Τόπος που βρήκαν νέα πατρίδα ήταν η Νέα Πέραμος για τους Μικρασιάτες πρόσφυγες, κυρίως από την Κύζικο. Με πλούσια πολιτιστική και αθλητική κουλτούρα δεν άργησαν να δημιουργήσουν σε όλα τα επίπεδα. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922 αλλά και τους ανταλλάξιμους πληθυσμούς το 1923 και συχνά με αρκετές περιπλανήσεις και μετεγκαταστάσεις, πολλές φορές με κριτήριο την ομοιότητα του τόπου με τους τόπους του ξεριζωμού, επιλέχθηκαν οι νέες εστίες.
Στη Νέα Πέραμο – Μεγάλο Πεύκο, ήδη από το 1928 εμφανίζεται η Ένωσις Ν. Περάμου που σε άλλα δημοσιεύματα ονομάζεται και Ένωσις Μ. Πεύκου. Στις εφημερίδες της εποχής τόσο στη σύνθεση του Δ.Σ. όσο και τις υπογραφές των εθελοντών ανταποκριτών της εποχής, συναντάμε το επίθετο Ζουμπλιός. Ο Γεώργιος Σπ. Ζουμπλιός υπέγραφε σειρά ανταποκρίσεων στη δεκαετία του 1930. Το επίθετο συνέχισε να εμφανίζεται στα αθλητικά πράγματα της περιοχής, αλλά και στη σημερινή περίοδο, περνώντας από γενιά σε γενιά μία σημαντική παράδοση αθλητικής και κοινωνικής προσφοράς. Το επίθετο το εντοπίζουμε και σε μνημείο Μικρασιατών στη Νέα Πέραμο, όπως και άλλα επίθετα (Μέτσικας, Ιορδανίδης, Αραπάκης, κλπ) που αναφέρονται τους στυλοβάτες του συλλόγου εκείνα τα πρώτα χρόνια.
Δεν ήταν μόνο αυτή η διάσταση, καθώς την περίοδο του Μεσοπολέμου ειδικά στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1920, αναπτύχθηκε και το πολιτικοποιημένο γύρω από την Κόκκινη Διεθνή των Σπορ, κίνημα του εργατικού αθλητισμού, που στη χώρα μας οργανωτικά στηρίχτηκε το ΚΚΕ, την ΟΚΝΕ και αρκετά συνδικάτα.
Σε άρθρο του Πάρι Δάγλα στο περιοδικό «Αρχειομαρξιστικές Μνήμες» τεύχος 3 Μάιος 2023, αναφέρεται η δράση του συνδικαλιστή εμποροϋπάλληλου και στελέχους της συγκεκριμένης πολιτικής τάσης, Λουκά Καρλιάφτη και ως προς τη Νέα Πέραμο – Μεγάλο Πεύκο το ενδιαφέρον εστιάζεται στο ακόλουθο απόσπασμα: «Ο Λουκάς έπαιξε επίσης ρόλο σε μια πολύ σημαντική δραστηριότητα της οργάνωσης, γύρω από τον εργατικό αθλητισμό. Η ενασχόληση των κομμουνιστών με τον εργατικό αθλητισμό είχε αποκτήσει σημασία, από πολλές απόψεις: βελτίωση της υγείας των μελών της εργατικής τάξης, που δούλευαν και ζούσαν υπό ανθυγιεινές συνθήκες, εκγύμναση για την αντιμετώπιση των φασιστικών και αντικομμουνιστικών συμμοριών που είχαν κάνει την εμφάνισή τους, αλλά και απόσπαση των νεαρών εργατών από βλαβερές συνήθειες, όπως αλκοολισμός, χαρτοπαιξία κ.λπ. Ο Λουκάς μίλησε σε μια –μοναδική ίσως στο είδος της– συγκέντρωση άνω των 800 ατόμων που επηρέαζε η οργάνωση, νεολαίων και ερασιτεχνών αθλητών κυρίως, στο Μεγάλο Πεύκο το καλοκαίρι του 1928. Χάρη σε αυτή τη δουλειά, η οργάνωση έφτασε να επηρεάζει περί τους 10 ποδοσφαιρικούς συλλόγους στην Αθήνα, συλλόγους συνοικιών ή εργατικών επαγγελμάτων, καθώς και την ομοσπονδία ανεπίσημων συλλόγων στη Θεσσαλονίκη, με επίσης καμιά δεκάδα συλλόγους».
Κρατάμε τις επιφυλάξεις μας για τα αριθμητικά στοιχεία, γιατί είναι τεράστια για την περιοχή, αλλά οπωσδήποτε συμβάλλουν στην ενίσχυση της εικόνας για το ρεύμα του εργατικού αθλητισμού και όπως έχουμε παρουσιάσει και σε αφιερώματα για άλλες περιοχές, οι Μικρασιάτες πρόσφυγες (τμήματά τους για να είμαστε ακριβείς) είχαν εμπλοκή σε αυτό.
Η αναφορά γίνεται με κριτήριο τη διαπίστωση του έντονου ενδιαφέροντος για αθλητικά θέματα στην περιοχή, αφού δεν προκύπτει η συμμετοχή των συλλόγων που καταγράψαμε στο ρεύμα αυτό. Άλλωστε η δράση τους εντοπίστηκε στη δεκαετία του 1930 και μετά από τις διώξεις που υπέστη το κίνημα του εργατικού αθλητισμού και τα προσκείμενα σε αυτό σωματεία. Συνεπώς η λειτουργία του τα χρόνια του 1931-32-33.
Ώρα όμως να περιηγηθούμε στις σελίδες του Τύπου της εποχής.
Με κολακευτικά λόγια η εφημερίδα «Αθλητικά Χρονικά» στις 30-5-1932, αναφέρεται στο Μεγάλο Πεύκο σαν ένα ωραίο προάστειο της Αττικής, που συγκεντρώνει πλήθος εκδρομέων ειδικά το καλοκαίρι, αλλά και φιλάθλους τόσο για την ομορφιά, αλλά και την καλή φιλοξενία των κατοίκων, όσο και για τις καλές ομάδες που έχει με αποτέλεσμα να συνδυάζονται οι εκδρομές με φιλικούς ποδοσφαιρικούς αγώνες. Αναφέρεται η ύπαρξη τριών ομάδων της Ενώσεως Νέας Περάμου και των νεοϊδρυθέντων «Μικρά Ένωσις» και «Ανεξάρτητος».
Για την Ένωση αναφέρει ότι ιδρύθηκε το 1928 και μέχρι τη στιγμή που παρουσιάστηκε το αφιέρωμα είχε δώσει 180 αγώνες εκ των οποίων ισόπαλοι έληξαν οι 32 και έχασε 18, άρα κυριαρχούν οι νίκες.
Ενδεικτικά οι νίκες: 3-1 τον Πέλοπα Καισαριανής, 3-0 την Ένωση Καισαριανής, 7-0 τον Ηρακλή Θησείου, 2-0 τον Ελευσινιακό, 3-1 τον Ηρακλή Ελευσίνας, 3-2 τον Αίαντα Σαλαμίνας, ισοπαλία 1-1 με την Πανκυκλαδική Αγίας Σοφίας και ήττες από τον Κένταυρο Καμινίων με 3-1, την Χαλκηδόνα Κοκκινιάς με 3-1 και τον Άρη Κοκκινιάς με 3-1.
