ΕΡΤ Αρχείο: Αφιέρωμα στον Νίκο Καζαντζάκη, 65 χρόνια από τον θάνατό του

Στις 26 Οκτωβρίου του 1957 φεύγει από τη ζωή στο Freiburg της Γερμανίας ο Νίκος Καζαντζάκης. Ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες λογοτέχνες, πολυγραφότατος-άφησε πίσω του ένα ευρύ συγγραφικό έργο που περιλαμβάνει έργα πεζογραφίας, ποίησης, θεάτρου, δοκίμια, ταξιδιωτικές εντυπώσεις, μεταφράσεις, υπήρξε ένα πνεύμα ανήσυχο. Γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης, σπούδασε Νομικά, έζησε στο Παρίσι.

Ταξίδεψε πολύ στο εξωτερικό, αρκετές φορές ως ανταποκριτής εφημερίδων. Υπηρέτησε ως γενικός διευθυντής στο Υπουργείο Περιθάλψεως (1919), διορίστηκε Υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου (1945) και εργάστηκε ως σύμβουλος λογοτεχνίας στην UNESCO (1946). Έμεινε γνωστός παγκοσμίως κυρίως από τα μυθιστορήματά του «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» (1946), «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» (1948), «Ο καπετάν Μιχάλης» (1950), «Ο τελευταίος πειρασμός» (1951), «Αναφορά στο Γκρέκο» (1961), την «Οδύ[σ]σεια» κ.ά. Είναι ο πιο μεταφρασμένος σύγχρονος Έλληνας συγγραφέας, ενώ το έργο του  έχει διασκευαστεί και για το θέατρο, τον κινηματογράφο, την τηλεόραση, με πιο γνωστή την κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» από τον Μιχάλη Κακογιάννη με τον Άντονι Κουήν στον ομώνυμο ρόλο. Διετέλεσε πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων. Τιμήθηκε με το Βραβείο Ειρήνης (1956) και προτάθηκε εννέα φορές για το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Με αφορμή τα εξήντα πέντε χρόνια από τον θάνατο του σπουδαίου λογοτέχνη, το Αρχείο της ΕΡΤ προτείνει ένα επεισόδιο της σειράς εκπομπών του Φρέντυ Γερμανού “Εκπομπές που αγάπησα”, στο οποίο περιλαμβάνεται αφιέρωμα στον Νίκο Καζαντζάκη.

ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΠΟΥ ΑΓΑΠΗΣΑ

ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ

Στο συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς «Εκπομπές που αγάπησα» ο Φρέντυ Γερμανός παρουσιάζει το παλαιότερο αφιέρωμα που είχε κάνει στο πλαίσιο της σειράς «Το πορτραίτο της Πέμπτης» το 1976 στον Νίκο Καζαντζάκη. Η εκπομπή εκείνη περιλαμβάνει τη μαρτυρία της ‘Ελλης Αλεξίου για τον Νίκο Καζαντζάκη. Η μεγάλη κυρία των ελληνικών γραμμάτων, δίνει τη δική της μαρτυρία για τον Καζαντζάκη της νιότης της, περιγράφοντας άγνωστες πτυχές της προσωπικότητας και του χαρακτήρα του Καζαντζάκη, όπως τις έζησε στα νεανικά τους χρόνια, μαζί με την  αδελφή της, Γαλάτεια Καζαντζάκη-πρώτη του σύζυγο. Μιλά για τη φιλοδοξία και την προσήλωση στους υψηλούς στόχους του νεαρού Καζαντζάκη, για την ιδεολογία του καθώς και την πικρία του, που δεν κατάφερε να αποσπάσει το Βραβείο Νόμπελ, για το οποίο είχε προταθεί αρκετές φορές, ενώ αναφέρεται και στην κοινωνική του παρουσία, μέσα στην συντροφιά, υπογραμμίζοντας τη σεμνότητά του, αλλά και την «ανωτερότητα» που απέπνεε και το χιούμορ του.

Ακολουθεί συνέντευξη της Αναστασίας Ζορμπά, κόρης του Αλέξη Ζορμπά, του ανθρώπου από τον οποίο εμπνεύστηκε ο Καζαντζάκης στο μυθιστόρημά του «Ο βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά». Μιλά για τον πατέρα της, αναφέρεται στα πολλά κοινά σημεία του ήρωα του Καζαντζάκη με εκείνον, και κάνει λόγο για το ρόλο του Ζορμπά που ενσάρκωσε ο Άντονι Κουίν στην ομώνυμη ταινία.

Τέλος, ο Μάνος Κατράκης αναφέρεται στους ήρωες του Μάνου Καζαντζάκη που έχει ενσαρκώσει, ενώ παράλληλα προβάλλονται πλάνα στα καμαρίνια και στη συνέχεια πλάνα της παράστασης του έργου «Χριστόφορος Κολόμβος» του Νίκου Καζαντζάκη. Η παράσταση ανέβηκε την θεατρική περίοδο 1975-1976 στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, από το Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο του Μάνου Κατράκη, σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού, σκηνικά-κοστούμια Σπύρου Βασιλείου, μουσική Μίκη Θεοδωράκη, και τον Μάνο Κατράκη στον ομώνυμο ρόλο.  Το αφιέρωμα κλείνει με πλάνα του Νίκου Καζαντζάκη από το 1957.

Έτος παραγωγής: 1994

Σκηνοθετική Επιμέλεια:
ΣΤΕΛΙΟΣ ΡΑΛΛΗΣ

Μουσική Τίτλων:
ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ ΚΗΛΑΗΔΟΝΗΣ

Διεύθυνση Παραγωγής:
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΤΩΤΑΚΗ

Δείτε περισσότερα: http://archive.ert.gr