Σερβίρει απαγγέλλοντας Καβάφη σε ταβέρνα στην Κάρπαθο: Ο φιλέλληνας Ιταλός ηθοποιός Τζουζέπε Τσεντέρνα μιλά αποκλειστικά στην ΕΡΤ

Ανταπόκριση από την Ιταλία για την ΕΡΤ: Κρίστιαν Μαυρής

Νωρίτερα τον Ιούλιο ο Ιταλικός Τύπος είχε δείξει μεγάλο ενδιαφέρον για το γεγονός πως ο Ιταλός ηθοποιός Τζουζέπε Τσεντέρνα, ο οποίος είχε πρωταγωνιστήσει στην οσκαρική ταινία Mediterraneo μαζί με την Ελληνίδα ηθοποιό Βάνα Μπάρμπα, βρέθηκε να εργάζεται σε ταβέρνα στην Κάρπαθο, όπου βοηθά μια οικογένεια φίλων – μια είδηση που ανέδειξε και η ΕΡΤ.

Λίγες μέρες αργότερα (στις 12 Ιουλίου) ο ανταποκριτής της ΕΡΤ, Κρίστιαν Μαυρής, συνομίλησε αποκλειστικά με τον Ιταλό ηθοποιό. Προέκυψε μια πολύ όμορφη και θερμή συζήτηση, την οποία και σας προτείνουμε. 

Διερωτόμενος για το πως ‘έφτασε’ μέχρι την Κάρπαθο, ο Τσεντέρνα απαντά χαρακτηριστικά πως “μερικές φορές τα πράγματα δεν συμβαίνουν τυχαία, όπως και δεν πηγαίνω τυχαία στην Ελλάδα – το κάνω γιατί δεν μπορώ χωρίς!”

“Τον Ιούνιο, όπως πάντα, ακυρώνω κάθε δουλειά (εκτός αν δεν μπορούν να ακυρωθούν) και για 20 μέρες, ένα μήνα, ενάμιση μήνα με την σύντροφό μου πάω στην Ελλάδα” λέει ο Ιταλός ηθοποιός. “Μία, δύο φορές το χρόνο, πρέπει να πηγαίνω στη Μεσόγειο, πρέπει να μυρίζω την Ελλάδα, πρέπει να ακούω τον ήχο της ελληνικής γλώσσας”.

Μάλιστα, αναφερόμενος στην ελληνική γλώσσα, ο Ιταλός ηθοποιός ξανοίγεται και σχετικά με το μεγάλο του αποθημένο – “πόνο και προσωπική θλίψη”, όπως το χαρακτηρίζει ο ίδιος: το γεγονός πως δεν μιλάει ελληνικά. “Το λέω ψιθυριστά γιατί είναι γρουσουζιά” τονίζει ο Τσεντέρνα “αλλά φέτος θα κάνω μια προσπάθεια να βρω έναν καλό δάσκαλο ο οποίος, με υπομονή, θα μου διδάξει να μιλάω τουλάχιστον τα βασικά της ελληνικής γλώσσας”.

Η αγάπη του για την Ελλάδα είναι βαθιά και διαχρονική, όπως διηγείται ο Τσεντέρνα.
“Ήρθα στην Ελλάδα με τα αδέλφια μου, με τη μητέρα μου. Έγινα 60 ετών πριν από λίγα χρόνια. Τότε η σύντροφός μου, που με αγαπάει και ξέρει την αγάπη μου για την Ελλάδα, μου έδωσε μια ιδέα – να οργανώσω τα γενέθλιά μου στην Ελλάδα, σε ένα νησί ξεχωριστό για τη ζωή και τη δουλειά μου. Έτσι λοιπόν, για τα γενέθλιά μου, πήγαμε στο Καστελόριζο – το νησί όπου διαδραματίστηκε η ταινία Mediterraneo – με 30 φίλους, όλη την οικογένειά μου, αδέρφια, ανίψια, πρώην συζύγους, αλλά κυρίως με τη μητέρα μου που ήταν 93 ετών τότε. Η μητέρα μου πήρε τρία αεροπλάνα για να έρθει στο Καστελόριζο. Αυτό σημαίνει αγάπη για την Ελλάδα”.

Μια αγάπη η οποία προέρχεται “από την ταινία, αλλά και από πολύ νωρίτερα” εφόσον ο πατέρας του Ιταλού ηθοποιού “ήταν αρχαιολόγος με εξειδίκευση στην κλασική αρχαιότητα, ελληνική και ρωμαϊκή. Από μικροί πηγαίναμε στην Αθήνα, στην Ακρόπολη, στην Κρήτη, στην Ολυμπία, στους Δελφούς”.

“Όταν πας στην Ελλάδα – συνεχίζει ο Τσεντέρνα – ερωτεύεσαι συγκεκριμένα μέρη. Υπάρχει το παγκόσμιο τουριστικό παιχνίδι (‘πήγα εδώ, πήγα εκεί’) αλλά αυτό το παιχνίδι κάποια στιγμή με κούρασε και έψαχνα ‘το νησί της αγάπης’ – ας πούμε, το νησί της καρδιάς. Το Καστελόριζο, φυσικά, χάρη στην ταινία και όπου επέστρεψα 16 φορές, γιατί έχω φίλους”.

Όμως, ανάμεσα στα διάφορα ταξίδια, κάποια στιγμή ο Τζουζέπε Τσεντέρνα έτυχε να μεταβεί και στην Κάρπαθο, ένα νησί το οποίο ενώνει “δύο αναφορές των προγόνων μου και της γενετικής μου – η Μεσόγειος και τα βουνά, εφόσον ένας προπάππους μου από τις Ιταλικές Άλπεις ήταν μεγάλος ορειβάτης, εξερευνητής, έχτιζε ορεινές καλύβες τον 19ο αιώνα”.
“Τα βουνά είναι στο αίμα μου” συνεχίζει ο Ιταλός ηθοποιός “και στην Κάρπαθο υπάρχει αυτό το μεγάλο βουνό που χωρίζει το νησί στα δύο. Το κάνει – λένε – ήπειρο. Πλούσια, ποικιλόμορφη, δύσκολη ακόμη, σκληρή, πετρώδης”.

Το δέσιμο με το ορεινό Ελληνικό νησί ήταν ουσιαστικά ακαριαίο. “Δεν είναι τυχαίο πως, μετά από ένα προσκύνημα του Αγίου Ιωάννη στις 29 Αυγούστου, συνειδητοποιώντας ότι υπάρχει μια πολύ παραδοσιακή κοινωνία, η οποία διατηρεί τις παραδόσεις της, η οποία δεν μπορεί παρά να ζει κατ’αυτόν τον τρόπο σε τούτο τον τόπο κ.λ.π., δέθηκα με έναν εξαιρετικό τρόπο – και με συγκινεί και μόνο που το σκέφτομαι – με μια οικογένεια από τη βόρεια Κάρπαθο” λέει ο Τσεντέρνα.

“Είμασταν ακόμα τουρίστες, αλλά σιγά σιγά μας έχουν μετατρέψει σε οικογένεια, σχεδόν σαν ξαδέρφια που έρχονται κάθε χρόνο. Κρατάμε επαφές, στέλνουμε μηνύματα, και μια χρονιά, πριν από τέσσερα χρόνια, αυτή η οικογένεια μου ζήτησε να γίνω κουμπάρος στο γάμο του γιου τους, του Γιώργου. Από τότε δεν είμαστε πλέον τουρίστες” τονίζει συγκινημένος ο Ιταλός ηθοποιός.
“Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ανταποδίδουμε την αγάπη, τη φιλοξενία, τα πάντα. Πως όμως; Με τι μπορείτε να ανταποδώσετε τη φιλοξενία, την καλοσύνη, το καλωσόρισμα, αν όχι με την εργασία σας;” διηγείται ο Τσεντέρνα.

“Ξεκινήσαμε δειλά δειλά στην αρχή, σχεδόν σαν να ήταν ένα αστείο, επειδή ξεκινούν τη δουλειά στις 5:30. Σιγά σιγά όμως μας έμαθαν πώς να κόβουμε το σιτάρι, πώς να μαζεύουμε κολοκυθοανθούς χωρίς να τους καταστρέφουμε, ντομάτες” υπογράμμισε ο  Ιταλός ηθοποιός της οσκαρικής Mediterraneo. “Η σύντροφός μου, Αλεσάντρα, έχει γίνει πολύ καλή στο να τακτοποιεί και να πλένει τα πιάτα. Μαζί της έγινα πολύ καλός στο να στεγνώνω τα πιάτα, χωρίς να τα σπάω” τονίζει στοργικά και προσθέτει πως πρόκειται περί “μιάς ανταλλαγής που βασίζεται στην αγάπη”.

“Εν μέρει για πλάκα, εν μέρει στ΄αλήθεια, βοηθάω στα τραπέζια. Οι Ιταλοί τουρίστες με αναγνωρίζουν, αρχίζουν να χαμογελούν, αλλά όταν δουλεύεις, πρέπει να δουλεύεις. Εμείς οι τουρίστες τρώμε πολύ” τονίζει με ευχαρίστηση ο Τσεντέρνα. “(Οι τουρίστες) θέλουν ελιές, θέλουν ντολμαδάκια, κοτόπουλο με πατάτες φούρνου, και μετά πατάτες τηγανητές”.

“Κάθε φορά που φτάνω σε αυτή την ταβέρνα, σε αυτή την κοιλάδα της Καρπάθου μακριά από τη θάλασσα, κάθε φορά που φτάνω αναρωτιέμαι: πραγματικά μου συμβαίνει αυτό το πράγμα;” λέει ο Τσεντέρνα. “Κοιτάζω τον ουρανό, κοιτάζω τους κορυδαλλούς, τα πουλιά και τα ζώα εκεί. Δεν υπάρχει τίποτα, είναι ο αχυρώνας του νησιού. Το βλέπω στα πρόσωπά τους (των φίλων του), από το χαμόγελό τους – δεν το επινόησα επειδή είμαι ηθοποιός”.

Παρόλη τη βοήθεια στην ταβέρνα, όμως ο Ιταλός ηθοποιός δεν παύει να είναι ένας ηθοποιός εκ πρώτης φύσεως. “Κάνω κινηματογράφο και τηλεόραση, αλλά πάνω απ’ όλα κάνω θέατρο, και το καλοκαίρι κάνω παραστάσεις στις οποίες λέω τα ποιήματα του κόσμου που με κάνουν να νιώθω ζωντανός”, υπογραμμίζει ο ίδιος. Γι’αυτό το λόγο “έχω λοιπόν πάντα μαζί μου ποιήματα, διαβάζω και λέω ιστορίες”. Έτσι λοιπόν “στο τέλος αυτών των γευμάτων, σαν δώρο, σαν ‘γλυκό του κουταλιού’, σαν γλυκό σταφύλι με γιαούρτι ή περγαμόντο, το γλυκό μου που προσφέρω στους Ιταλούς τουρίστες είναι 1-2 ποιήματα του Καβάφη”.

“Λατρεύω τον Κωνσταντίνο Καβάφη” συνεχίζει ο ηθοποιός. “Έχω μελετήσει τη ζωή του, έχω πάει στον τάφο του στην Αλεξάνδρεια” τονίζει ο Ιταλός ηθοποιός. Οι Ιταλοί τουρίστες που εντόπισαν τον Τσεντέρνα στην ταβέρνα στην Κάρπαθο “με τίμησαν με όλη την οικογένεια να ακούει, κατάλαβαν ότι ήταν λίγο ιδιαίτερη στιγμή, και τους διάβασα δύο ποιήματα του Καβάφη”.

Μια πλήρης εμπειρία, για τους τουρίστες, οι οποίοι “σίγουρα τρώνε καλά, σε ένα εξαιρετικό και ιδιαίτερο μέρος, και έχουν και σερβιτόρο/ηθοποιό που τους διαβάζει ένα ποίημα. Μια σιωπή που δημιουργείται μετά το γεύμα, όταν ως έκπληξη, ως δώρο, χωρίς να φαντάζεσαι ότι όχι μόνο θα έχεις φάει καλά, αλλά θα έχεις αφιερώσει και αυτά τα πέντε λεπτά σιγής για να ακούσεις τα λόγια ενός μεγάλου Έλληνα ποιητή”.

“Αυτός είναι ο δικός μου τρόπος να είμαι σερβιτόρος – ολοκληρώνει ο Τσεντέρνα – το καλοκαίρι, όταν έχω την τύχη να βρίσκομαι στο νησί της καρδιάς μου” – την Κάρπαθο.