157 χρόνια από την Ένωση των Επτανήσων στον εθνικό κορμό

Η Κέρκυρα είναι το επίκεντρο των εορτασμών για την 157 επέτειο από την Ένωση των Επτανήσων στον εθνικό κορμό στις 21 Μαΐου 1864. Ο Ανδρέας Φλώρος πρύτανης του Ιονίου Πανεπιστημίου, αναφέρει ότι η Ιόνιος Ακαδημία ήταν το πρώτο Ακαδημαϊκό ίδρυμα του νεοελληνικού κράτους. Τα Επτάνησα έχοντας ξεφύγει από τον τουρκικό ζυγό ήταν η μόνη περιοχή που πέρασε αναίμακτα στην Ελλάδα και η ενσωμάτωσή τους έδωσε μεγάλη οικονομική και πνευματική ώθηση στην ανάπτυξη του νεοσύστατου κράτους.

Τα Ιόνια είχαν περάσει κατά καιρούς από πολλούς κατακτητές. Την περίοδο 1807-1814 βρίσκονταν υπό τον έλεγχο της ναπολεόντειας Γαλλίας. Μετά την ήττα του Ναπολέοντα, αποφασίστηκε ότι θα αποτελούσαν ανεξάρτητο κράτος ως «Ενωμένα Κράτη των Ιόνιων Νήσων», υπό αγγλική προστασία. Στις 2 Νοεμβρίου, 1858, η εφημερίδα του Λονδίνου Daily News δημοσίευσε μυστική επιστολή του τότε Ύπατου Αρμοστού Επτανήσων, Sir John Young, που πρότεινε την παραχώρηση όλων των νησιών στην Ελλάδα, εκτός από την Κέρκυρα και τους Παξούς.[1] Ο Γουίλιαμ Γλάδστων αναλαμβάνοντας την θέση του Αρμοστού, έφτασε στην Κέρκυρα τον  Νοέμβριο του 1858. Γρήγορα κατάλαβε ότι η ένωση με την Ελλάδα ήταν θέμα χρόνου, και όπως έγραψε στο Λονδίνο «Οι κάτοικοι των Επτανήσων ήταν Έλληνες και απεχθάνονταν κάθε ξένη διακυβέρνηση όσο καλή και αν ήταν. Θα μπορούσαν να αγαπήσουν κάθε κυβέρνηση, όσο κακή και αν ήταν, αρκεί να ήταν ελληνική. Ιδανικό τους δεν ήταν, και δεν θα μπορούσε να είναι η Magna Carta. Ήταν η Ελλάδα». Οι βρετανοί θεωρούσαν επιβλαβή την προσάρτηση των Ιονίων και οι συζητήσεις στα υψηλά κλιμάκια είχαν ήδη ανοίξει τον δρόμο για την εκχώρηση τους στην Ελλάδα.[2]

Μετά την έξωση του Όθωνα, που προέκυψε ως αποτέλεσμα του κινήματος της 10^ης Οκτωβρίου του 1862, οι Μεγάλες Δυνάμεις αναζητούσαν στα βασιλικά τους αποθέματα τον επόμενο ηγεμόνα της Ελλάδος. Βάση του πρωτοκόλλου της 3^ης Φεβρουαρίου 1830 που επικυρώθηκε από την Διάσκεψη του Λονδίνου του 1832, απαγορευόταν η άνοδος στον ελληνικό θρόνο οποιουδήποτε μέλους των βασιλικών οικογενειών μιας εκ των τριών Προστάτιδων Δυνάμεων.

Σκηνές απείρου κάλλους διαδραματίζονταν στην Ελλάδα με κοτζαμπάσηδες και κομματάρχες, να σφάζονται για εξυπηρέτηση ιδιοτελών συμφερόντων. Ακολουθώντας τα πρότυπα της επαναστατικής Γαλλίας οι οπαδοί του Κανάρη και του Γρίβα εκπροσωπούσαν τους ορεινούς και οι υποστηρικτές του Βούλγαρη τους πεδινούς δημιουργώντας ένα εύφλεκτο μείγμα άτακτων ενόπλων. Οι Μαυρομιχαλαίοι ζητούσαν την επιστροφή των Βαυαρών Βίττελσμπαχ και οι φήμες τους ήθελαν να βρίσκονται σε συνεννόηση με τις  πρεσβείες της Αυστρίας και της Βαυαρίας στην Ελλάδα για την αποκατάστασή του Λιούτπολντ, αδελφού του Όθωνα, στον θρόνο. Οι Μαυροκορδάτοι επέμεναν για τον δευτερότοκο γιό της Βικτώρια Αλφρέδο, ο υποστράτηγος Δημήτριος Γρίβας υπερθεμάτιζε την επιλογή του Ερρίκου της Ορλεάνης – δούκα του Ωμάλ, ενώ άλλες ετερόκλητες ομάδες στρέφονταν υπέρ του πρίγκιπα της Σαβοΐας.

Τελικά στις 30/15παλ. Μαρτίου 1863 η Ελληνική Εθνοσυνέλευση επέλεξε τον Δανό πρίγκιπα Χριστιανό – Γουλιέλμο, ο οποίος έλαβε το όνομα Γεώργιος Α΄,  «Βασιλεύς των Ελλήνων» αντί του «Βασιλεύς της Ελλάδος», όπως συνέβη με τον Όθωνα. Ένας 17χρονος ανέλαβε τον θρόνο, αλλά φρόντισε να μάθει ελληνικά και με σπάνιες εξαιρέσεις ποτέ δεν παρενέβη στην πολιτική των Υπουργών του, ενώ κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του στην Ευρώπη ήταν ο καλύτερος πρεσβευτής της χώρας. Ερχόμενος στην Ελλάδα έλαβε ως προίκα ή γαμήλιο δώρο από την βασίλισσα Βικτωρία, τα Επτάνησα. Σε μια περίοδο που τα σύνορα της χώρας έφταναν έως την Θεσσαλία, ο Βρετανός πρωθυπουργός Λόρδος Πάλμερστον σκέφτηκε ότι οι Έλληνες «προσδοκούσαν σε αύξηση της επικράτειάς τους», και το βρετανικό προτεκτοράτο των Ιονίων Νήσων ήταν ένα σημαντικό δώρο.

[1] Justin Mccarthy, The story of Gladstone’s life, σ. 193

[2] ^{Harold Temperley, Documents illustrating the cession of the Io}nian Islands to Greece 1848-70, The Journal of Modern History, Vol. 9, No. 1 (Mar., 1937), ^{σσ. 50-51}