Καπέσοβο Ιωαννίνων: Η ιστορία της Πασχάλειου Σχολής και η κληρονομιά της

Η Πασχάλειος Σχολή ιδρύθηκε το 1861 στο Καπέσοβο Ιωαννίνων, με δωρεά των αδελφών Πασχάλη (Κωνσταντίνου και Παύλου). Στην περιοχή του Ζαγορίου ήταν η μεγαλύτερη και λειτουργούσε έως το 1985. Σήμερα έχει πια μουσειακό χαρακτήρα και μεταξύ άλλων «κρύβει» και ένα θησαυρό…ένα από τα αντίτυπα της Χάρτας του Ρήγα Φεραίου.

Ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Ηλίας Ράπτης μίλησε για το κτίριο και το «θησαυρό» του στην εκπομπή «Περίμετρο» της ΕΡΤ3.
«Βρισκόμαστε στο εμβληματικό αυτό κτίριο στην Πασχάλειο Σχολή. Τέσσερα αδέλφια ήταν και ο Κωνσταντίνος και ο Παύλος ήταν αυτοί που ήταν οι εκτελεστές της διαθήκης. Με σχέδια που έστειλαν από τη Μόσχα, να γίνει αυτό το κτίριο με εντολή, στα πρότυπα των σχολείων της εποχής. Ένα φανταστικό διδακτήριο με έντεκα αίθουσες, το οποίο το εμπλούτισαν με σπουδαία βιβλιοθήκη και μάλιστα για να γίνει το κτίριο εκείνη την εποχή το 1861, στο γειτονικό λόφο πίσω από το χωριό, έκαναν ασβεσταριές για να φέρουν την πρώτη ύλη και τις πέτρες, για να χτιστεί αυτό το κτίριο με ένα σπουδαίο περιβάλλοντα χώρο, υπάρχει και στέρνα της εποχής που μάζευε το νερό για τις ανάγκες και μαγειρεία που σιτίζονταν οι μαθητές. Λειτούργησε τα πρώτα χρόνια σαν σχολαρχείο και μετέπειτα, μέχρι το 1885 σαν δημοτικό σχολείο» και πρόσθεσε:

«Μέσα μέσα στη σχολή υπάρχει ένας σπουδαίος θησαυρός, ένα από τα αντίτυπα της Χάρτας του Ρήγα Φεραίου του Βελεστινλή. Η Χάρτα αυτή, η οποία έγινε και τυπώθηκε στη Βιέννη το 1797, σε μια περίοδο που τα Γιάννενα ήταν κέντρο του Ελληνικού Διαφωτισμού. Είναι σπάνιο το αντίτυπο. Οι πληροφορίες που έχουμε από τους ιστορικούς και ένας από αυτούς ήταν και ο καθηγητής Νεότερης Ιστορίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ο Γιώργος Παπαγεωργίου, μας λέει ότι είχαν τυπωθεί 1.200 αντίτυπα στη Βιέννη. Διασώζονται πιθανόν σήμερα στο εξωτερικό και στην Ελλάδα 100.
Υπάρχουν δύο τύποι, ο ένας είναι ασπρόμαυρος κι άλλος έγχρωμος».

Ρεπορτάζ: Δημήτρης Κοσίνας