Η Παγκόσμια Ημέρα Φωτογραφίας καθιερώθηκε από το 2010 στις 19 Αυγούστου, με στόχο να παροτρυνθούν φωτογράφοι διεθνώς, ώστε να μοιραστούν μέσω του διαδικτύου μια φωτογραφία του κόσμου τους, να επικοινωνήσουν δηλαδή μέσω της τέχνης της φωτογραφίας. Αφορμή για την επιλογή της συγκεκριμένης ημέρας υπήρξε η εφεύρεση της νταγκεροτυπίας (daguerreotype), μια φωτογραφική διαδικασία η οποία αναπτύχθηκε από τους Γάλλους Louis Daguerre και Joseph Nicephore Niepce το 1837.
Στις 9 Ιανουαρίου 1839 η Γαλλική Ακαδημία Επιστημών δημοσίευσε επίσημα τη διαδικασία της νταγκεροτυπίας και στις 19 Αυγούστου του ίδιου έτους η Γαλλική κυβέρνηση αγόρασε το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και παρουσίασε την εφεύρεση ως ένα δώρο στον κόσμο, ελεύθερο δικαιωμάτων. Η νταγκεροτυπία ήταν η εξέλιξη της ηλιογραφίας και πρόδρομος της φωτογραφικής εμφάνισης όπως αυτή εξελίχθηκε και καθιερώθηκε μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, με ορόσημο την αντικατάσταση της φωτογραφικής πλάκας με το φιλμ από τον George Eastman το 1884. Το Αρχείο της ΕΡΤ στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Φωτογραφίας παρουσιάζει την εκπομπή:
Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
(video)
Στο πρώτο επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ «Η τέχνη της φωτογραφίας» σε σκηνοθεσία Γιάννη Οικονομίδη, ο φωτογράφος και συγγραφέας Πλάτων Ριβέλλης συζητάει με τον δοκιμιογράφο και κριτικό κινηματογράφου Ανδρέα Παγουλάτο και παρουσιάζουν την πορεία της τέχνης της φωτογραφίας από τη γέννησή της ως επιστημονικό γεγονός μέχρι σήμερα, θίγουν τα καλλιτεχνικά προβλήματα που δημιουργεί η παρουσία της και προσεγγίζουν το έργο ορισμένων σημαντικών φωτογράφων-δημιουργών.
Υπογραμμίζουν την άγνοια που έχει ο περισσότερος κόσμος γύρω από τη φωτογραφική γλώσσα, καθώς και το πολυεπίπεδο έργο των μεγάλων φωτογράφων. Αναφέρονται στις διαφορετικές μορφές και τα είδη που χαρακτηρίζουν τη φωτογραφία γενικότερα, τη διάκριση εφαρμοσμένης φωτογραφίας (δημοσιογραφική, ιατρική, διαφημιστική ή εμπορική) μια φωτογραφία με συγκεκριμένους προκαθορισμένους στόχους, από την καλλιτεχνική φωτογραφία η οποία έχει ως χαρακτηριστικό της την ανίχνευση νέων δρόμων. Επιχειρούν μέσα από τη συζήτησή τους να προσδιορίσουν την ειδοποιό διαφορά της καλλιτεχνικής εικόνας από τις υπόλοιπες.
Στο συγκεκριμένο επεισόδιο παρουσιάζεται συνοπτικά το φωτογραφικό έργο καλλιτεχνών όπως η Julia Margaret Cameron, η πρώτη ίσως που αντιλήφθηκε τη δυνατότητα μιας προσωπικής καλλιτεχνικής έκφρασης μέσα από τη φωτογραφία, του Eugene Adjet ο οποίος αναπτύσσοντας μια προσωπική φωτογραφική γλώσσα καταδεικνύει με τρόπο μοναδικό ότι η μεταφορά της πραγματικότητας στη φωτογραφία δεν έχει ενδιαφέρον, αφού η πρόκληση είναι η μεταμόρφωσή της πραγματικότητας σε ένα προσωπικό όραμα μέσα από τη φωτογραφία. Ακολούθως παρουσιάζεται το έργο του Andre Kertesz, κυρίως η μεγάλη απλότητα και η αντίστοιχα μεγάλη αξία του έργου του, καλλιτεχνικού και διανοητικού, αλλά και η διαρκής περιέργεια και παιδικότητα με την οποία ανακάλυπτε τον κόσμο μέσα από τη φωτογραφία.
Τέλος μιλούν για τον Josef Sudek τη σημασία που είχε το στοιχείο του παράξενου και της μικρής λεπτομέρειας για την απόδοση της πραγματικότητας στις φωτογραφίες του, η συνύπαρξη της πλαστικότητας των αντικειμένων και των μορφών με τη χρηστικότητά τους. Τέλος μιλούν για την αναμνηστική φωτογραφία ως προθάλαμο της καλλιτεχνικής φωτογραφίας και τη διάκριση ή και τη συνάντηση της φωτογραφίας ως παράθυρο στον κόσμο και ως παράθυρο προς τον εαυτό.
Σκηνοθεσία: Γιάννης Οικονομίδης
Επιμέλεια, Κείμενα, Παρουσίαση: Πλάτων Ριβέλλης
Έτος παραγωγής: 1997
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr
Επιμέλεια Τεκμηρίωσης: Βλάσης Κομνηνός
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος