμαλωσίας του μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, τη μετακίνησή του ως πρόσφυγα στη Μυτιλήνη, την εγκατάστασή του στην Αθήνα το 1932. Εκεί ο συγγραφέας των μυθιστορημάτων «Το νούμερο 31328» (πρώτη μορφή 1925, δεύτερη και ολοκληρωμένη 1931), «Γαλήνη» (1939) και «Αιολική Γη» (1943) αρθρογραφεί στον ημερήσιο Τύπο, ενώ παράλληλα εργάζεται ως τραπεζικός υπάλληλος έως το 1957.

Για το έργο του «Γαλήνη» βραβεύεται το 1940 με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας, ενώ το 1957 εκλέγεται ακαδημαϊκός και τιμάται με θέσεις σε σημαντικά πολιτιστικά ιδρύματα και θεσμούς της χώρας (Εθνικό Θέατρο, Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης κ.α.). Όπως επισημαίνεται, ο Η. ΒΕΝΕΖΗΣ υπήρξε μειλίχιος ραψωδός των προσωπικών του εμπειριών από την προσφυγιά και τον ξεριζωμό. Πολυμεταφρασμένος, σημειώνεται ότι υπήρξε από τους πρώτους σύγχρονους Έλληνες συγγραφείς που το έργο τους μεταφράστηκε σε τόσο μεγάλο αριθμό γλωσσών. Στην εκπομπή, εκτός από πανεπιστημιακούς, μελετητές του έργου του, για τον πεζογράφο και άνθρωπο Η. ΒΕΝΕΖΗ μιλά η κόρη του ΑΝΝΑ ΒΕΝΕΖΗ-ΚΟΣΜΕΤΑΤΟΥ.

Πλούσιο φωτογραφικό και οπτικοακουστικό αρχειακό υλικό πλαισιώνει την αφήγηση. Περιλαμβάνεται επίσης ηχητικό ντοκουμέντο από την ομιλία του στην Ακαδημία Αθηνών και από ανάγνωση αποσπάσματος της «Αιολικής Γης» από την Κυβέλη στο πλαίσιο εκπομπής που διατηρούσε ο Η. ΒΕΝΕΖΗΣ στον Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθηνών (ΕΙΡ).

Μπορείτε επίσης να δείτε το πρώτο επεισόδιο της σειράς ΓΑΛΗΝΗ, τηλεοπτική μεταφορά του μυθιστορήματος του ΗΛΙΑ ΒΕΝΕΖΗ η οποία ξεκίνησε να προβάλλεται το καλοκαίρι του 1976 (επεισόδιο 1ο στις 9 Ιουλίου 1976).

Η ΓΑΛΗΝΗ, σειρά βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο που πρωτοτυπώθηκε το 1939 και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες του κόσμου, αφορά στην προσφυγιά και στην προσπάθεια ανθρώπων ξεριζωμένων βίαια από τις εστίες τους να στεριώσουν στο νέο τόπο. Πρόκειται για το χρονικό της εγκατάστασης μιας ομάδας Φωκιανών προσφύγων από τη Μικρά Ασία στην περιοχή της Αναβύσσου Αττικής το 1923, παρακολουθώντας το μόχθο των ανθρώπων στον αγώνα τους για την επιβίωση σε μια δύσκολη καθημερινότητα που συνθέτουν επιπλέον η φτώχεια του περιβάλλοντος και οι φυσικές αντιδράσεις των γηγενών.

Μεταδόθηκε σε 29 επεισόδια από την ΕΡΤ, σε διασκευή του Τάκη Χατζηαναγνώστου και σκηνοθεσία του Κώστα Λυχναρά. Η μουσική σύνθεση είναι της Ελένης Καραΐνδρου. Παίζουν οι ηθοποιοί: Γιώργος Φούντας, Δάνης Κατρανίδης, Πέτρος Ζαρκάδης, Μπέτυ Αρβανίτη, Χρ. Διαβάτη, Γιώργος Διαλεγμένος κ.ά.

(video)

Ιούλιος 1923. Το πρώτο επεισόδιο ξεκινά στους λόφους που περιβάλλουν την Ανάβυσσο. Δύο άνδρες (ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΖΗΣ και ΗΛΙΑΣ ΚΑΤΕΒΑΣ) σκάβουν ψάχνοντας στην έρημη γη για αρχαία. Ταλαιπωρημένοι πρόσφυγες από την Παλαιά Φώκαια της Μικράς Ασίας φτάνουν πεζοί, κουβαλώντας μαζί τα υπάρχοντά τους, αναζητώντας ένα σημείο για να εγκατασταθούν στην παραλία της Αναβύσσου. Οι δύο ντόπιοι άνδρες αντιμετωπίζουν τους πρόσφυγες με καχυποψία και φόβο, φοβούμενοι για την τύχη της παράνομης δραστηριότητάς τους στην περιοχή, για αυτό τρέχουν να ενημερώσουν το αφεντικό τους, γαιοκτήμονα αρχαιοκάπηλο της περιοχής Πράσινο (ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΙΑΛΕΓΜΕΝΟΣ), για την άφιξη των προσφύγων. Ο Πράσινος επισκέπτεται στη συνέχεια τον Διοικητή της περιοχής (ΑΛΕΚΟΣ ΖΑΡΤΑΛΟΥΔΗΣ) για να ενημερωθεί. Οι πρόσφυγες εγκαθίστανται και ξεκινούν να φτιάχνουν τον καταυλισμό τους. Παρακολουθούμε από κοντά δύο οικογένειες, του γιατρού Δημήτρη Βένη (ΠΕΤΡΟΣ ΖΑΡΚΑΔΗΣ) και του αγρότη Φώτη Γλάρου (ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΟΥΝΤΑΣ).

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr