Σωτήρης Τσαφούλιας στο «Στούντιο 4»: Με στενοχωρεί το ενδεχόμενο ο κόσμος να γίνει καλύτερος μέσω της βίας

Για την καλλιτεχνική του πορεία, την παράσταση που θα ανεβάσει, το πώς αντιμετωπίζει την επικαιρότητα, την πολιτική ορθότητα και την κουλτούρα ακύρωσης, αλλά και για την αρνητική κριτική που έχει δεχθεί, μίλησέ ο Σωτήρης Τσαφούλιας στην εκπομπή «Στούντιο 4» όπου βρέθηκε καλεσμένος.

Αρχικά, αναφέρθηκε στο πώς αντιμετωπίζει την επικαιρότητα: «Απλά δεν μπορείς να απολαύσεις όταν δίπλα σου, συμβαίνει κάτι που αύριο το πρωί με την ίδια ευκολία, για τον άλφα ή το βήτα λόγο, μπορεί να συμβεί σε σένα, ειδικά σε μία εποχή που κυβερνούν παντού οι μέτριοι. Βλέπω δηλαδή δηλώσεις, το 2025 να βγαίνει ο Πρόεδρος του Ισραήλ και να καμαρώνει για την τεράστια δύναμη που μπορούμε να εξαφανίσουμε ένα κράτος, το Ισραήλ, από όλα τα κράτη το Ισραήλ, ένας λαός που ξέρει στο πετσί του τι σημαίνει να μην έχεις γη, ένας λαός που έχει υποστεί γενοκτονία, ο κύκλος της βίας που λέγαμε. Είναι αυτός που τώρα την κάνει.(…) Εμένα αυτό που δεν μου αρέσει είναι ότι δεν καταλαβαίνω ο άνθρωπος με όλη αυτή την πορεία, από την αρχή της ανθρωπότητας μέχρι το 2025, που έχει περάσει τα όσα έχει περάσει, έχουμε φτάσει σε μία εποχή που φοβόμαστε τις λέξεις, αντί να φοβόμαστε τις πράξεις. Δηλαδή δεν μας νοιάζει αυτό που γίνεται αλλά πως θα το πούνε».

Και συνέχισε τονίζοντας: «Εγώ νομίζω ότι οι άνθρωποι, σε κάθε σημείο της ζωής τους, σε κάθε ευκαιρία που τους δίνεται, είτε είναι άνθρωποι, είτε είναι εταιρείες, είτε είναι κράτη, πρέπει να βρίσκεις τις ευκαιρίες να αναπτυχθείς, να γίνεις καλύτερος και να δείξεις το μεγαλείο σου».

Ερωτηθείς για το αν πιστεύει σε έναν καλύτερο κόσμο απάντησε: «Φοβάμαι ότι θα γίνει πολύ πιο άσχημος μέχρι να γίνει καλύτερος και αυτό που με στενοχωρεί είναι το ενδεχόμενο να γίνει καλύτερος μέσω της βίας. Που είναι κάτι που δεν το θέλω και δεν μου αρέσει, δηλαδή εγώ κάθε φορά που ακούω ότι μεγαλώνουν τα πρόστιμα, μεγαλώνουν οι τιμωρίες, αυτό είναι παραδοχή ήττας σε επίπεδο παιδείας, άμα δεν έχεις παιδεία έχεις τιμωρία.(…) Έχουμε σοβαρό έλλειμμα παιδείας και όσο οι οικογένειες ήταν έτσι φτιαγμένες που υπήρχε κάποιος πάντα στο σπίτι, είτε μπαμπάς είτε μαμά, το κενό αυτό σε μεγάλο βαθμό μπορούσαμε να το καλύψουμε. Τώρα που είναι αναγκασμένοι όλοι να είναι στο δρόμο από το πρωί μέχρι το βράδυ και το κομμάτι της παιδείας έχει πέσει εξ ολοκλήρου στο κομμάτι της εκπαίδευσης εκεί υπάρχει ένα μεγάλο κενό».

Παράλληλα, μίλησε για την πολιτική ορθότητα και την κουλτούρα ακύρωσης: «Τώρα τελευταία είναι συχνό φαινόμενο το να παρεξηγείται μια ατάκα μου. Επειδή γίνεται γενικά μια προσπάθεια για cancel, δεξιά και αριστερά όπου μπορείς, γίνεται ναι. Δηλαδή η τελευταία προσπάθεια ήταν όταν ένας δημοσιογράφος, του οποίου δεν θα πω το όνομα, με μετριότατα ελληνικά, που τα κάνει να φαίνονται πάρα πολύ ωραία, έγραψε ένα υπέροχο άρθρο για να με αποδομήσει, επειδή είχα πει πως θεωρώ ότι το πιο ρατσιστικό σύνθημα που ακούστηκε τα τελευταία χρόνια στο στόμα των αντιρατσιστών ήταν το “Black Like Matters”. Όπως θεωρώ άκρως λάθος και να λένε συγκεκριμένες ομάδες συνανθρώπων μας τη λέξη “συμπερίληψη”. Και αυτό είναι ρατσιστικό και λάθος. Δηλαδή όταν σου λέω να με συμπεριλάβεις κάπου, αναγνωρίζω ότι εκεί που σου ζητάω να με συμπεριλάβεις είναι δικό σου οικόπεδο και ζητάω τη συμπερίληψη. Εννοώ ότι ακόμα κι αν δεν ξέρουμε τη σημασία των λέξεων, αυτές δεν χάνουν τη δύναμη τους. Ούτε στη στρατηγική, ούτε στον προγραμματισμό του μυαλού μας. Είναι σαν αυτό με το βάρος, όπου αν πεις πως θέλεις να χάσεις πέντε κιλά θα τα ξαναπάρεις. Γιατί ο εγκέφαλος σου είναι προγραμματισμένος ό,τι χάνει να το βρίσκει».

Αναφέρθηκε, ακόμα, σε μία δήλωσή του για τα κριτήρια που θα πρέπει να πληροί ένας καλλιτέχνης, μία δήλωση που έχει δεχτεί κριτική: «Γι’ αυτό το κομμάτι, έχω δεχτεί μεγάλο αρνητισμό, όταν είπα ότι δεν μπορείς να είσαι καλλιτέχνης αν δεν είσαι σπουδαίος άνθρωπος. Σ’ αυτό εμμένω. Αν ο Πικάσο ήταν κακοποιητής, για εμένα ήταν ένας σπουδαίος ζωγράφος, καλλιτέχνης δεν ήταν. Για εμένα η καλλιτεχνία, είναι το πώς μεταβολίζεις τα σκοτάδια σου και τα δίνεις πίσω σαν φως. Όταν πετάω πάνω σου το σκοτάδι μου σαν βία, αυτό δεν έχει καμία καλλιτεχνία μέσα. Ούτε καλή – ούτε τέχνη, που η τέχνη είναι μόνο καλή. (…) Αυτό είναι η άποψή μου, δεν σημαίνει ότι είναι σωστή. Το κάθε πράγμα πρέπει να το τοποθετείς και να το κρίνεις στο χρονικό πλαίσιο που συνέβη. Δεν μπορείς με τα δεδομένα του 2025, να κρίνεις τους καλλιτέχνες ή τους οικογενειάρχες τις δεκαετίες του ’20, ’30, ’40 ή του ’50. Ούτε και σε καμία περίπτωση να απαγορεύεις αυτά που είχαν βγει τότε. Που εμείς πλέον το κάνουμε σιγά, σιγά.(…) Πρέπει να υπάρχουν αυτά που είχαν συμβεί για να ξέρουμε τι δεν πρέπει να επαναληφθεί. Λαός ή άνθρωπος που ξεχνάει το παρελθόν του, είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει».