Τι «παίζεται» σε αυτές τις εκλογές

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Μετά την υιοθέτηση του τρίτου μνημονίου ποια περιθώρια υπάρχουν για διαφορετικούς χειρισμούς από τα πολιτικά κόμματα που ζητούν την ψήφο μας;

Από τη μια υπάρχουν οι πολιτικές δυνάμεις που αποσχίστηκαν από το ΣΥΡΙΖΑ και δημιουργούν το νέο «αντιμνημονιακό» στρατόπεδο. Μένει να δούμε το ακριβές περιεχόμενο των προτάσεών τους και τα «εργαλεία» που θα προτείνουν, με δεδομένο ότι η απερχόμενη κυβέρνηση απέτυχε να αποδεσμευτεί από το μνημόνιο, παρότι είχε ξεκινήσει με παρόμοια ρητορική.

Από την άλλη, υπάρχουν πολύ διαφορετικές μεταξύ τους πολιτικές δυνάμεις οι οποίες, όμως, θέλοντας και μη συμπίπτουν στο ότι αποδέχονται την πραγματικότητα του μνημονίου.

Πώς διαφοροποιούνται οι δικές τους προτάσεις;

Είναι αλήθεια, ότι η υιοθέτηση του τρίτου μνημονίου δημιούργησε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο οικονομικής πολιτικής για τα επόμενα χρόνια, με αποτέλεσμα ορισμένοι να πιστεύουν ότι δεν υπάρχουν περιθώρια πολιτικών παρεμβάσεων για να αλλάξει η κατεύθυνση.

Είναι, όμως, έτσι;

Στην πραγματικότητα, παρά το δεσμευτικό -έως ασφυκτικό- πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί με το τρίτο μνημόνιο, υφίσταται ένα σημαντικό εύρος δυνατότητων και πολιτικών επιλογών που θα πρέπει να γίνουν το επόμενο διάστημα.

Κατ΄αρχήν, ένα μεγάλο πεδίο παρεμβάσεων υπάρχει σε τομείς που δεν περιλαμβάνονται με άμεσο τρόπο στο μνημόνιο.

Θέματα όπως η αντιμετώπιση της διαφθοράς, των πολιτικών και οικονομικών στρεβλώσεων της δημόσιας ζωής, αλλά και ζητήματα όπως η διαφύλαξη του περιβάλλοντος και η προστασία βασικών δημόσιων κοινωνικών αγαθών όπως η Παιδεία και η Υγεία, αποτελούν πεδία για τα οποία  οι πολιτικές δυνάμεις έχουν διαφορετικούς προσανατολισμούς και είναι βέβαιο ότι θα προχωρήσουν σε διαφορετικούς χειρισμούς.

Υπάρχουν, επίσης, αρκετά ζητήματα τα οποία ρυθμίζονται μεν από το μνημόνιο, αλλά ο τρόπος με τον οποίο θα τα διαχειριστεί η επόμενη κυβέρνηση μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά, όπως για παράδειγμα στο ασφαλιστικό. Πέρα από τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις που ανελήφθησαν με το τρίτο μνημόνιο, είναι σαφές ότι χρειάζεται συνολική αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήματος, το οποίο βρίσκεται σε τροχιά κατάρρευσης.

Έχει σημασία, λοιπόν, πώς θα κατανεμηθούν τα βάρη, αλλά και πώς θα διασφαλισθεί η βιωσιμότητα του συστήματος.

Δυστυχώς, μέχρι σήμερα, πέρα από επιφανειακές διακηρύξεις περί “θεμελιωμένων” δικαιωμάτων και αλληλοκαταγγελιών, δεν έχουν διατυπωθεί από το πολιτικό σύστημα συγκεκριμένα σχέδια και προτάσεις.

Το ζήτημα αυτό θα έπρεπε να βρίσκεται στο επίκεντρο της προεκλογικής αντιπαράθεσης.

Άλλο κομβικό ζήτημα είναι εκείνο των τραπεζών και της διαχείρισης των «κόκκινων δανείων», για το οποίο υπάρχουν συγκεκριμένες προβλέψεις στο μνημόνιο, αλλά μένουν ακόμα ανοιχτά αρκετά επιμέρους θέματα.

Η διαχείριση των κόκκινων δανείων μπορεί να καταλήξει σε μια βίαιη διαδικασία επιχειρηματικών πτωχεύσεων, εκκαθαρίσεων, πλειστηριασμών και αναδιανομής περιουσιακών στοιχείων, ή μπορεί να γίνει μέσω μιας πιο ήπιας και σταδιακής διαδικασίας.

Η τελική έκβαση θα εξαρτηθεί από τις πολιτικές επιλογές που θα γίνουν το επόμενο διάστημα, αλλά και από την επιμέρους διαπραγμάτευση με τους δανειστές για το συγκεκριμένο θέμα.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με το νέο Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων και το πρόγραμμα αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας.

Υπάρχουν μεν συγκεκριμένοι στόχοι στο μνημόνιο, αλλά και ένα αρκετά μεγάλο εύρος δυνατοτήτων και επιλογών για τις μεθόδους και το χαρακτήρα της αξιοποίησης. Κάποιες πολιτικές δυνάμεις πιστεύουν ότι η καλύτερη μέθοδος είναι η πώληση σε ιδιώτες, έτσι ώστε να κινηθούν οι επενδύσεις και να γίνει μεταφορά τεχνογνωσίας, ενώ άλλες δυνάμεις υποστηρίζουν αντίθετα ότι πρέπει το Δημόσιο να διατηρήσει στρατηγική συμμετοχή και να επωφελείται σε βάθος χρόνου από την αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων.