Το ελληνικό ντοκιμαντέρ πρωταγωνιστεί στο 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Τα ελληνικά ντοκιμαντέρ, δυναμικά και πολυσυλλεκτικά, πρωταγωνιστούν και στο 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που θα πραγματοποιηθεί με υβριδικό τρόπο από τις 24 Ιουνίου έως τις 4 Ιουλίου, 2021, σε φυσικούς χώρους και online. Συνολικά 72 μικρού και μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ προβάλλονται στα Διεθνή Διαγωνιστικά Μεγάλου Μήκους, Newcomers και >>Film Forward και στα τμήματα Ανοιχτοί Ορίζοντες του διεθνούς προγράμματος, Πλατφόρμα και Από οθόνη σε Οθόνη.

Αντιλαμβανόμενο τις δυσκολίες παραγωγής των ελληνικών ταινιών ντοκιμαντέρ, αλλά και τις επιπρόσθετες δυσχέρειες που προκάλεσε η πανδημία στους κινηματογραφιστές, το Φεστιβάλ, στηρίζοντας για ακόμη μία χρονιά το ελληνικό ντοκιμαντέρ, θα καταβάλει για κάθε ελληνική ταινία που θα προβληθεί στο πρόγραμμα του 23ου ΦΝΘ, ένα συμβολικό χρηματικό ποσό ως αντίτιμο ενοικίασης προβολής.

Ανθρώπινες ιστορίες, γνωστοί καλλιτέχνες, η ζωή μας την εποχή της πανδημίας, η προσφυγική κρίση, τα ζητήματα που απασχολούν την LGBTQI+ κοινότητα είναι μερικά από τα θέματα που απασχολούν τους έλληνες ντοκιμαντερίστες.

Οι ταινίες που εντάσσονται στα τρία διαγωνιστικά τμήματα και στο τμήμα Ανοιχτοί Ορίζοντες θα προβληθούν διαδικτυακά και σε κινηματογραφικές αίθουσες στη Θεσσαλονίκη. Οι διαδικτυακές θεάσεις της κάθε ταινίας θα είναι διαθέσιμες από την επόμενη μέρα της προβολής της στην αίθουσα και μέχρι το τέλος του Φεστιβάλ ή έως την εξάντληση των θεάσεών τους.

Οι ταινίες που εντάσσονται στα τμήματα Πλατφόρμα και Από οθόνη σε Οθόνη θα προβληθούν αποκλειστικά διαδικτυακά, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Φεστιβάλ. Οι ταινίες θα είναι διαθέσιμες καθ΄ όλη τη διάρκεια του Φεστιβάλ ή έως την εξάντληση των θεάσεών τους.

Διεθνές Διαγωνιστικό Μεγάλου Μήκους:

Μέρες και νύχτες της Δήμητρας Κ. της Εύας Στεφανή (φώτο)

Η  Δήμητρα είναι εργαζόμενη στο χώρο του σεξ και επί χρόνια πρόεδρος του σωματείου Ατόμων Εργαζόμενων στο Σεξ Ελλάδας. Αγαπάει τη δουλειά της και υπήρξε ιδιοκτήτρια σε ένα από τα παλαιότερα σπίτια της Αθήνας. Η ταινία σκιαγραφεί το πορτρέτο της Δήμητρας στη διάρκεια δώδεκα χρόνων. Ταυτόχρονα, η κάμερα καταγράφει όψεις της πόλης που αλλάζει σημαδεμένη από τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης. Γνωρίζοντας τη Δήμητρα ερχόμαστε αντιμέτωποι με τα στερεότυπα μας για το σεξ, την γυναικεία επιθυμία, την ατομική ελευθερία, αλλά και τον τρόπο που μας αλλάζουν οι δοκιμασίες σε κρίσιμες ιστορικές στιγμές.

Μέσα από το τζάμι, τρεις πράξεις του Χρήστου Μπάρμπα (φώτο εξωφ.)

Tον Μάιο του 2020 στη διάρκεια του πρώτου lockdown της χώρας, σε ένα γηροκομείο στον Άγιο Στέφανο, βόρεια της Αθήνας, για δυο μήνες, το προσωπικό και οι φιλοξενούμενοι, έζησαν έναν πρόσθετο και ταυτόχρονο εγκλεισμό αφού σφράγισαν την μονάδα για προληπτικούς λόγους. Η πράξη ήταν μοναδική σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, ίσως και παγκόσμιο μέχρι εκείνη τη στιγμή.

Χρυσή Αυγή υπόθεση όλων μας της Ανζελίκ Κουρούνης (φώτο)

Ποια μπορεί να είναι η αντίσταση στην ακροδεξιά, τον φασισμό και τον ναζισμό; Η Δημοκρατία μπορεί να απαλλαγεί οριστικά από αυτές τις λαίλαπες, χωρίς να ποδοπατήσει τις αρχές της; Πώς εντέλει πρέπει να αντισταθούμε; Η απάντηση ανήκει στη δικαιοσύνη; Μπορεί να προκύψει από ένα μπαράζ των δημοκρατικών κομμάτων; Χρειάζεται ένα δημοσιογραφικό μποϊκοτάζ; Κοινωνική επαγρύπνηση; Σωστή παιδεία; Ή η αντίσταση πρέπει να είναι πιο δυναμική και μαχητική από τα παραπάνω; Η δίκη που μπορεί να συγκριθεί σε σημασία και ίσως να ξεπερνά τη δίκη της Νυρεμβέργης αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του ντοκιμαντέρ.

Διεθνές Διαγωνιστικό Newcomers:

Αόρατοι της Μαριάννας Κακαουνάκη

Ο Εμπουμπεκίρ και η Γκόνζα κατηγορούνται στην Τουρκία για τρομοκρατία. Μετά από τρία χρόνια κυνηγημένοι, καταφέρνουν να δραπετεύσουν στην Ελλάδα. Είναι πλέον ελεύθεροι, αλλά πρέπει να μάθουν να ζουν με μια αβάσταχτη απώλεια. Ο Αχμέτ, που ήταν γιατρός, περνά τις μέρες του σε μυστική τοποθεσία, μαζί με άλλους Τούρκους που αναγκάστηκαν, επίσης, να αυτοεξοριστούν. Όσο περνάει όμως ο καιρός, μεγαλώνει η επιθυμία του να μην ζει πια ως φυγάς, αλλά να ενταχθεί στην χώρα που τον φιλοξενεί. Οι Αόρατοι είναι μια ταινία για την τουρκική κοινότητα που διώκεται. Τα μέλη της, είναι πλέον έτοιμα να πουν την ιστορία τους.

Γαβριέλα – Η Γερμανίδα με το ποδήλατο του Δομήνικου Ιγνατιάδη

Το ντοκιμαντέρ αφηγείται την ιστορία μιας γυναίκας που γεννήθηκε στη Γερμανία μετά τον πόλεμο και της συντριπτικής της ανάγκης για ζωή και αγάπη. Δύο χρόνια μετά τον θάνατό της, ο γιος της κάνει μια εις βάθος έρευνα στο ημερολόγιο, τα γράμματα, τους ανθρώπους και τα μέρη που γνώριζε κάποτε. Ένα ταξίδι ανάμεσα στη Στουτγκάρδη της Γερμανίας και την Αλεξάνδρεια της Ελλάδας με μια ερώτηση που εκκρεμεί: «τι είδους ζωή είναι αυτή;» Κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού, ο γιος της προσπαθεί να συμφιλιωθεί με την πάντα εξαφανισμένη μητέρα του, «τη Γερμανίδα με το ποδήλατο».

Made in Vain του Μιχάλη Κλιούμη

Προσωπικοί δαίμονες, θυσίες, μάχη με τον καθρέφτη, απωθημένα, στόχοι, σκληρή προπόνηση και σκληρή διατροφή συμπληρώνουν την καθημερινότητα των Body Builders. Η προσπάθεια τους να γίνουν επαγγελματίες Body Builders και να διακριθούν είναι αέναη και απαιτητική, ο ανταγωνισμός μεγάλος και η προετοιμασία μηνών στο γυμναστήριο κρίνεται σε μια στιγμή πάνω στην σκηνή. Για κάποιους σιδερένιο άθλημα, για άλλους τρόπος ζωής, για άλλους ματαιοδοξία και για κάποιους άλλους, θρησκεία.  Για όλους τους όμως ισχύει το “once a bodybuilder, always a bodybuilder”.

Διεθνές Διαγωνιστικό >>Film Forward:

 Ενθύμιον του Νίκου Ζιώγα (φώτο)

Η ταινία τεκμηρίωσης Ενθύμιον παρακολουθεί την τοπική παράδοση και τους εορτασμούς του Πάσχα στο Γιρομέρι Θεσπρωτίας. Δίπλα στα ελληνοαλβανικά σύνορα, το Γιρομέρι είναι ένας παραδοσιακός οικισμός με φθίνοντα πληθυσμό που αριθμεί σήμερα γύρω στους πενήντα κατοίκους. Εκεί βρίσκεται και η ιστορική Μονή Γιρομερίου, χτισμένη τον 14ο αιώνα, η οποία δέχεται μεγάλο αριθμό επισκεπτών -προσκυνητών και τουριστών- καθόλη την διάρκεια του χρόνου. Συνδυάζοντας σπάνιο αρχειακό υλικό και επιτόπια παρατήρηση, το ντοκιμαντέρ εξετάζει διάφορες πτυχές της σύγχρονης πραγματικότητας στη ζωή του χωριού, εστιάζοντας στις εορταστικές εκδηλώσεις και ιδιαίτερα σε ένα ξεχωριστό έθιμο της Δευτέρας του Πάσχα.

Οι πικροδάφνες της Πάολας Ρεβενιώτη (φώτο)

«Oι πικροδάφνες» είναι μια βόλτα στην νυχτερινή Αθήνα μέσα από τα μάτια της Μπέτυς Βακαλίδου, της Εύας Κουμαριανού και της Πάολας Ρεβενιώτη.

Ανοιχτοί Ορίζοντες:

Αλάστωρ του Μένιου Καραγιάννη

 Σε όλες τις εποχές, οι άνθρωποι στέκουν ανήμποροι μπροστά στην ανεξέλεγκτη δύναμη της ανταπόδοσης του κακού. Παρά τη θέσπιση νόμων και ηθικών αξιών, η έννοια της βεντέτας παραμένει ζωντανή. Η λογική σπάνια είναι σε θέση να τιθασεύσει τον δαίμονα της εκδίκησης, ο οποίος στην αρχαία Ελλάδα είχε όνομα: Αλάστωρ. Η ταινία εξετάζει την ανάγκη και τις ρίζες της εκδίκησης. Ζωντανές ερμηνείες από αρχαίες ελληνικές τραγωδίες πλέκονται με σημερινά γεγονότα και εμπειρίες, αναζητώντας απάντηση στο βασανιστικό ερώτημα: Γιατί σκοτωνόμαστε;

Διορθώσεις του Θοδωρή Σκριβάνου

Η ταινία διεισδύει στο μικρόκοσμο και την καθημερινότητα των χορευτών του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Την ίδια στιγμή, συνιστά το πορτρέτο των ανθρώπων που ζωντανεύουν και πραγματώνουν το έργο αυτού του συνόλου: αποτυπώνει την επίμονη και συντονισμένη συνεργασία μεταξύ των χορογράφων, χορευτών, σκηνογράφων και τεχνικών. Οι πρόβες, οι επαναλήψεις, οι διορθώσεις, το σώμα, η ίδια η δημιουργική διαδικασία της χορογραφίας, βρίσκονται πάντα σε πρώτο πλάνο και αντανακλώνται στο φιλμ με ανθρωπολογικό τρόπο.

Επιστροφή στη γη των Χρύσας Τζελέπη, Άκη Κερσανίδη

Ο Έκτορας Μαυρίδης είναι κεραμίστας. Αφοσιωμένος τα τελευταία χρόνια στο εν εξελίξει έργο του «σβώλοι» διερευνά το αποτύπωμα της αρχέγονης φόρμας στο δημόσιο χώρο. Οι σβώλοι που συλλέγει από το οργωμένο χωράφι είναι η πρώτη ύλη. Η μορφή τους, η μυρωδιά του υγρού χώματος τού ξυπνούν αναμνήσεις. Τους παρατηρεί, τους αγγίζει. Θέλει να τους μεταμορφώσει. Δουλεύει με τη φωτιά, το νερό, το χρόνο. Το σώμα μεταφέρει την ενέργεια, η ψυχή του το βαθύ μπλε χρώμα. Τώρα οι σβώλοι δεν έχουν βάρος, αιωρούνται επάνω από τα στάχυα μαζί με ένα κομμάτι των αναμνήσεων και της ταυτότητας του δημιουργού τους, του Έκτορα.

Καινούργιος Ουρανός: Οι γυναίκες στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας των Γιάννη Ξύδα, Τάσου Κωνσταντόπουλου

Μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας τον Φλεβάρη του 1945 ξεκινάει η περίοδος της Λευκής Τρομοκρατίας. Χιλιάδες αγωνίστριες και αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, καθώς και οι οικογένειές τους, καταδιώκονται από κρατικούς και παρακρατικούς σχηματισμούς. Εμπρησμοί σπιτιών, βιασμοί, ξυλοδαρμοί, δολοφονίες, φυλακίσεις και εξορίες δημιουργούν έναν ασφυκτικό κλοιό, εξωθώντας τους καταδιωκόμενους να ανέβουν στο βουνό συγκροτώντας εκεί ομάδες, οι οποίες θα αποτελέσουν τη μαγιά του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ).

Κρουσώνας: Στα Χνάρια του Καπετάν Σατανά της Βίκης Αρβελάκη

O πόλεμος δεν είναι παραμύθι. Ιστορία ενός λαού δεν είναι μόνο η επική. Πλέκεται υπομονετικά με τις χρυσές μικροϊστορίες των ανθρώπων οι οποίες δημιουργούν τα μεγάλα γεγονότα. Τα βουνά του Κρουσώνα, στις ανατολικές παρειές του Ψηλορείτη, υπήρξαν η μάνα τροφός των ανταρτών της Ομάδας Σατανά. Ήταν εκείνοι που δεν δίστασαν να αγωνιστούν για αυτό που υπαγόρευε η συνείδησή τους. Ποιες ήταν αυτές οι πύρινες ψυχές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου που επισφράγισαν με την δράση τους την παρουσία τους στον τόπο; Ποιος ήταν εκείνος ο Καπετάν Σατανάς, και πόση φωτιά να είχε στην ψυχή για να τα βάλει με τους δαίμονες;

Λάκμος του Παναγιώτη Παπουτσή

Ο Νίκος Γκίζας, ο Δημήτρης Γείτονας και ο Ηλίας Μπαλάφας, κάθε χρόνο, ίδια εποχή, δίνουν το ίδιο ραντεβού στους πρόποδες του Λάκμωνα, στο χωριό Συρράκο, για να τραβήξουν με τα ζώα τους τη γνώριμη ανοδική πορεία προς τα βοσκοτόπια του βουνού, σε υψόμετρο που ξεπερνά τα 1700 μέτρα. Επέλεξαν συνειδητά τη ζωή του κτηνοτρόφου, γιατί πιστεύουν ότι ανήκουν στο βουνό. Η ιστορία βάζει επιπλέον στο κάδρο εκτός από τους Γιώργο Βαΐτση, Κωσταντίνο Αντώνη, Κώστα Γεροδήμο, Βασίλη Ντόντορο και έναν ακόμη χαρακτήρα, τον πιο απρόβλεπτο και σαγηνευτικό: το βουνό Λάκμωνα.

Λυαίος του Παντελή Φραντζή

Σε ένα μικρό χωριό, περιτριγυρισμένο από τη θάλασσα, παλιοί ναυτικοί ετοιμάζονται για τον χειμώνα που έρχεται. Το τελετουργικό τους για τη συγκομιδή κρέατος φέρνει στο νου την επίσκεψη ενός ξεχασμένου θεού.

Μια όμορφη μέρα των Δάνη Καραϊσαρίδη, Γιώργου Πατεράκη

Μπορούν τα σχολεία να βοηθήσουν στην οικοδόμηση μιας «διαφορετικής» μελλοντικής κοινωνίας; Η ταινία εστιάζει σε δύο αυτό-οργανωμένα εκπαιδευτικά εγχειρήματα προσχολικής ηλικίας στην Ελλάδα, τα οποία χρησιμοποιούν συνδυασμό εναλλακτικών εκπαιδευτικών μεθόδων. Το «Μικρό Δέντρο» στη Θεσσαλονίκη λειτουργεί με βάση τις αξίες της ελευθεριακής εκπαίδευσης και της βιωματικής μάθησης. Στο Σχολείο του Δάσους «Μικρός Ντουνιάς» στη Λέσβο, κάθε μέρα παιδιά ντόπιων και προσφύγων παίζουν και μαθαίνουν μαζί στη φύση.

Σκοτεινή φλέβα των Στρατή Βογιατζή, Γιώργου Σαμαντά

Από τα νεκροταφεία του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στα Μπίτολα μεταφερόμαστε στις όχθες του Δούναβη στο Νόβισαντ και από εκεί στα λιγνιτωρυχεία της Κοζάνης, αναζητώντας μέσα από ένα οδοιπορικό στα Βαλκάνια τη σκοτεινή εκείνη φλέβα που διαπερνά αυτούς τους τόπους και ορίζει τη μοίρα τους. Το φιλμ διερευνά το παράλληλο παρελθόν και το παρόν αυτών των περιοχών αναδεικνύοντας τα τραύματα και αντιπαραβάλλοντάς τα με τη συνεχιζόμενη βίαιη εκμετάλλευση του περιβάλλοντος στα Βαλκάνια σήμερα. Ο πραγματικός αφηγητής είναι το τοπίο, όπου μέσα από ήχους και εικόνες αποκαλύπτει ποιητικά τις σκοτεινές και βίαιες εγχαράξεις των ανθρώπων σε αυτό.

 Τι έγινε στη Λάρισα; Μια μουσική ιστορία για τον Nat Birchall των Δημήτρη Παπαδόπουλου, Ιωάννη Κολαξίζη

Ο Nat Birchall είναι ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της βρετανικής σκηνής Jazz. Ο Κώστας Βουλτσίδης είναι ο εμπνευστής του Duende Jazz Bar στη Λάρισα το 2009. Το ντοκιμαντέρ ανιχνεύει τις διαδρομές τους και επικεντρώνεται στη δημιουργία του δίσκου ορόσημου με τίτλο Nat Birchall Quintet: Live In Larissa, ο οποίος έτυχε παγκόσμιας αποδοχής το 2014 από κοινό και κριτικούς. Ένας δίσκος που έγινε η αφορμή μίας βαθιάς ανθρώπινης σχέσης και δημιούργησε νέες προοπτικές στην καριέρα του αντισυμβατικού καλλιτέχνη Nat Birchall. Είναι η χρονιά που πολλοί μουσικόφιλοι αναρωτήθηκαν. Πού είναι η Λάρισα; Τι έγινε στη Λάρισα;

KΕ•HA•’JAS – Ο άνθρωπος της Γης του Γιώργου Κωμάκη

Ένα εθνογραφικό ντοκιμαντέρ γυρισμένο στη Λήμνο, το πεδινότερο από τα νησιά του Αιγαίου. Ο λημνιός γεωργοκτηνοτρόφος, ο κεχαγιάς – κατά την προφορική παράδοση του τόπου που τον γέννησε – αποτέλεσε μια πολυσήμαντη και πολυτάραχη έννοια, ως επί το πλείστον παρεξηγημένη. Το ντοκιμαντέρ, μέσα από τον αφηγηματικό λόγο των κεχαγιάδων και τη βιωμένη τους εμπειρία, έρχεται να καλύψει το ήδη υπάρχον κενό της επίσημης μνήμης και τοπικής Ιστορίας για την ύπαρξη αυτής της ομάδας.

Latin noir του Ανδρέα Αποστολίδη

Το Latin Noir είναι ένα κινηματογραφικό ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους που αναζητά τη σύνδεση μεταξύ των αυταρχικών κυβερνήσεων και του αστυνομικού μυθιστορήματος στη Λατινική Αμερική. Διερευνά πώς μια νέα γενιά συγγραφέων οδηγήθηκε στη συγγραφή νουάρ ιστοριών μυστηρίου, σε μία προσπάθεια να αντιμετωπίσει την ωμή κρατική βία, την αυξημένη εγκληματικότητα και τις συνεχείς παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ταινία ταξιδεύει στην Αργεντινή, τη Χιλή, το Μεξικό, την Κούβα και την Ισπανία και ασχολείται με το έργο και τη ζωή των διάσημων συγγραφέων Leonardo Padura, Luis Sepulveda, Paco Ignacio Taibo II, Santiago Roncagliolo, Guillermo Orsi και Claudia Pineiro.

Reduced to ashes του Νίκου Παπαγγελή

Αντικείμενο του μυσταγωγικού αυτού ντοκιμαντέρ είναι τα «Αναστενάρια», ένα πανάρχαιο έθιμο που επιβιώνει σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας. Σε τροχιά παράλληλη με τον κύκλο της φωτιάς, ένα ταξίδι υπέρβασης και κάθαρσης – από το πύρωμα της φωτιάς και τον χορό πάνω στα αναμμένα κάρβουνα, μέχρι αυτά να γίνουν στάχτη.

Sacralisons της Όλιας Βερροιοπούλου

Η αλλαγή των εποχών. Ο ερχομός της άνοιξης. Η επίδρασή της στο σώμα και τον πολιτισμό. Υπάρχουν τόσοι τρόποι να γιορτάσεις την ανανέωση της φύσης. «Την άνοιξη αν δεν τη βρεις, την φτιάχνεις…» – Οδ. Ελύτης.

Περισσότερα για τις ταινίες στο https://www.filmfestival.gr/el/documentary-festival