Euro: 56 χρόνια συγκινήσεων και αξέχαστων στιγμών…

Πέρασαν περίπου εξήντα χρόνια όταν η νεοσύστατη τότε UEFA αποφάσισε να δημιουργήσει έναν θεσμό όπου θα αναδεικνυόταν η καλύτερη εθνική ομάδα της Ευρώπης. Ήταν μια ιδέα του Ανρί Ντελονέ, υψηλόβαθμο στέλεχος της γαλλικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας, η οποία ωστόσο αντιμετωπίστηκε στην αρχή με καχυποψία και επιφυλακτικότητα.

Αξίζει να σημειωθεί πως, όταν ξεκίνησαν στις 5 Απριλίου 1958 τα προκριματικά της νεοσύστατης διοργάνωσης, Ιταλία, Δυτική Γερμανία και οι τέσσερις ομάδες του «νησιού» (Αγγλία, Σκοτία, Ουαλία, Β. Ιρλανδία) αρνήθηκαν να συμμετάσχουν.
Από τα 31 μέλη της ΟΥΕΦΑ συνολικά μόνο 14 ψήφισαν την πρόταση για την διοργάνωση το 1957.

Η ειρωνεία είναι ότι ο Ανρί Ντελονέ δεν έζησε για να δει το όραμά του γιατί πέθανε το 1955, αλλά προς τιμήν του η UEFA ονόμασε την διοργάνωση ως «Κύπελλο Εθνών Ανρί Ντελονέ», που ωστόσο στην πορεία καθιερώθηκε ως «Κύπελλο Εθνών Ευρώπης» μέχρι το 1968, που μετονομάστηκε «Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα».

Ποιός να το φανταζόταν ότι από εκείνη την διοργάνωση του 1960 θα φτάναμε στην αίγλη ενός ευρωπαϊκού πρωταθλήματος που χάρισε στο ποδόσφαιρο και τους πολυάριθμους φίλους του μεγάλες στιγμές από σπουδαίους ποδοσφαιριστές που αρκετοί εξ΄αυτών αναδείχθηκαν μέσα από το θεσμό.

Είναι η διοργάνωση στην οποία σημειώθηκε η μεγαλύτερη έκπληξη όλων των εποχών, η κατάκτηση του Euro το 2004 στα γήπεδα της Πορτογαλίας από την Ελλάδα του Ότο Ρεχάγκελ, αλλά δεν ήταν φυσικά η μοναδική έκπληξη. Στα γήπεδα της Σουηδίας το 1992, ο αποκλεισμός για πολιτικούς λόγους της Γιουγκοσλαβίας από τα τελικά του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος, έφερε στην διοργάνωση τη Δανία που μάζεψε …από τις παραλίες τους διεθνείς της ποδοσφαιριστές – πλην του Μίκαελ Λάουντρουπ – οι οποίοι στη συνέχεια «τρέλλαναν» όλη την Ευρώπη και …κατέκτησαν το τρόπαιο!

Από το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα παρέλασαν μεγάλα «αστέρια», όπως το τρομερό δίδυμο Γκούλιτ και Φαν Μπάστεν που χάρισαν στην Ολλανδία το 1988 ό,τι είχε στερήσει η Ιστορία στην αείμνηστη ομάδα των «Οράνιε» της δεκαετίας του 1970 των Κρόιφ κλπ.

Το γκολ που πέτυχε ο προικισμένος Μάρκο Φαν Μπάστεν στον τελικό του 1988 με αντίπαλο τη Σοβιετική Ένωση ήταν αναμφίβολα το κορυφαίο όλων των εποχών στην ιστορία του θεσμού και ένα από τα καλύτερα παγκοσμίως!

Μεγάλη έκπληξη ήταν και η κατάκτηση του Κυπέλλου Εθνών το 1976 από την Τσεχοσλοβακία που νίκησε στην διαδικασία των πέναλτι την παγκόσμια πρωταθλήτρια Δυτική Γερμανία. Ποιός δεν θυμάται το εκπληκτικής έμπνευσης πέναλτι του Πανένκα με το οποίο χάρισε στην ομάδα του το τρόπαιο;

Έπρεπε να περάσουν….20 χρόνια για να πάρει την εκδίκησή της η ενωμένη πλέον Γερμανία νικώντας το 1996 στα γήπεδα της Αγγλίας την Τσεχία με 1-0, με το χρυσό γκολ του Όλιβερ Μπίρχοφ στην παράταση, σε μια διοργάνωση που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά ο «ξαφνικός θάνατος» στον έξτρα χρόνο.

Από την ερχόμενη Παρασκευή 10 Ιουνίου και για ένα μήνα, 24 ομάδες θα διεκδικήσουν το στέμμα του αυτοκράτορα της Ευρώπης, στο EURO 2016, που διοργανώνει η Γαλλία. Άλλες με περισσότερες ελπίδες, άλλες με λιγότερες. Είναι η διοργάνωση στην οποία η κορυφαία εθνική ομάδα της τελευταίας δεκαετίας, η εθνική Ισπανίας θα επιδιώξει να γίνει η πρώτη με τρεις διαδοχικούς τίτλους κάτι που δεν έχει συμβεί ποτέ στην Ιστορία στις τρεις κορυφαίες διεθνείς διοργανώσεις: Παγκόσμιο Κύπελλο, Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, Κόπα Αμέρικα. Ήδη από το 2012 οι «Φούριας Ρόχας» είναι οι μόνοι με δύο συνεχόμενα EURO στην τροπαιοθήκη τους.

Παρότι η διοργάνωση επεκτάθηκε φέτος στις 24 ομάδες -πρακτικά μετέχουν τα τελικά οι μισές ομοσπονδίες μέλη της UEFA- Η Ελλάδα απουσιάζει για πρώτη φορά μετά το 2000 και τρεις συνεχείς συμμετοχές που ξεκίνησαν με τον θρίαμβο της Πορτογαλίας το 2004.

Ας θυμηθούμε τι έγινε στις 14 προηγούμενες διοργανώσεις:

1960, Γαλλία: Κάθε αρχή και δύσκολη…..

Μόλις τέσσερις ομάδες πήραν μέρος στους τελικούς. Το σύστημα πρόκρισης περιλάμβανε αγώνες νοκ άουτ σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Ευρώπης, μέχρι να μείνουν 4 ομάδες, μία εκ των οποίων αναλάμβανε χρέη «οικοδέσποινας». Αξίζει να σημειώσουμε ότι από συμμετέχουσες στους τελικούς της πρώτης διοργάνωσης, μόνο η μία (Γαλλία) παραμένει με τη μορφή που είχε τότε, αφού οι υπόλοιπες τρεις (Γιουγκοσλαβία, Τσεχοσλοβακία, Σοβ. Ένωση) έχουν πέσει θύματα της διάσπασης. Στον τελικό η ΕΣΣΔ θριάμβευσε επί της Γαλλίας με 2-0 κατέκτησε το πρώτο Κύπελλο Εθνών με μερικά ονόματα όπως ο Λεβ Γιασίν που έγραψαν ιστορία στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο.

Ημιτελικοί
Γιουγκοσλαβία-Γαλλία 5-4
ΕΣΣΔ-Τσεχοσλοβακία 3-0
Αγώνας για την 3η θέση
Τσεχοσλοβακία-Γαλλία 2-0

Τελικός 10 Ιουλίου στο «Παρκ ντε Πρενς» του Παρισιού
ΕΣΣΔ-ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ 2-1 (Μετρεβέλι 49′, Πονέντελνικ 113′- Γκάλιτς 41′)
Θεατές : 17.966
Διαιτητής: Άρθουρ Ελις (Αγγλία)

ΕΣΣΔ: Γιασίν, Τσέκελι, Μασλένκιν, Κρουτίκοφ, Βοϊνοφ, Νέτο, Μετρεβέλι, Β. Ιβάνοφ, Πονεντέλνικ, Μουμπούκιν, Μέσκι
Προπονητής: Γκαβρίλ Κατσάλιν

ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ: Βίντινιτς, Ντούρκοβιτς, Γιουσούφι, Ζάνετιτς, Μιλαντίνοβιτς, Πέρουζιτς, Γιέρκοβιτς, Σεκούλαρατς, Γκάλιτς, Μάτους, Κόστιτς.
Προπονητής: Αλεκσάνταρ Τίρνανιτς

1964, Ισπανία: Πρώτο στέμμα για τους «Φούριας Ρόχας»

Ίδια γεύση και στην επόμενη διοργάνωση, όπου η εθνική Ισπανίας κατέκτησε τον πρώτο τίτλο της ιστορίας της. Ωστόσο είχαμε πολλά και ενδιαφέροντα «χάπενινγκ» στα προκριματικά, όπου η εθνική μας αρνήθηκε να παίξει με την Αλβανία (πρακτικά βρισκόμασταν ακόμη σε πόλεμο) και το Λουξεμβούργο απέκλεισε την Ολλανδία! Ο τελικός έγινε υπό το «αμείλικτο βλέμμα» του δικτάτορα Φράνκο, ο οποίος τέσσερα χρόνια αργότερα απαγόρευσε στους «φούριας ρόχας» να ταξιδεύσουν στη Σοβιετική Ένωση για να υπερασπιστούν τον τίτλο τους!

Ημιτελικοί
Ισπανία-Ουγγαρία 2-1
ΕΣΣΔ-Δανία 3-0
Αγώνας για την 3η θέση
Ουγγαρία-Δανία 3-1

Τελικός 21 Ιουνίου, στο «Σαντιάγκο Μπερναμπέου» της Μαδρίτης.
ΙΣΠΑΝΙΑ-ΕΣΣΔ 2-1 (Περέδα 6′, Μαρθελίνο 84′ – Χουσάινοφ 8′)
Θεατές: 79.115
Διαιτητής: Άρθουρ Χόλαντ (Αγγλία)

ΙΣΠΑΝΙΑ: Ιριμπάρ, Ριβίγια, Ολιβέγια, Θαγιέχα, Θόκο, Φούστι, Αμάνθιο, Περέδα, Μαρθελίνο, Σουάρεθ, Λαπέτρα.
Προπονητής: Χόσι Βιγιαλόνγκα

ΕΣΣΔ: Γιασίν, Σουστίκοφ, Σεστέρνεφ, Μούντρικ, Βορόνιν, Ανίσκιν, Τσισλένκο, Β.Ιβάνοφ, Πονεντέλνικ, Κορνέεφ, Χουσάινοφ.

1968, Ιταλία: Η σειρά της «Σκουάντρα Ατζούρα»

Η διοργάνωση αναβαθμίζεται και για πρώτη φορά εισάγονται όμιλοι στα προκριματικά. Δημιουργήθηκαν οκτώ όμιλοι των τεσσάρων ομάδων και μετονομάστηκε από Κύπελλο Εθνών σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα.
Όμως οι άνθρωποι της UEFA δεν έχουν σκεφτεί τα πάντα. Έτσι, στον ημιτελικό Ιταλία και Σοβιετική Ένωση τελειώνει το ματς χωρίς τέρματα και η «Σκουάντρα Ατζούρα» παίρνει την πρόκριση στον τελικό με …στρίψιμο του νομίσματος. Εκεί η Ιταλία του Τζίτζι Ρίβα, του Φακέτι και του Ντίνο Τζοφ νίκησε στον επαναληπτικό με 2-0 την μεγάλη Γιουγκοσλαβία του Τζάϊτς και κατέκτησε το πρώτο και μοναδικό ως τώρα τρόπαιο της ιστορίας της.

Ημιτελικοί
Ιταλία-ΕΣΣΔ 0-0
Γιουγκοσλαβία-Αγγλία 1-0
Αγώνας για την 3η θέση
Αγγλία-ΕΣΣΔ 2-0

Τελικός 10 Ιουνίου στο «Ολύμπικο» της Ρώμης
ΙΤΑΛΙΑ-ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ 2-0 (Ρίβα 12′, Αναστάζι 31′) –ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟΣ
Θεατές: 32.886
Διαιτητής: Χόσι Μάρβα Ορτίθ (Ισπανία)

ΙΤΑΛΙΑ: Τζοφ, Μπούρνιτς, Φακέτι, Σαλβαντόρε, Γκουαρνέρι, Ροζάτο, Ντομενγκίνι, Ματσόλα, Αναστάζι, Ντε Σίστι, Ρίβα.
Προπονητής: Φερούτσιο Βαλκαρέτζι

ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ: Πάντελιτς, Φάζλαγκιτς, Νταμιάνοβιτς, Πάβλοβιτς, Παούνοβιτς, Χόλτσερ, Χόζιτς, Τρίβιτς, Μούσεμιτς, Ατσίμοβιτς, Τζάιτς.
Προπονητής: Ράικο Μίτιτς

1972, Βέλγιο: Η ώρα της γερμανικής «αρμάδας» των Μπεκενμπάουερ, Μίλερ

Οι Μπεκενμπάουερ, Μπράιτνερ, Γκερντ Μίλερ και Μάγιερ είναι έτοιμοι να εγκαθιδρύσουν την παγκόσμια κυριαρχία τους. Ξεκινούν από το Κύπελλο Εθνών του 1972 και θα συνεχίσουν ακάθεκτοι έως και την κατάκτηση του «δικού τους» Μουντιάλ, δύο χρόνια αργότερα. Στον τελικό η ασταμάτητη Δυτική Γερμανία κατατροπώνει την Σοβιετική Ένωση με 3-0 και κατακτά το πρώτο από τα τρία συνολικά Ευρωπαϊκά Κύπελλα που έχει κατακτήσει.

Ημιτελικοί
ΕΣΣΔ-Ουγγαρία 1-0
Δυτ.Γερμανία-Βέλγιο 2-1
Αγώνας για την 3η θέση
Βέλγιο-Ουγγαρία 2-1

Τελικός 18 Ιουνίου 1972 στο «Χέιζελ» των Βρυξελλών
ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ-ΕΣΣΔ 3-0 (Μίλερ 27′, 58′, Βίμερ 52′)
Θεατές: 43.066
Διαιτητής: Φέρντιναντ Μάρσαλ (Αυστρία)

ΔΥΤ. ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Μάγιερ, Χότγκες, Μπράιτνερ, Βίμερ, Σβάρτζενμπεκ, Μπεκενμπάουερ, Χάινκες, Χένες (59′ Γκραμπόφσκι), Γκερντ Μίλερ, Νέτσερ, Κρέμερς.
Προπονητής: Χέλμουτ Σεν

ΕΣΣΔ: Ρουντάκοφ, Τζοτζουασβίλι, Καπλίτσνι, Ιστόμιν, Χουρτσιλάβα, Κολότοφ, Τρόσκιν, Μπαϊντάτσνι, Μπανισέφσκι (66′ Κοζίνκεβιτς), Κόνκοφ (46′ Ντολμάτοφ), Ονισένκο.
Προπονητής: Αλεξάντρ Πονομάργιεφ

1976, Γιουγκοσλαβία: Η Τσεχοσλοβακία έκανε την μεγάλη έκπληξη

Η διοργάνωση που έχει μείνει ως «all time classic». Το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο της Ολλανδίας είχε επηρεάσει όλες τις ομάδες των τελικών, που αποδείχθηκαν οι πιο αμφίρροποι στην ιστορία! Και οι τέσσερις αγώνες κρίθηκαν στην παράταση, ενώ ο τελικός κρίθηκε στα πέναλτι! Συνολικά στα τέσσερα παιχνίδια σημειώθηκαν 19 γκολ, σχεδόν πέντε ανά αγώνα στην αποθέωση του επιθετικού ποδοσφαίρου.
Η Ολλανδία έπεσε «θύμα» μιας μεγάλης έκπληξης, καθώς έμεινε έξω από την Τσεχοσλοβακία στα ημιτελικά, μένοντας ακόμη μια φορά χωρίς «στέμμα».
Επόμενο «θύμα» της σπουδαίας τότε Τσεχοσλοβακίας ήταν η Δυτική Γερμανία που την νίκησε με 5-3 στα πέναλτι με την αξέχαστη εκτέλεση του πέναλτι από τον χαρισματικό Πανένκα.

Ημιτελικοί
Τσεχοσλοβακία-Ολλανδία 3-1
Δυτ.Γερμανία-Γιουγκοσλαβία 3-2
Αγώνας για την 3η θέση
Ολλανδία-Γιουγκοσλαβία 3-2

Τελικός 20 Ιουνίου στο στάδιο του Ερυθρού Αστέρα, «Μαρακανά», στο Βελιγράδι.
ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑ-ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 2-2 (Σβελβκ 8′, Ντόμπιας 25′ – Ντ. Μίλερ 28′, Χόλντζενμπαϊν 89′)
Η Τσεχοσλοβακία νίκησε με 5-3 στα πέναλτι
Θεατές: 30.790
Διαιτητής: Σέρτζιο Γκονέλα (Ιταλία)

ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑ: Βίκτορ, Πιβάρνικ, Κάπκοβιτς, Γκεγκ, Οντρους, Μάσνι, Πανένκα, Μέντερ, Νέχοντα, Ντόμπιας (94′ Βάσελι), Σβέλικ (79′ Γιούρκεμικ)
Προπονητής: Βάτσλαβ Γιέζεκ

ΔΥΤ. ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Μάγιερ, Φογκτς, Ντιτζ, Βίμερ (46′ Φλόχε), Σβάρτζενμπεκ, Μπεκενμπάουερ, Χένες, Μπόνοφ, Ντίτερ Μίλερ, Μπέερ (79′ Μπόνγκαρτζ), Χόλτσενμπαϊν.
Η σειρά των πέναλτι: Μάσνι 1-0, Μπόνοφ 1-1, Νέχοντα 2-1, Φλόχε 2-2, Οντρους 3-2, Μπόνγκαρτζ 3-3, Γιούρκεμικ 4-3, Χένες άουτ, Πανένκα 5-3

1980, Ιταλία: Η Δυτική Γερμανία «ζευγάρωσε» τα τρόπαιά της

Η ουσιαστική αναβάθμιση της διοργάνωσης γίνεται το 1980 με την εισαγωγή των ομίλων στα τελικά και η εθνική μας είναι παρούσα! Έχασε δύσκολα από την Ολλανδία και την Τσεχοσλοβακία, ενώ κράτησε στο 0-0 την μετέπειτα πρωταθλήτρια Δυτική Γερμανία. Αν, μάλιστα, ένα σουτ του Αρδίζογλου δεν είχε «σταματήσει» στο δοκάρι, ίσως και να είχαμε πανηγυρίσει μια ανεπανάληπτη νίκη. Στον προηγούμενο αγώνα της «νατσιοναλμάνσαφτ», το 3-2 με την Ολλανδία, ένας πιτσιρικάς έμπαινε ως αλλαγή στον αγωνιστικό χώρο στο 74΄. Ήταν ο 19χρονος Λόταρ Ματέους που τότε πραγματοποίησε την 1η από τις 150 διεθνείς του συμμετοχές!
Στον τελικό η Δυτική Γερμανία επικράτησε με 2-1 του Βελγίου που ήταν η μεγάλη αποκάλυψη της διοργάνωσης και από τότε καθιερώθηκε ως υπολογίσιμη δύναμη στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο.

Αγώνας για την 3η θέση
Τσεχοσλοβακία-Ιταλία 1-1 (10-9 στα πέναλτι)

Τελικός 22 Ιουνίου στο «Ολύμπικο» της Ρώμης
ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ-ΒΕΛΓΙΟ 2-1 (Χρούμπες 10′, 88′ – Βαντερέικεν 75’πεναλτι)
Θεατές: 47.860
Διαιτητής: Νικολάε Ραϊνέα (Ρουμανία)

ΔΥΤ. ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Σουμάχερ, Κάλτζ, Ντιτζ, Μπρίγκελ (55′ Κούλμαν), Κ.Χ. Φέρστερ, Στίλικε, Αλοφς, Χάνσι Μίλερ, Χρούμπες, Σούστερ, Ρουμενίγκε.
Προπονητής: Γιουπ Ντέρβαλ

ΒΕΛΓΙΟ: Πφαφ, Γκέρετς, Βαντερέικεν, Μιλκάμπ, Ρανκέν, Μέεους, Βαν ντερ Ελστ, Βαν Μερ, Μομάν, Κουλς, Κέλεμανς
Προπονητής: Γκι Τάις

1984, Γαλλία: Λάμπει το «άστρο» του Μισέλ Πλατινί…

Ένα από τα καλύτερα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα ήταν αυτό που έγινε στα γήπεδα της Γαλλίας το 1984. Η διοργάνωση είχε από πριν φαβορί και ήταν η Γαλλία του Μισέλ Πλατινί που είχε «λάμψει» και πριν δύο χρόνια στο Μουντιάλ της Ισπανίας το 1982.
Ο Μισέλ Πλατινί και η παρέα του ήταν ασυναγώνιστοι, έστω κι αν χρειάστηκε ένα μοιραίο λάθος του Λουϊς Αρκονάδα για να λυθούν τα πόδια των Γάλλων στον τελικό. Ομάδα-έκπληξη της διοργάνωσης, ωστόσο, ήταν η Δανία που έπαιξε σπουδαίο ποδόσφαιρο, όμως έμεινε εκτός τελικού χάνοντας στα πέναλτι από την Ισπανία.

Ημιτελικοί
Γαλλία-Πορτογαλία 3-2
Ισπανία-Δανία 1-1

Τελικός 27 Ιουνίου στο ”Παρκ ντε Πρενς” του Παρισιού
ΓΑΛΛΙΑ-ΙΣΠΑΝΙΑ 2-0 (Πλατινί 57′, Μπελόν 90′)
Θεατές: 47.368
Διαιτητής: Βόιτεκ Χριστόφ (Τσεχοσλοβακία)

ΓΑΛΛΙΑ: Μπατς, Μπατιστόν, (73΄ Αμορός), Ντομέργκ, Φερναντέζ, Λε Ρου, Μποσίς, Ζιρές, Τιγκανά, Λακόμπ (80′ Ζενγκινί), Πλατινί, Μπελόν
Προπονητής: Μισέλ Ινταλγκό

ΙΣΠΑΝΙΑ: Αρκονάδα, Ουρκιάγα, Σάλβα (85′ Ρομπέρτο), Γκαγιέγκο, Χούλιο Αλμπέρτο (75′ Σαράμπια), Βίκτορ, Καμάτσο, Σενιόρ, Σαντιγιάνα, Φρανθίσκο, Καράσκο.
Προπονητής: Μιγκέλ Μουνιόθ

1988, Γερμανία: Η Ιστορία δίνει στους «Ιπτάμενους Ολλανδούς» αυτό που στερήθηκαν τη δεκαετία του 70

Στα γήπεδα της Γερμανίας παρουσιάστηκε ίσως η καλύτερη και πιο ολοκληρωμένη ομάδα που έχει βγάλει η Ολλανδία. Μπορεί να μην είχε την αίγλη της ομάδας του Κρόιφ που δίδαξε το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο την δεκαετία του 1970, όμως ήταν αποτελεσματική και αυτό είναι που μετράει!

Δυο “ρομπότ”, οι Ράικαρντ, Ρόναλντ Κούμαν, έφραζαν το δρόμο των αντιπάλων προς τα καρέ του Φαν Μπρόικελεν, ενώ από τη μέση και μπροστά ο Ρουντ Γκούλιτ και ο Αρνολντ Μιούρεν δημιουργούσαν και ο χαρισματικός Μάρκο Φαν Μπάστεν σκόραρε ασταμάτητα. Ο Ολλανδός στράικερ στον τελικό με τη Σοβιετική Ενωση πέτυχε και το πιο εντυπωσιακό γκολ στην ιστορία της διοργάνωσης, όταν με ένα φοβερό βολ πλανέ άφησε τον αξεπέραστο Ρενάτ Ντασάγιεφ να «ψάχνεται».
Στη διοργάνωση έκανε την εμφάνισή της η ανανεωμένη εθνική Ιταλίας. Παίκτες όπως ο Βιάλι, ο Μαντσίνι, ο Τζιανίνι, ο Ντοναντόνι, ο Φεράρα και ο Μαλντίνι πρωταγωνίστησαν για την επόμενη δεκαετία στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο. Όσο για την Αγγλία, έπαθε το μεγαλύτερο «κάζο» της ιστορίας της, αποχαιρετώντας τη διοργάνωση με 3 ήττες, με πιο βαριά ασφαλώς την πρώτη από την Ιρλανδία. Ήταν η τελευταία φορά που αγωνίσθηκε η Δυτική Γερμανία, προτού εμφανισθεί πλέον ως ενωμένη Γερμανία στην επόμενη διοργάνωση.

Ημιτελικοί
Ολλανδία-Δυτ.Γερμανία 2-1
ΕΣΣΔ-Ιταλία 2-0

Τελικός 25 Ιουνίου στο ”Ολύμπιαστάντιον” του Μονάχου
ΟΛΛΑΝΔΙΑ-ΕΣΣΔ 2-0 (Γκούλιτ 32′, Φαν Μπάστεν 53′)
Θεατές: 62.770
Διαιτητής: Μισέλ Βοτρό

ΟΛΛΑΝΔΙΑ: Φαν Μπρόικελεν, Φαν Αερλε, Φαν Τίγκελεν, Βάουτερς, Ράικαρντ, Ρ. Κούμαν, Φάνενμπουργκ, Γκούλιτ, Φαν Μπάστεν, Ε. Κούμαν, Μιούρεν.
Προπονητής: Ρίνους Μίχελς

ΕΣΣΔ: Ντασάεφ, Ντεμιανένκο, Αλεϊνικοφ, Χιντιατούλιν, Ρατς, Λιτόφτσενκο, Ζαβάροφ, Μιχαϊλιτσένκο, Γκοτσμάνοφ (67′ Μπάλτασα), Μπελάνοφ, Προτάσοφ (71′ Πασούλκο)
Προπονητής: Βαλερί Λομπανόφσκι

1992, Σουηδία: Η Δανία από τις παραλίες …στα τελικά του Euro και Πρωταθλήτρια Ευρώπης!

Ο εμφύλιος πόλεμος μαινόταν στην πάλαι ποτέ ενιαία Γιουγκοσλαβία και ο ΟΗΕ αποφάσισε να επεκτείνει το εμπάργκο της χώρας και στον αθλητισμό. Έτσι, η κορυφαία «φουρνιά» που έβγαλαν οι «πλάβι» την τελευταία 20ετία, δεν μπόρεσε να συμμετάσχει στους τελικούς του EURO 1992. Μιγιάτοβιτς, Σούκερ, Πάντσεφ, Προσινέτσκι, Μπόμπαν βρίσκονταν στα ντουζένια τους και πρόβαλαν ως ένα από τα μεγάλα φαβορί, όμως δεν μπόρεσαν να ταξιδεύσουν στη Σουηδία. Στη θέση τους κλήθηκε εσπευσμένα η εθνική Δανίας και η ομοσπονδία της χώρας κάλεσε τους διεθνείς να επιστρέψουν από τις διακοπές τους!
Ο Μίκαελ Λάουντρουπ αρνήθηκε να αγωνιστεί αφού οι σχέσεις του με τον Ρίτσαρντ Μέλερ-Νίλσεν δεν ήταν και οι καλύτερες δυνατές. Έτσι, συνέχισε τις διακοπές του και είδε τους συμπαίκτες του να πρωταγωνιστούν σε μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις του παγκόσμιου αθλητισμού! Στην ίδια διοργάνωση εμφανίστηκε για τελευταία φορά η Σοβιετική Ένωση, με το όνομα «Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών».

Ημιτελικοί
Σουηδία – Γερμανία 2-3
Δανία-Ολλανδία 2-2 (5-4 στα πέναλτι)

Τελικός 26 Ιουνίου στο ”Ούλεβι” του Γκέτεμποργκ
ΔΑΝΙΑ-ΓΕΡΜΑΝΙΑ 2-0 (Γιένσεν 18′, Βίλφορτ 78′)
Θεατές: 37.800
Διαιτητής: Μπρούνο Γκαλέρ (Ελβετία)

ΔΑΝΙΑ: Σμάιχελ, Πίεχνικ, Σίβεμπακ (66′ Κρίστιανσεν), Βίλφορτ, Κ. Νίλσεν, Ολσεν, Γιένσεν, Λάρσεν, Πόβλσεν, Κριστόφτε, Μπρ. Λάουντρουπ
Προπονητής: Ρίτσαρντ Μέλερ Νίλσεν

ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Ιλγκνερ, Ρόιτερ, Μπρέμε, Μπούχβαλντ, Κόλερ, Χέλμερ, Χέσλερ, Εφενμπεργκ (80′ Τομ), Ρίντλε, Ζάμερ (46′ Ντολ), Κλίνσμαν
Προπονητής: Μπέρτι Φογκτς

1996, Αγγλία: Οι Γερμανοί ξανάρχονται…

Ήταν ίσως η χειρότερη και πιο αδιάφορη από πλευράς θεάματος διοργάνωση. Τριάντα χρόνια μετά τον αξέχαστο τελικό Αγγλία-Γερμανία 4-2, οι περισσότεροι προέβλεπαν «επανάληψη» στο Γουέμπλεϊ. Όταν καταρτίσθηκαν οι (για πρώτη φορά τέσσερις) όμιλοι, φάνηκε ότι οι δύο ομάδες θα «κοντράρονταν» στους ημιτελικούς, και προβάδισμα για τον τελικό πήρε η Γαλλία, που είχε ευκολότερη κλήρωση. Η Τσεχία ανατρέποντας όλα τα προγνωστικά, όμως, απέκλεισε τους «τρικολόρ» και στον τελικό με τα “πάντσερ” άγγιξε το τρόπαιο. Όμως, οι Γερμανοί έκαναν αυτό που ξέρουν καλύτερα από τον καθένα. Είχαν έναν ηγέτη, τον Ματίας Ζάμερ, βρήκαν κι έναν ήρωα στο πρόσωπο του Ολιβερ Μπίρχοφ και κατάφεραν να ανατρέψουν το σε βάρος τους 1-0, στον «ξαφνικό θάνατο».
Σε γενικές γραμμές πάντως, η πρώτη διοργάνωση με 16 ομάδες δεν προσέφερε σπουδαίο θέαμα. Οι δύο από τους τέσσερις προημιτελικούς, καθώς και οι ημιτελικοί κρίθηκαν στα πέναλτι, ενώ προς τα εκεί …βάδιζε κι ο τελικός, όμως ο Μπίρχοφ είχε διαφορετική γνώμη.
Ημιτελικοί
Γερμανία-Αγγλία 1-1 (6-5 στα πέναλτι)
Τσεχία-Γαλλία 0-0 (6-5 στα πέναλτι)

Τελικός 30 Ιουνίου 1996 στο Γουέμπλεϊ
ΓΕΡΜΑΝΙΑ-ΤΣΕΧΙΑ 2-1 (Μπίρχοφ 73′, 95′ – Μπέργκερ 59′ πεν.)
Θεατές: 73.611
Διαιτητής: Πιερλουϊτζι Παϊρέτο (Ιταλία)

ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Κέπκε, Στρουντζ, Τσίγκε, Αϊλτς (46′ Μπόντε), Χέλμερ, Μπάμπελ, Ζάμερ, Χέσλερ, Κουντζ, Κλίνσμαν, Σολ (69′ Μπίρχοφ)
Προπονητής: Μπέρτι Φογκτς

ΤΣΕΧΙΑ: Κούμπα, Χόρνακ, Νέμετς, Μπέιμπλ, Σουχοπάρεκ, Κάντλετς, Ράντα, Πομπόρσκι (88′ Σμίτσερ), Κούκα, Μπέργκερ, Νέντβεντ
Προπονητής: Ντούσαν Ουρίν

2000, Ολλανδία & Βέλγιο: Οι «τρικολόρ» στο θρόνο και της Ευρώπης

Δύο χρόνια μετά την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου, η Γαλλία «στρογγυλοκάθισε» και στην κορυφή της Ευρώπης. Σ΄αυτή τη διοργάνωση η τύχη ήταν σίγουρα με το μέρος των «τρικολόρ», έστω κι αν δύο χρόνια αργότερα τούς γύρισε την πλάτη στο Μουντιάλ της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας. Στο EURO 2000, που για πρώτη φορά διοργανώθηκε από δύο χώρες, οι Γάλλοι του Ροζέ Λεμέρ, χωρίς να εντυπωσιάσουν, πέρασαν μετά κόπων και βασάνων την Ισπανία στους προημιτελικούς και ακόμη πιο δύσκολα την Πορτογαλία στους ημιτελικούς. Εκεί, μάλιστα, χρειάστηκαν και τη βοήθεια της διαιτησίας, για να πάρουν την πρόκριση με το «χρυσό γκολ»-πέναλτι του Ζιντάν στην παράταση.
Στο μεταξύ η Ιταλία, αθόρυβα και με τα προγνωστικά εναντίον της, είχε φτάσει σχετικά εύκολα στους «4», όπου αντιμετώπισε τη (συν)διοργανώτρια Ολλανδία. Το ματς ολοκληρώθηκε χωρίς γκολ και κρίθηκε στα πέναλτι, όπου οι Μπόσφελντ, Ρόναλντ Ντε Μπουρ αστόχησαν για τους «οράνιε», κι ο Τόλντο έγινε ήρωας του ημιτελικού.
Στο ματς για τον τίτλο, οι εμπνεύσεις του Λεμέρ να ρίξει στο ματς τους Βιλτόρ, Τρεζεγκέ, ενώ η Ιταλία ήλεγχε απόλυτα τον αγώνα (και μετά το 1-0 έχασε σπουδαίες ευκαιρίες να «καθαρίσει»), αποδείχθηκαν μαγικές. Ο Βιλτόρ ισοφάρισε στο 93΄ και έστειλε το ματς στην παράταση, όπου ο Τρεζεγκέ πέτυχε το «χρυσό γκολ» στο 103΄.
Ημιτελικοί
Πορτογαλία-Γαλλία 1-2 (παράταση-«χρυσό γκολ»)
Ιταλία-Ολλανδία 0-0 (3-1 στα πέναλτι)

Τελικός, 2 Ιουλίου 2000 στο «Ντε Κάιπ» του Ρότερνταμ
ΓΑΛΛΙΑ-ΙΤΑΛΙΑ 2-1 (+90 Βιλτόρ, 103΄ Τρεζεγκέ – 55΄ Ντελ Βέκιο)
Θεατές:
Διαιτητής: Αντερς Φρισκ (Σουηδία)

ΓΑΛΛΙΑ: Μπαρτέζ, Τιράμ, Μπλάν, Ντεσαγί, Λιζαραζού (86′ Πιρές), Τζορκαέφ (76′ Τρεζεγκέ), Βιεϊρά, Ντεσάμπ, Ζιντάν, Ντουγκαρί (58′ Βιλτόρ), Ανρί.
Προπονητής: Ροζέ Λεμέρ

ΙΤΑΛΙΑ: Τόλντο, Καναβάρο, Νέστα, Ιουλιάνο, Μαλντίνι, Πεσότο, Ντι Μπιάτζιο (65′ Αμπροζίνι), Αλμπερτίνι, Φιόρε (53′ Ντελ Πιέρο), Ντελβέκιο (86′ Μοντέλα), Τότι.
Προπονητής: Ντίνο Τζοφ

2004, Πορτογαλία: Το «πειρατικό» της Ελλάδας κούρσεψε την Ευρώπη!

Η μεγαλύτερη έκπληξη στην ιστορία του ποδοσφαίρου ήταν… γαλανόλευκη! Η Ελλάδα, ουσιαστικά «πρωτάρα» στη διοργάνωση (μοναδική συμμετοχή το 1980), ξεκίνησε και τελείωσε τους αγώνες της με νίκες επί της Πορτογαλίας, με τον 19χρονο τότε Κριστιάνο Ρονάλντο να ξεσπά σε λυγμούς μετά τον τελικό. Με τον Ότο Ρεχάγκελ στον πάγκο της, η εθνική μας ομάδα έγραψε ιστορία με «όπλο» την αλάνθαστη αμυντική της γραμμή και τα… κεφάλια του Χαριστέα και του Δέλλα, που σημείωσαν τα νικητήρια γκολ στους νοκ-άουτ αγώνες με Γαλλία, Τσεχία και Πορτογαλία. Το σύνθημα «σήκωσέ το, το τιμημένο» ακουγόταν καθημερινά σε όλη την Ελλάδα, αλλά και σε όλες τις γωνιές του πλανήτη, όπου το στοιχείο του ελληνισμού συμμετείχε σε… αλλεπάλληλα πάρτι, κάθε φορά που η εθνική διέψευδε τα προγνωστικά και προχωρούσε όλο και πιο μακριά, για να ολοκληρώσει την ξέφρενη πορεία της το βράδυ της 4ης Ιουλίου. Ο Θοδωρής Ζαγοράκης αναδείχθηκε κορυφαίος ποδοσφαιριστής της διοργάνωσης, ενώ πέντε Ελληνες παίκτες συμπεριλήφθηκαν στην καλύτερη 23άδα (Νικοπολίδης, Δέλλας, Σεϊταρίδης, Ζαγοράκης και Χαριστέας).
Στον πρώτο όμιλο η εθνική μας νίκησε στην πρεμιέρα με 2-1 την Πορτογαλία, αναδείχθηκε ισόπαλη με 1-1 με την Ισπανία και έχασε 2-1 από τη Ρωσία. Στα προημιτελικά νίκησε 1-0 τη Γαλλία και στα ημιτελικά μετά από έναν συγκλονιστικό αγώνα λύγισε την Τσεχία που ήταν ομολογουμένως καλύτερη με 1-0 στην παράταση. Στον τελικό ο Άγγελος Χαριστέας με κεφαλιά στο 57΄ χάρισε στη χώρα μας το τρόπαιο του Εuro, σε ένα ανεπανάληπτο καλοκαίρι με τους Έλληνες κάθε οπαδικής προτίμησης ενωμένους στους δρόμους!

Ημιτελικοί
Πορτογαλία-Ολλανδία 2-1
Ελλάδα-Τσεχία 1-0 (παράταση-«ασημένιο» γκολ)

Τελικός, 4 Ιουλίου 2004 στο «Ντα Λουζ» της Λισαβόνας
ΕΛΛΑΔΑ-ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ 1-0 (57΄ Χαριστέας)
Διαιτητής: Μάρκους Μερκ (Γερμανία)

ΕΛΛΑΔΑ: 1-Νικοπολίδης, 14-Φύσσας, 5-Δέλλας, 19-Καψής, 2-Σεϊταρίδης, 7-Ζαγοράκης, 21-Κατσουράνης, 6-Μπασινάς, 8-Γιαννακόπουλος (76΄ 3-Βενετίδης), 9-Χαριστέας, 15-Βρύζας (81΄ 22-Παπαδόπουλος)
Προπονητής: Οτο Ρεχάγκελ

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ: 1-Ρικάρντο, 14-Νούνο Βαλέντε, 4-Ζόρζε Αντράντε, 16-Ρικάρντο Καρβάλιο, 13-Μιγκέλ (43΄ 2-Πάουλο Φερέιρα), 6-Κοστίνια (60΄ 10-Ρουί Κόστα), 17-Κριστιάνο Ρονάλντο, 18-Μανίς, 20-Ντέκο, 7-Φίγκο, 9-Παουλέτα (73΄ 21-Νούνο Γκόμες)
Προπονητής: Λουϊς Φελίπε Σκολάρι

2008, Αυστρία & Ελβετία: Αρχίζει η «δυναστεία» των Ισπανών

Η διοργάνωση συνέπεσε με την ποδοσφαιρική ενηλικίωση της καλύτερης φουρνιάς που έχει αναδείξει το ισπανικό ποδόσφαιρο. Κασίγιας, Βίγια, Σέχιο Ράμος, Ινιέστα, Τσάβι, Τόρες, ήταν όλοι τους διψασμένοι για μια διεθνή διάκριση και πανέτοιμοι να οδηγήσουν τους “φούριας ρόχας” στις μεγαλύτερες επιτυχίες της ιστορίας τους. Δυσκολεύθηκαν μόνο εναντίον της Ιταλίας στον ημιτελικό και κατέκτησαν το τρόπαιο με την καλύτερη παρουσία (5 νίκες στο 90λεπτο και μία στα πέναλτι) μετά τη Γαλλία του 1984. Δύο χρόνια αργότερα ανέβηκαν στην κορυφή του κόσμου, στο Μουντιάλ της Νότιας Αφρικής, στη χρυσή εποχή του ισπανικού ποδοσφαίρου. Ευχάριστη έκπληξη της διοργάνωσης ήταν η Τουρκία, που αποκλείστηκε από τη Γερμανία στους ημιτελικούς με γκολ του Λαμ στο 90΄. Δυσάρεστη, η Ελλάδα που με τρεις ήττες (2-0 από Σουηδία, 1-0 από Ρωσία και 2-1 από Ισπανία) αποχαιρέτησε τη διοργάνωση έχοντας καταγράψει τη χειρότερη παρουσία κατόχου τού τίτλου.
Ημιτελικοί
Γερμανία-Τουρκία 3-2
Ρωσία-Ισπανία 0-3

Τελικός, 29 Ιουνίου 2008 στο «Ερνστ Χάπελ» της Βιένης
ΙΣΠΑΝΙΑ-ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1-0 (33΄ Τόρες)
Διαιτητής: Ρομπέρτο Ροζέτι
Θεατές : 51.428
ΙΣΠΑΝΙΑ: 1-Ικερ Κασίγιας, 15-Σέρχιο Ράμος, 5-Κάρλες Πουγιόλ, 4-Κάρλος Μαρτσένα, 11-Ζοάν Καπντεβίλα, 19-Μάρκος Σένα, 6-Αντρες Ινιέστα, 8-Τσάβι Ερνάντεθ, 21-Νταβίντ Σίλβα (66΄ 12-Σάντι Καθόρλα), 10-Σεσκ Φάμπρεγας (63΄ 14-Τσάμπι Αλόνσο), 9-Φερνάντο Τόρες (78΄ 17-Ντάνιελ Γκουϊθα)
Προπονητής: Λουϊς Αραγονιές

ΓΕΡΜΑΝΙΑ: 1-Γενς Λέμαν, 3-Αρνε Φρίντριχ, 17-Περ Μερτεζάκερ, 21-Κριστόφ Μετσέλντερ, 16-Φίλιπ Λαμ (46΄ 2-Μαρσέλ Γιάνσεν), 7-Μπάστιαν Σβαϊνστάιγκερ, 8-Τόρστεν Φρινγκς, 13-Μίκαελ Μπάλακ, 15-Τόμας Χίτσλσπεργκερ (58΄ 22-Κεβιν Κουράνι), 20-Λούκας Ποντόλσκι, 11-Μίροσλαβ Κλόζε (79΄ 9-Μάριο Γκόμεζ)
Προπονητής: Γιόακιμ Λεβ

2012, Πολωνία & Ουκρανία: Σαρωτικοί οι Ισπανοί διέσυραν την Ιταλία

Για δεύτερη διαδοχικά διοργάνωση, η Ισπανία κατάκτησε το βαρύτιμο τρόπαιο κόντρα στην Ιταλία, η οποία βρέθηκε ξανά στον τελικό, 12 χρόνια μετά (2 Ιουλίου του 2010) όταν είχε ηττηθεί από τη Γαλλία με 2-1. Η ομάδα του Βιθέντε Ντελ Μπόσκε ήταν το φαβορί από το ξεκίνημα της διοργάνωσης και φρόντισε στο μεγάλο τελικό που έγινε στο «Ολιμπίσκι» του Κιέβου να το αποδείξει πετυχαίνοντας 4 γκολ εναντίον των «ατζούρι». Με το επιβλητικό 4-0 πήρε απόλυτα δίκαια το τρόπαιο απέναντι σε μία ομάδα που με τη συνολική παρουσία της στη διοργάνωση έδειξε ότι δεν άξιζε να ηττηθεί με τόσο βαρύ σκορ. Η Ισπανία έγινε η πρώτη ομάδα στην Ιστορία του ποδοσφαίρου που πανηγύρισε δύο διαδοχικά EURO, ενώ ενδιάμεσα (2010) είχε πάρει και το Παγκόσμιο Κύπελλο της Νότιας Αφρικής.
Στην διοργάνωση η εθνική μας ομάδα είχε αξιοσημείωτη πορεία αφού κόντραρε στα ίσια την διοργανώτρια Πολωνία (1-1), έχασε από την Τσεχία με 2-1 και νίκησε την Ρωσία με 1-0 με το οποίο πέρασε στα προημιτελικά, εκεί όπου οι διεθνείς3 μας κυνήγησαν το όνειρο απέναντι στη Γερμανία από την οποία έχασαν τελικά με 4-2.

Ημιτελικοί
Πορτογαλία-Ισπανία 0-0 (2-4 στα πέναλτι)
Γερμανία-Ιταλία 1-2

Τελικός, 1 Ιουλίου 2012 στο «Ολιμπίσκι» του Κιέβου
ΙΣΠΑΝΙΑ-ΙΤΑΛΙΑ 4-0 (14΄ Σίλβα, 41΄ Ζόρντι Αλμπα, 84΄ Τόρες, 88΄ Μάτα)
Διαιτητής: Πέντρο Προένσα (Πορτογαλία)
Θεατές: 63.170

ΙΣΠΑΝΙΑ: 1- Κασίγιας, 17- Αρμπελόα, 15- Σέρχιο Ράμος, 3- Πικέ, 18- Ζόρντι Αλμπα, 16- Μπουσκέτς, 14- Τσάμπι Αλόνσο, 8- Τσάβι, 6- Ινιέστα (87΄ 13-Μάτα), 21- Νταβίντ Σίλβα (59΄ 7- Πέδρο), Φάμπρεγας (75΄ 9- Φερνάντο Τόρες)
Προπονητής: Βιθέντε Ντελ Μπόσκε

ΙΤΑΛΙΑ (Τσέζαρε Πραντέλι): 1- Μπουφόν, 7- Αμπάτε, 15- Μπαρτσάλι, 19- Μπονούτσι, 3- Κιελίνι (21΄ 6- Μπαλτζαρέτι), 21- Πίρλο, 8- Μαρκίζιο, 18- Μοντολίβο (57΄ 5- Μότα), 16- Ντε Ρόσι, 9- Μπαλοτέλι, 10- Κασάνο (46΄ 11- Ντι Νατάλε)