Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος – Μήπως ήρθε η ώρα να κόψεις κι εσύ το κάπνισμα; (video)

Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος έχει καθιερωθεί η 31η Μαΐου, με απόφαση που έλαβε το 1988 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, για να μας υπενθυμίζει τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος. Ωστόσο, παρά τις στοχευμένες διεθνείς καμπάνιες για τη μείωσή του, το κάπνισμα εξακολουθεί να προκαλεί τον θάνατο 3,5 εκατομμυρίων ανθρώπων κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο.

Το κάπνισμα θεωρείται πλέον παγκόσμια επιδημία και είναι μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τη Δημόσια Υγεία, καθώς σχετίζεται, άμεσα ή έμμεσα, με μια σειρά από παθολογικές καταστάσεις.

Ειδικότερα, το κάπνισμα προκαλεί:

• το 25% των θανάτων από καρδιοπάθεια, το 83% των θανάτων από χρόνια βρογχίτιδα και εμφύσημα
• το 90% των περιφερειακών αγγειακών νόσων που συχνά οδηγούν σε ακρωτηριασμό
• το 82% των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα
• oικονομική «αιμορραγία» 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο στους πάσχοντες από νόσους που σχετίζονται με το κάπνισμα, σύμφωνα με μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας, της Αντικαπνιστικής και Αντικαρκινικής Εταιρείας:

• Η Ελλάδα είναι μία από τις πρώτες χώρες στην Ευρώπη σε κατανάλωση τσιγάρων, με τους άνδρες να προηγούνται με 47,4% έναντι 39,6% των γυναικών.
• Το 33% των εφήβων, ηλικίας 12 έως 18 ετών, έχουν δοκιμάσει τσιγάρο και το 10% δηλώνουν καπνιστές.

Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας:

• Οι καπνιστές στη χώρα μας αυξήθηκαν κατά 10% από το 1996. Το ίδιο, όμως, συνέβη και με τους θανάτους με καρκίνο του πνεύμονα, που ξεπερνούν πλέον τους 6.000 ετησίως.
•  Ακόμη και από την ηλικία των 10 ετών, οι Έλληνες δοκιμάζουν το τσιγάρο.
• Μέχρι τα 14, σχεδόν οι μισοί έφηβοι έχουν δοκιμάσει τσιγάρο, ενώ στα 18 ο ένας στους δύο μαθητές έχει γίνει συστηματικός καπνιστής.
• Μόλις το 3% των μαθητών του γυμνασίου και το 11% των μαθητών του λυκείου καταφέρνουν να σταματήσουν το κάπνισμα μετά από συστηματική χρήση.
• Αυξάνονται όλο και περισσότερο οι νέες γυναίκες καπνίστριες, αλλά και όσες δεν συμμορφώνονται σε ευαίσθητες περιόδους, όπως αυτές της εγκυμοσύνης και του θηλασμού. Δεν είναι τυχαίο, εξηγούν οι επιστήμονες, ότι η πιθανότητα για έμφραγμα του μυοκαρδίου αυξήθηκε κατά 50% τα τελευταία χρόνια στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες.

Από περιέργεια καπνιστές οι μαθητές των πρώτων τάξεων του γυμνασίου

Κατά 50% έχει μειωθεί την τελευταία δεκαετία ο αριθμός των μαθητών που ξεκινούν το κάπνισμα στην Α’ και Β’ τάξη του Γυμνασίου, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας, η οποία παρουσιάστηκε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Καπνίσματος, από τον υφυπουργό Παιδείας, Θεοδόση Πελεγρίνη, και τον πρόεδρο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων και του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Γιώργο Πατούλη.

Σύμφωνα με την έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο δράσης του υπουργείου για την ευαισθητοποίηση των μαθητών για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, η πιο συχνή ηλικία δοκιμής του πρώτου τσιγάρου είναι μεταξύ των 12 και 13 ετών, ενώ η πλειονότητα (67,3%) των μαθητών των δύο πρώτων τάξεων του γυμνασίου δοκιμάζουν το κάπνισμα από περιέργεια. Ακόμη, σύμφωνα με το 79,1% των μαθητών που συμμετείχαν στην έρευνα, το κάπνισμα συνδέεται κατά βάση με το άγχος και την εκτόνωση από την πίεση. Επίσης, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το 72,9% θέλει να καπνίζει με παρέα, ενώ ανησυχητικό είναι ότι το 63,7% των μαθητών βλέπουν κάποιον να καπνίζει στο σχολείο (συμμαθητή ή καθηγητή). Ωστόσο, μόνο θετικά μπορεί να αξιολογηθεί ότι το 45,7% των μαθητών εξέφρασαν τη θέλησή τους να σταματήσουν το κάπνισμα.

Την άποψη ότι η συνήθεια του καπνίσματος δύσκολα καταπολεμάται με επιχειρήματα εξέφρασε ο κ. Πελεγρίνης, μιλώντας κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των αποτελεσμάτων της έρευνας. «Η λύση δεν είναι τόσο η εφαρμογή του νόμου, όσο η αλλαγή νοοτροπίας», υπογράμμισε και ανέφερε ότι στόχος του υπουργείου είναι να εφαρμοστεί από την ερχόμενη σχολική χρονιά η δράση της ευαισθητοποίησης των μαθητών για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος και να ενταχθεί σε όλα τα σχολεία της επικράτειας.

«Η δράση αυτή αποτελεί μία πάρα πολύ καλή ευκαιρία για να συλλέξουμε πραγματικά στοιχεία από πολλά γυμνάσια όλης της χώρας, αλλά και για να ενημερώσουμε τα παιδιά για τις πραγματικές συνέπειες του καπνίσματος», σημείωσε ο κ. Πατούλης και εξέφρασε την ελπίδα να υπάρξουν στο άμεσο μέλλον και άλλοι φορείς που θα συνδράμουν, και για να μην ξεκινούν τα παιδιά να καπνίζουν από νωρίς, αλλά και για να μειωθεί ο αριθμός των καπνιστών, συνολικά.

• Η δράση ευαισθητοποίησης των μαθητών πραγματοποιήθηκε σε 1.267 γυμνάσια, που «μεταφράζεται» σε 51.084 μαθητές της Α’ και Β’ τάξης από όλη την Ελλάδα.

Οι καπνιστές στην Ελλάδα μειώνονται, οι παθητικοί καπνιστές όχι.

Το κάπνισμα στη χώρα μας μειώνεται σημαντικά, ωστόσο η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη στην Ευρώπη όσον αφορά στην έκθεση των πολιτών της στον καπνό τρίτων.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Εθνικής Στατιστικής Αρχής για την υγεία, το ποσοστό των Ελλήνων που καπνίζουν καθημερινά έχει πέσει στο 27,3 %, ενώ αναφέρεται και ένα 5,2% ευκαιριακά καπνιζόντων. “Η συντριπτική πλειοψηφία των συμπατριωτών μας αποποιείται συνειδητά την πρόσδεσή της σε μια τόσο σκληρή και νοσηρή εξάρτηση”, αναφέρει ο Παναγιώτης Μπεχράκης, καθηγητής, πνευμονολόγος-εντατικολόγος, διευθυντής του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολεγίου Ελλάδος & πρόεδρος του Επιστ. Συμβουλίου του European Network for Smoking and Tobacco Prevention.

“Ίσως είναι το μοναδικό αισιόδοξο μήνυμα της εποχής, ότι τα παιδιά που καπνίζουν σήμερα προσμετρούνται κατά 33,33% λιγότερα σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση ξεπερνώντας έτσι, οριακά προς το καλύτερο, το μέσο ποσοστό καπνιστών της αντίστοιχης ηλικίας του συνόλου των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, επισημαίνει ο κ. Μπεχράκης.

Η σημαντική όμως αυτή πρόοδος στον τομέα του ενεργητικού καπνίσματος, ατυχώς, δεν φαίνεται να συνοδεύεται από αντίστοιχα καλή πορεία και στο παθητικό κάπνισμα. Οι αριθμοί και οι στατιστικές μετρήσεις φέρνουν τη χώρα μας πρώτη στην Ευρώπη όσον αφορά στην έκθεση των πολιτών της στον καπνό τρίτων. Συγκεκριμένα, το 78,4% των Ελλήνων που επισκέφτηκαν ένα μπαρ ή μια καφετερία το τελευταίο εξάμηνο εκτέθηκαν στο παθητικό κάπνισμα, ενώ ο αντίστοιχος αριθμός για εστιατόρια/ταβέρνες είναι 78,6%”.

Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία: Απομένει πολλή δουλειά για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα!

«Παρόλο που έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στη μείωση του ποσοστού των καπνιστών στη χώρα μας, βρίσκεται κάτω από το 38%, υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει, μέχρι να αντιμετωπιστούν ριζικά τα ζητήματα δημόσιας υγείας και μόλυνσης του περιβάλλοντος που οφείλονται στην καπνιστική συνήθεια» επισημαίνει η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία.

Στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας μη Καπνίσματος, με την πολύχρονη εμπειρία της στον αντικαπνιστικό αγώνα, προβαίνει στις παρακάτω παραινέσεις, αναφορές και επισημάνσεις:

Προς τους φίλους καπνιστές:

• Το κάπνισμα είναι εξάρτηση που σας στοιχίζει χρόνια και ποιότητα ζωής. Το «ξέρω κάποιον που κάπνιζε και έφτασε τα 100» είναι σήμερα μία διόλου έξυπνη δικαιολογία, αφού γνωρίζουμε πως σ’ όλο τον κόσμο  κάθε χρόνο πεθαίνουν πρόωρα 6.000.000 άνθρωποι εξαιτίας του καπνίσματος. Οι μισοί καπνιστές θα πεθάνουν εξαιτίας της ανθυγιεινής συνήθειας τους (Στοιχεία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας).
• Προσπαθήστε να το κόψετε. Τυχόν αποτυχίες σας δεν είναι δείγμα προσωπικής αδυναμίας, αλλά χρήσιμες εμπειρίες για την επόμενη επιτυχή προσπάθεια σας. Μη διστάζετε να ζητήσετε βοήθεια και στήριξη για να απαλλαγείτε από το κάπνισμα.
• Η πλειοψηφία των Ελλήνων δεν καπνίζει, γι’ αυτό και όταν καπνίζετε δίπλα σε άλλους ανθρώπους τους προκαλείτε μεγάλη ενόχληση και ζημιά στην υγεία τους.
• Αν έχετε παιδιά μην καπνίζετε μπροστά τους, στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο. Δεν γίνεστε πιστευτοί λέγοντας πόσο τ’ αγαπάτε και πόσο αγωνίζεστε για να μην τους λείψει τίποτα, όταν ταυτόχρονα τους υποσκάπτετε την υγεία με την καπνιστική συμπεριφορά σας.
• Το κάπνισμα, εκτός από την υγεία, βλάπτει και τα οικονομικά σας. Αν ένας καπνιστής από την ηλικία των 18 έως την ηλικία συνταξιοδότησής του έβαζε σ’ έναν κουμπαρά τα χρήματα που ξόδεψε σε τσιγάρα, σήμερα θα είχε διπλάσια εξασφαλισμένη σύνταξη 760€ (εθνική + εξοικονόμηση) που θα την απολάμβανε για πολλά περισσότερα και πιο δραστήρια χρόνια ζωής.

Προς την πλειοψηφία των Ελλήνων που δεν καπνίζουν

• Διεκδικήστε το δικαίωμα να αναπνέετε αέρα χωρίς καπνό. Προστατέψτε την υγεία σας και μην αποδέχεστε αδιαμαρτύρητα τον ρόλο του παθητικού καπνιστή. Κανείς δεν επιτρέπεται να σας κάνει κακό.
• Απαιτήστε από τους πολιτικούς, τους δημόσιους υπαλλήλους, τους συναδέλφους σας στη δουλειά, τους ιδιοκτήτες καταστημάτων και τους παρανομούντες πολίτες να συμμορφωθούν με τους νόμους.

Προς τους νέους

• Ωραίος τύπος είναι αυτός που μπορεί να πει “όχι”. Αυτός που αρνείται να αναπνέει καμένα φύλλα με χλωρίνες, φυτοφάρμακα, ακετόνες, DDT και άλλα 4.500 χημικά. Αυτός που θέλει να μυρίζει ωραία και όχι να βρομάει  τσιγαρίλα. Αυτός που είναι ελεύθερος να κάνει κουμάντο στα  λεφτά του και όχι ο υποτελής που του τα παίρνουν κάθε μέρα γιατί είναι αναγκασμένος να αγοράσει τσιγάρα. Ωραίος τύπος είναι αυτός που δεν αφήνει να τον ξεγελάσουν και να τον παρασύρουν στην εξάρτηση από τη νικοτίνη, με τα δήθεν αβλαβή ηλεκτρονικά τσιγάρα. Ο ωραίος τύπος ξέρει να χαίρεται και να προσέχει το σώμα του. Το κάπνισμα, δεν θα το βρεις στο hastag: έξυπνη ή ώριμη επιλογή.

Η νέα καμπάνια κατά του καπνίσματος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που έχει ενσωματώσει κοινοτική οδηγία, θέλει αποκρουστικές φωτογραφίες από τις βλαβερές συνέπειες του καπνού στον άνθρωπο να αποτυπώνονται πάνω στις συσκευασίες των τσιγάρων από την 1η Μαΐου 2016. Θεωρητικά, αυτό αποτελεί ένα σημαντικό μέτρο μείωσης της κατανάλωσης τσιγάρων.

Πηγές:

Σαν Σήμερα

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία

Ελληνικό Ιδρυμα Καρδιολογίας

Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας

Ρεπορτάζ: Aσπασία Κακολύρη, Τζένη Χαραλαμπίδου