Η εφημερίδα αναφέρει: «Το Διοικητικό Συμβούλιο κατόρθωσε κατόπιν ενεργειών να ενισχυθεί οικονομικά ο σύλλογος από τους υπουργούς κ.κ. Ιασωνίδη Προνοίας και Παπαδάτο υφυπουργό του Πρωθυπουργικού Γραφείου, κατά την εκεί επίσκεψή τους και αφού πείσθηκαν για τη σοβαρή και θετική εργασία που επιτελείται στο σωματείο αυτό. Οι προσπάθειες των σήμερα ιθυνόντων τον σύλλογο, είναι να επεκτείνει τη δράση του σε όλες τις πλευρές του αθλητισμού εφόσον μάλιστα παρακολουθείται η δράση του συμπαθώς από τη φίλαθλη κοινωνία του Συνοικισμού η οποία δεν αρνείται καμία βοήθεια ή ενίσχυση σε κάθε καλή προσπάθεια του συλλόγου. Τα φιλότιμα παιδιά που απαρτίζουν την εκάστοτε ομάδα της Ενώσεως είναι τα εξής: Α. Διακάκης, Ι. Ιωαννίδης αρχηγός, Μπούκης, Δ. Αλεξανδρίδης, Α. Χρυσαφίδης, Φλουράκης, Ζωρζάκης, Μαρόπουλος, Αραπάκης, Νικολαΐδης, Παπαθανασίου, Γερμανός και Κ. Αρβανιτάκης.
Το Δ.Σ. απαρτίζεται από τους Α. Λιακίδη πρόεδρο, Α. Λέτσο αντιπρόεδρο, Ν. Διακάκη γενικό γραμματέα, Β. Τσανίδη έφορο και Χ. Ζουμπίον, Δ. Ιορδανίδη, Ι. Μέτσικα και Ι. Ζουμπλιό, συμβούλους.
Τα δύο άλλα σωματεία η Μικρά Ένωσις και ο Ανεξάρτητος, παρά τη νεότητά τους βαδίζουν και αυτά τον καλό δρόμο της προόδου, χάρη στον ενθουσιασμό των παικτών και την υποστήριξη των φιλάθλων οπαδών τους».
Μετά από αυτό το γενικό προφίλ, ξεκινάμε την αναδρομή μας από το 1931 και την εφημερίδα «Αθλητικός Τύπος».
Στις 6-3-1931 δημοσιεύτηκε η σύνθεση του ΔΣ μετά από εκλογές και είχαν εκλεχθεί πρόεδρος ο Απ. Αποστολίδης, αντιπρόεδρος ο Αριστομ. Λέτσος, Ι. Ιωαννίδης έφορος, Σταύρος Ζωρζάκης ταμίας, Ν. Λιακάκης γενικός γραμματέας, σύμβουλοι οι Αλ. Μέτζης, Αρ. Λιακίδης και Χρ. Σαλιαγκάκης, αλλά δεν μακροημέρευσε το ΔΣ.
Αυτό γιατί σε δημοσίευμα της 12-8-1931 του Αθλητικού Τύπου, αναφέρεται σε ανταπόκριση του Γ. Ζουμπλιού που ενημερώνει για τις εκλογές στο σύλλογο «Ένωσις Νέας Περάμου». Στο ΔΣ εκλέχθηκαν , πρόεδρος ο Απ. Αποστολίδης, αντιπρόεδρος ο Αριστομ. Λέτσος, γενικός γραμματέας και ταμίας Βαρουξής, έφορος Φραντζής, σύμβουλοι Κ. Τοπάλογλου, Δημ. Κέλλης, Β. Γρηγοριάδης και Ιωαν. Μέτσικας.
Μεταξύ των δύο εκλογών σε ανταπόκριση με την υπογραφή Γ. Σ. Ζουμπλιός, μαθαίνουμε ότι η Ένωσις Νέας Περάμου πήγε στο Μοσχάτο και αντιμετώπισε τους Φιλάθλους Μοσχάτου νικώντας με 0-2.
Η σύνθεση των νικητών: Διακάκης, Ιωαννίδης (αρχηγός), Ζωρζάκης, Αραπάκης, Τριπολιτσιώτης, Νώντας, Φραντζής, Αλεξανδρίδης, Μαρόπουλος, Σάκουλας και Μισελής.
Ο Ηρακλής Πετραλώνων στις 8-5-1931 πηγαίνει τη Ν. Πέραμο, αγωνίζεται με την τοπική ομάδα και φέρνει 0-0. Η Ένωση αγωνίστηκε με τους: Διακάκης, Ιωαννίδης (αρχηγός), Ζωρζάκης, Αραπάκης, Χρυσαφίδης, Τριπολιτσιώτης, Νώντας, Φραντζής, Λέκκας, Μαρόπουλος, Σάκουλας.
Την 1η Ιουνίου η Ένωση Μ. Πεύκου υποδέχτηκε την Ένωση Καισαριανής και την κέρδισε με 3-0.
Επίσης στις 3-6-1931 στο Μεγάλο Πεύκο η Ένωση υποδέχτηκε την Ένωση Ψυρρή την οποία κέρδισε με 2-0. Να πούμε ότι Ένωσις Περάμου και Ένωσις Μεγάλου Πεύκου ήταν η ίδια ομάδα, αφού αναφέρεται σε ανταποκρίσεις μέσα στο ίδιο κείμενο και με τα δύο ονόματα, συν τη σύνθεση που το πιστοποιεί.
Στον προαναφερόμενο αγώνα έπαιξαν οι: Διακάκης, Ιωαννίδης (αρχηγός), Ζωρζάκης, Μιτζηλιώτης, Χρυσαφίδης, Τριπολιτσιώτης, Νώντας, Φραντζής, Μαρόπουλος, Σάκουλας, Λέκκας.
Το ρεπορτάζ συμπληρώνει η είδηση ότι ο Σάκουλας αποχωρεί από την ενεργό δράση, γεγονός που λύπησε τους φιλάθλους διότι ήταν καλός παίκτης και τον συμπαθούσαν.
Στις 29-6-1931 διαβάζουμε για αγώνα της 25ης Ιουνίου όπου η Ένωση κέρδισε με 3-0 τη φιλοξενούμενη Άμυνα Αθηνών με δύο γκολ του Τριπολιτσιώτη και ένα του Σάκουλα.
Η σύνθεση ήταν: Διακάκης, Ζωρζάκης, Ιωαν. Ιωαννίδης (αρχηγός), Δημ. Χρυσαφίδης, Ελευθ. Φλουράκης, Δημ. Αλεξανδρίδης, Χρ. Μαρόπουλος, Σάκουλας, Λαπόρτας, Ανδρ. Λέκας, Γεώργιος Τριπολιτσιώτης.
Στις 17-7-1931 το δημοσίευμα στις 16-7-1931 ή στις 12-7 όπου είναι η ημερομηνία της ανταπόκρισης, ο αγώνας, όπου ο Ερμής Παλαιάς Κοκκινιάς εκδράμει στη Νέα Πέραμο με τελικό αποτέλεσμα το 1-1 και διαιτητή τον κ. Λοράνδο.
Στις 20 Ιουλίου 1931 ο Άρης Νέας Κοκκινιάς πηγαίνει στη Ν. Πέραμο και κερδίζει με 1-3.
Ένας άλλος Ερμής, αυτός των Πετραλώνων στις 26-7-1931 πάει στη Νέα Πέραμο και στις 29-7-1931 η εφημερίδα αναφέρει ότι ο αγώνας έληξε με 0-0 αλλά όχι ομαλά γιατί τα Πετράλωνα κέρδισαν πέναλτι στο δεύτερο ημίχρονο, χτυπήθηκε αντικανονικά, ο διαιτητής διέταξε επανάληψη και εκεί έγινε επεισόδιο και διεκόπη ο αγώνας.
Τα πρώτα αθλητικά βήματα των Μικρασιατών της Νέας Περάμου, θα τα παρακολουθήσουμε και στο δεύτερο μέρος του αφιερώματος.
Έρευνα: Νάσος Μπράτσος
Διαβάστε στο www.ertnews.gr το Σάββατο 30 Δεκεμβρίου 2023: Ένωσις Νέας Περάμου 1928 – Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες στα γήπεδα του Μεσοπολέμου (Β’ μέρος)
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος