Με αφορμή την έναρξη του ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος, αλλά και τα πρόσφατα αιματηρά γεγονότα που έλαβαν χώρα στη Νέα Φιλαδέλφεια, το αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει επεισόδιο της ενημερωτικής εκπομπής «Εδώ και σήμερα» παραγωγής του 1982.
ΕΔΩ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ
ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΧΟΥΛΙΓΚΑΝΣ
(video)
Το “Εδώ και σήμερα” είναι μια ενημερωτική εκπομπή της δεκαετίας του 1980 που αναδεικνύει θέματα επικαιρότητας και εξετάζει πολιτικά, ιστορικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και οικονομικά ζητήματα. Το συγκεκριμένο επεισόδιο προβάλλει την δράση των χούλιγκανς στα Ελληνικά γήπεδα στις αρχές της δεκαετίας του ’80.
Στο πρώτο μέρος της εκπομπής, προβάλλεται ρεπορτάζ των δημοσιογράφων Γιάννη Βλαστάρη και Δημήτρη Χατζηδημητρίου στο οποίο αναζητούν τα αίτια που οδηγούν σε κρούσματα βίας στα γήπεδα. Η έρευνά τους έγινε το διάστημα Μαΐου – Ιουνίου του 1982 και περιλαμβάνει μαρτυρίες οπαδών του Ολυμπιακού, του Παναθηναϊκού, της ΑΕΚ, του ΠΑΟΚ, του Άρη και της Ρόδου. Οι ομιλητές αναφέρονται στους τρόπους εκδήλωσης βίας, την προετοιμασία των οπαδών πριν τους αγώνες, την πηγή έμπνευσης των συνθημάτων τους, τη σημειολογία πίσω από την ενδυματολογική τους αμφίεση και σχολιάζουν τον χαρακτηρισμό «χούλιγκανς». Πολλοί από αυτούς μιλούν για τα σχέδια που έχουν για τη ζωή τους και την τοποθέτησή τους απέναντι στην κοινωνία και την πολιτική, ενώ κομβικής σημασίας είναι η αναφορά στα αναρχικά και φασιστικά στοιχεία που υπάρχουν στις τάξεις των φανατικών. Στο κλείσιμο του φιλμ διακρίνεται οπαδός να χαιρετάει ναζιστικά αποδεχόμενος τη ναζιστική ιδεολογία για χάρη της ομάδας του .
Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής ακολουθεί συζήτηση στο στούντιο της ΕΡΤ με παρουσιαστή – συντονιστή τον δημοσιογράφο Μάκη Γιομπαζολιά και τέσσερις προσκεκλημένους που επιχειρούν να ερευνήσουν το φαινόμενο του χουλιγκανισμού, να αναζητήσουν τις ρίζες του και να εξετάσουν πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί. Στη συζήτηση λαμβάνουν μέρος οι Γιώργος Κατσιφάρας (υφυπουργός Προεδρίας – Αθλητισμού), Μανώλης Συφάκης (διευθυντής Αστυνομίας Αθηνών), Γιάννης Μεταξάς (καθηγητής Νομικής), και ο δημοσιογράφος Γιάννης Βλαστάρης, ο οποίος έκανε και το ρεπορτάζ, τονίζοντας πως κατά τη διάρκεια της έρευνας η συναναστροφή με τους χούλιγκανς άλλαξε ριζικά την άποψη που είχε γι’ αυτούς, διαπιστώνοντας ότι έχουν κι άλλες πτυχές εκτός της βίαιης συμπεριφοράς.
Βλέποντας το ρεπορτάζ οι ομιλητές παρατηρούν πως οι ταραξίες έχουν ηθικές αξίες, έχουν αίσθηση συλλογικής δράσης και η δράση τους αυτή δείχνει πως έχουν ανάγκη να διαφοροποιηθούν, να ξεχωρίσουν, προκειμένου να ενδιαφερθεί για αυτούς η κοινωνία. Ο αστυνομικός διευθυντής δείχνει στην κάμερα κάποια από τα αντικείμενα που χρησιμοποιούν οι ταραξίες, ενώ γίνεται αναφορά στην ύπαρξη ακραίων και κυρίως φασιστικών στοιχείων, τα οποία αν και περιορισμένα, είναι ικανά να παρασύρουν τη μεγάλη μάζα σε καταστροφικές συμπεριφορές.
Οι ομιλητές στέκονται στο φαινόμενο της συστηματικής απολιτικοποίησης των νέων αυτών, η οποία οδηγεί σε έναν φασιστικό τρόπο σκέψης για τον οποίο φέρει μεγάλη ευθύνη το κράτος, ήδη από το σύστημα εκπαίδευσης. Κατά τον καθηγητή Μεταξά ο φασισμός είναι ιδεολογία που δύσκολα κερδίζει έδαφος κοινωνικά όταν εκφράζεται φανερά, μιας και σε αυτή την περίπτωση θα προσκρούσει στην αντίσταση μιας δημοκρατικής κοινωνίας. Για αυτό το λόγο βρίσκονται έμμεσοι τρόποι προκειμένου να περάσουν φασιστικές ιδέες στη μάζα. Θίγεται επίσης η κοινωνική και ψυχολογική διάσταση των προβλημάτων που ταλανίζουν τους νέους αυτούς και γίνεται προτροπή αφενός στην πολιτεία να μεριμνήσει, αφετέρου στην αστυνομία να δρα διορθωτικά και όχι κατασταλτικά, έτσι ώστε κατόπιν συζήτησης να βρεθεί λύση στο πρόβλημα, ενώ τίθεται και το ζήτημα της χρηματοδότησης των οπαδών για τις μετακινήσεις και τις δραστηριότητες τους από τους παράγοντες των ομάδων καθώς η μεγάλη ευθύνη που βαραίνει τους συνδέσμους των φιλάθλων της κάθε ομάδας. Συμπερασματικά επισημαίνεται πως αν η πολιτεία δώσει εναλλακτικές επιλογές στον τρόπο ζωής των νέων που χαρακτηρίζονται ως χούλιγκανς, μπορεί να βρεθεί λύση στο πρόβλημα.
Έτος παραγωγής: 1982
Ρεπορτάζ: Γιάννης Βλαστάρης , Δημήτρης Χατζηδημητρίου
Παρουσίαση: Μάκης Γιομπαζολιάς
Συντονισμός παραγωγής: Ντένης Αντύπας
Σκηνοθεσία: Νίκος Παπαθανασίου
Επιμέλεια Τεκμηρίωσης: Άκης Παπαδόπουλος
Δείτε περισσότερα εδώ: archive.ert.gr
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος