Νίκος Παππάς: Ο κυβερνήτης του αντιτορπιλικού «Βέλος» (video)

Δεκα χρόνια συμπληρώνονται φέτος στις 5 Απριλίου από τον θάνατο του Αξιωματικού του Πολεμικού Ναυτικού Νίκου Παππά, του αξιωματικού που έμεινε στην ιστορία όταν το 1973 πρωτοστάτησε στο αντιδικτατορικό «Κίνημα του Ναυτικού».

Κυβερνήτης του αντιτορπιλικού «Βέλος» ο Νίκος Παππάς έγινε διεθνώς γνωστός όταν στις 25 Μαΐου 1973 οδήγησε το πολεμικό πλοίο, το οποίο συμμετείχε τότε σε νατοϊκές ασκήσεις, στην Ιταλία, όπου οι αξιωματικοί του πληρώματος ζήτησαν πολιτικό άσυλο, καταγγέλλοντας έτσι το καθεστώς της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών. Η ενέργεια αυτή έλαβε μεγάλη δημοσιότητα διεθνώς, καταδεικνύοντας την μεγάλη αντίθεση στο δικτατορικό καθεστώς- ακόμη και μέσα στο στράτευμα-και επέφερε, τελικά, ένα σοβαρό πλήγμα για τη Δικτατορία.

Με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα ετών από τον θάνατο του Νίκου Παππά, το Αρχείο της ΕΡΤ θυμάται την ιστορία του «Βέλους» μέσα από το αφιέρωμα της σειράς «Ριμέικ» της Ρένας Θεολογίδου με τίτλο «Βέλος, μια ιστορία αντίστασης», το οποίο παρουσιάζει το χρονικό της ανταρσίας του αντιτορπιλικού μέσα από τις μαρτυρίες των μελών του πληρώματος.

ΡΙΜΕΪΚ
ΒΕΛΟΣ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

Σε αυτό το επεισόδιο της σειράς «Ριμέικ» της Ρένας Θεολογίδου, παραγωγής 2000, παρουσιάζεται το χρονικό της ανταρσίας του αντιτορπιλικού «Βέλος» από τα ίδια τα μέλη του πληρώματός του. Ο ναύαρχος ε.α. Νίκος Παππάς, διοικητής του αντιτορπιλικού «Βέλος» το 1973, μαζί με άλλους αξιωματικούς-μέλη του πληρώματος όπως οι Ηρακλής Προκοπάκης, πλωτάρχης ε.α., Κώστας Ματαράγκας, πλωτάρχης ε.α. και Παναγιώτης Χατζηπέτρος, πλοίαρχος ε.α., αφηγούνται τη σειρά των γεγονότων από τη μύησή τους στο αντιδικτατορικό κίνημα που σχεδιαζόταν στις τάξεις του πολεμικού ναυτικού, μέχρι την απόφαση να αναλάβουν δράση.

Περιγράφεται η συνωμοτική τους δράση, οι φόβοι ότι η σχεδιαζόμενη αντιστασιακή επιχείρηση του συνόλου σχεδόν των πολεμικών πλοίων είχε αποκαλυφθεί στο καθεστώς των συνταγματαρχών, αλλά και τα γεγονότα που οδήγησαν στον απόπλου του Βέλος από το Ηράκλειο Κρήτης προκειμένου να λάβει μέρος σε Νατοϊκές ασκήσεις τον Μάιο του 1973. Οι αξιωματικοί του Βέλος περιγράφουν επίσης πώς αποφάσισαν υπό την ηγεσία του Νίκου Παππά να αποχωρήσουν από τις ασκήσεις με προορισμό την Ρώμη, όπου ζήτησαν και έλαβαν 31 αξιωματικοί του πληρώματος, πολιτικό άσυλο καταγγέλλοντας έτσι το καθεστώς και αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι δεν είχε την υποστήριξη του συνόλου των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Μιλούν για τις δυσκολίες που συνάντησαν στο διάστημα που μεσολάβησε μέχρι να επανενταχθούν στις τάξεις του πολεμικού ναυτικού και υπογραμμίζουν τη βοήθεια που δέχθηκαν από την βασιλική οικογένεια, το Ιταλικό Σοσιαλιστικό κόμμα της Ιταλίας, από Έλληνες της Ιταλίας και από Ιταλούς πολίτες.

Ο τέως βουλευτής Νικήτας Βενιζέλος περιγράφει τη συμμετοχή του στις δράσεις των αξιωματικών του Βέλος μετά την άφιξή τους στη Ρώμη και ο δημοσιογράφος Γιάννης Βούλτεψης αναφέρει περιστατικά από το διάστημα της παραμονής των αξιωματικών στη Ρώμη, αναμένοντας την απόφαση των αρχών σχετικά με την παραχώρηση ασύλου. Το επεισόδιο περιλαμβάνει πλούσιο αρχειακό οπτικοακουστικό υλικό, καθώς και πλάνα από την άφιξη και υποδοχή των αξιωματικών στη Ρώμη και την παραμονή τους εκεί μέχρι την χορήγηση ασύλου από τις ιταλικές αρχές.

Έτος παραγωγής: 2000

Κείμενα-παρουσίαση: Ρένα Θεολογίδου

Διεύθυνση σύνταξης: Ντέπυ Γκολεμά