Το νέο παγκόσμιο πολιτικό σκηνικό αλλάζει συνεχώς και διαμορφώνονται νέα δεδομένα στην παγκόσμια οικονομία και τις διεθνείς σχέσεις. Η πολιτική του Τραμπ φαίνεται ότι αλλάζει το παγκόσμιο τοπίο. Ποια η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ο ρόλος της;
Στα ζητήματα αυτά επικεντρώθηκε η εκπομπή «Τριτολογίες» και ο Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών και Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ, Χρήστος Φραγκονικολόπουλος μίλησε και ανέλυσε θέματα όπως την παγκόσμια διπλωματία, την παγκόσμια πολιτική, τις κινήσεις του Ντόναλντ Τραμπ, το ρόλο της Ε.Ε, αλλά και της Ελλάδας.
«Ο Τραμπ ενσαρκώνει τη στάση μιας εποχής γεμάτης αβεβαιότητα, συγκρούσεις και ανασφάλεια.
Είμαστε αντιμέτωποι με δύο χαρακτηριστικά. Το πρώτο έχει να κάνει με μια κρίση εμπιστοσύνης που διαπερνά τα εθνικά και τα διεθνή συστήματα. Βλέπουμε με βάση αυτό το χαρακτηριστικό ότι ο Τραμπ ενσαρκώνει την απαξίωση της δικαιοσύνης, των μέσων ενημέρωσης, την ακύρωση πολιτικών συμπερίληψης. Αποσύρεται από διεθνείς θεσμούς, υπονομεύει συμμαχίες όπως είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΝΑΤΟ. Το δεύτερο χαρακτηριστικό είναι ότι στη σημερινή εποχή η αλληλεξάρτηση που παλιά πιστεύαμε ότι μόνο συνεργασία και ειρήνη μπορεί να φέρει, δυστυχώς σήμερα μετατρέπεται σε μηχανισμό σύγκρουσης», είπε μεταξύ άλλων και πρόσθεσε αναφορικά με την παγκόσμια διπλωματία:
«Δεν μπορούμε να διαγράψουμε την παγκόσμια διπλωματία. Διπλωματία υπάρχει. Υπάρχουν διεθνείς οργανισμοί, άλλοι δρώντες που επιδιώκουν την συνεργασία, που βάζουν μια τάξη. Απλά το φαινόμενο Τραμπ. δεν είναι μία μεμονωμένη παρέκκλιση. Είναι ένα σύμπτωμα. Και ο Τραμπ έρχεται να λειτουργήσει ως επιταχυντής, αν θέλετε, αυτού του παγκόσμιου μετασχηματισμού. Η διεθνής τάξη στην τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα, βλέπουμε ότι συγκροτείται μέσα από κρίσεις. Υπάρχουν ρήγματα, αλλά υπάρχουν όμως και επαναπροσδιορισμοί.
Και σε αυτό το πλαίσιο η Ευρωπαϊκή Ένωση, για παράδειγμα, προσπαθεί να παίξει τον ρόλο του μεσολαβητή.
Αλλά δυστυχώς και εδώ βλέπουμε συγκρούσεις, εσωτερικές αντιφάσεις. Έχουμε αδυναμία για συλλογική στάση απέναντι στην Κίνα. Η Κίνα, από την άλλη, βλέπουμε ότι χειρίζεται την αλληλεξάρτηση ως εργαλείο εξουσίας.
Η λέξη που επικρατεί σήμερα είναι η μόνιμη κρίση. Δηλαδή, όλοι αισθανόμαστε ότι βιώνουμε μια εκτεταμένη περίοδο διαρκών κρίσεων αβεβαιότητας, όπου οι κοινωνίες, οι οικονομίες και οι θεσμοί αντιμετωπίζουν συνεχόμενες και αλληλένδετες προκλήσεις, χωρίς όμως σαφή διέξοδο και σταθερότητα. Για παράδειγμα, η κλιματική αλλαγή, η οικονομική αστάθεια, οι γεωπολιτικές συγκρούσεις, οι υγειονομικές κρίσεις, Όλες αυτές βλέπουμε να συσσωρεύονται χωρίς να υπάρχει μια ουσιαστική λύση και δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που επιδεινώνει η μία την άλλη».
Για το ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
«Θα ήταν λάθος να μην παραδεχτούμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μας έχει διασφαλίσει οκτώ δεκαετίες σταθερότητας και σχετικής ειρήνης. Η πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα η Ε. Ε. δεν είναι καινούργια, βέβαια αποφάσεις που έπρεπε να έχουν ληφθεί εδώ και καιρό αναβάλλονταν, αφήνουν την Ευρώπη εκτεθειμένη.
Η ανασφάλεια που σήμερα προκύπτει από την εντεινόμενη αίσθηση ότι ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην παγκόσμια πολιτική σκηνή υποβαθμίζεται, δεν πρέπει να μας οδηγήσει δηλαδή την Ευρωπαϊκή Ένωση να αποκτήσει μια νέα ταυτότητα, η οποία βασίζεται μόνο στον γεωπολιτικό ανταγωνισμό και τη συγκρουσιακή συμπεριφορά. Αυτό είναι ακριβώς το αντίθετο από ότι χρειάζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχουμε πανδημίες, έχουμε κλιματική αλλαγή, έχουμε έλλειψη σε τρόφιμα, ενέργεια κτλ. Αυτά τα προβλήματα δεν γνωρίζουν σύνορα.
Η αμφισβήτηση των ΗΠΑ ως προς την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι κάτι το καινούργιο. Υπάρχει αυτή η επιθυμία να απαγκιστρωθεί από την Ευρώπη ώστε να δώσει όλη της την προσοχή στην Κίνα. Η Ευρώπη είναι δύσκολα έτσι όπως είναι τα πράγματα σήμερα.
Θα μπορέσει να ξανά προσεγγίσει ή να καλλιεργήσει τις σχέσεις που είχε με τις ΗΠΑ πριν τη δεύτερη θητεία του Τραμπ.
Είναι ένα τραύμα, από την άλλη όμως, μας δίνει την ευκαιρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση να έρθει πιο κοντά.
Και βλέπουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έρχεται πράγματι πιο κοντά.
Στην πανδημία μπορεί να καθυστέρησε κανένα εξάμηνο να πάρει τις σχετικές αποφάσεις, αλλά τότε για πρώτη φορά και μάλιστα δημιούργησε προηγούμενο και προηγούμενο έξω από το θεσμικό πλαίσιο.
Έτσι, αν θέλετε έξω από το Σύνταγμα τον τρόπο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προτείνοντας και υλοποιώντας το Ταμείο για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας.
Κάτι τέτοιο ενδέχεται να γίνει και τώρα, αλλά για εμένα το σημαντικό είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να επαναπροσδιορίσει την ταυτότητά της.
Δηλαδή, δεν πρέπει να ξεχάσει ότι επιπρόσθετα σε στρατιωτικά, εξοπλιστικά και γεωπολιτικά ζητήματα υπάρχουν άλλα μεγάλα ζητήματα και εμείς πρέπει να παλέψουμε σε περίπτωση που η Αμερική συνεχίσει με αυτόν τον τρόπο και μετά τον Τραμπ να περάσουμε τη γραμμή ότι σήμερα δεν χρειαζόμαστε περισσότερο ανταγωνισμό, αλλά χρειαζόμαστε μια στρατηγική με γνώμονα τη λογική ότι η ισχύς είναι μαζί με άλλους. Αυτό είναι πιο σημαντικό από την εξουσία πάνω στους άλλους».
Για το ρόλο της Ελλάδας:
«Η Ελλάδα πρέπει και μπορεί να λειτουργήσει ως έξυπνη δύναμη.
Είναι μία χώρα που μπορεί να συνδυάσει την ευρωπαϊκή της θεσμική ταυτότητα με ευέλικτη και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική. Απαιτείται σήμερα ένα νέο μείγμα προσαρμοστικότητας, περιφερειακής εμβάθυνσης και διεθνούς δικτύωσης.
Σε ό, τι αφορά το διμερές επίπεδο, εκεί μπορεί η Ελλάδα να έχει ευελιξία και ταχύτητα, να κινηθεί ταχύτερα και με μεγαλύτερη ευελιξία να δώσει, ξέρετε, να αναπτύξει στρατηγικές σχέσεις με χώρες κλειδιά, όπως είναι οι ΗΠΑ, Ισραήλ, Αίγυπτο, Ινδία κτλ. Εδώ υπάρχει ένας κίνδυνος ότι μπορεί να απολέσει τη συλλογική διαπραγματευτική ισχύ που προσφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση και μπορεί αυτό επίσης να δημιουργήσει και σύγκρουση με το κοινό ευρωπαϊκό πλαίσιο, αλλά μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενισχύεται η διαπραγματευτική ισχύς της χώρας, ειδικότερα σε σχέση με την Τουρκία.
Υπάρχει θεσμική προστασία και συντονισμός σε κρίσιμα θέματα, παγκόσμια ζητήματα και υπάρχει και εναρμόνιση με τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος