Σαν σήμερα ο Γιώργος Σεφέρης παραλαμβάνει το πρώτο Νόμπελ για την Ελλάδα

Στην μακρόχρονη ιστορία των βραβείων Νόμπελ, μόνο δύο Έλληνες κατόρθωσαν να κατακτήσουν την ύψιστη τιμή για το έργο τους, και ήταν και οι δύο ποιητές της Γενιάς του ’30. Ο Γιώργος Σεφέρης και ο Οδυσσέας Ελύτης είναι οι δύο μοναδικοί βραβευμένοι με το Νόμπελ Λογοτεχνίας Έλληνες. Το πρώτο Νόμπελ για την Ελλάδα παραλήφθηκε από τον Σεφέρη στις 10 Δεκεμβρίου του 1963 στην Στοκχόλμη από τον βασιλιά Γουσταύο τον ΣΤ’.

Σχετικό αφιέρωμα στους δύο κορυφαίους δημιουργούς από τη σειρά «ΡΙΜΕΪΚ» της Ρένας Θεολογίδου μπορείτε να παρακολουθήσετε, ψηφιοποιημένο από το Αρχείο της ΕΡΤ, εδώ.

Γιώργος Σεφέρης: Η ζωή και το έργο του πρώτου Έλληνα Νομπελίστα

Γιατί πιστεύω πως τούτος ο σύγχρονος κόσμος όπου ζούμε, ο τυραννισμένος από το φόβο και την ανησυχία, τη χρειάζεται την ποίηση. Η ποίηση έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα – και τι θα γινόμασταν, αν η πνοή μας λιγόστευε;
(Γ. Σεφέρης, από την ομιλία του στην απονομή του Νόμπελ)

Ο πρώτος Έλληνας που τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1963, ήταν ο Γιώργος Σεφέρης. Διπλωμάτης και ένας από τους σημαντικότερους ποιητές, εκπρόσωπος της γενιάς του ’30.

Με αφορμή την επέτειο των 120 χρόνων από τη γέννησή του, το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε το ακόλουθο απόσπασμα από την εκπομπή «Σαν σήμερα, τον 20ο αιώνα», το οποίο αναφέρεται στη ζωή και το έργο του σπουδαίου ποιητή, με σπάνιο φωτογραφικό υλικό από διάφορες δραστηριότητές του, ένα απόσπασμα από την απονομή του Βραβείου Νόμπελ στον Γιώργο Σεφέρη, ηχητικό ντοκουμέντο, στο οποίο ακούγεται ο ίδιος να απαγγέλλει ένα ποίημα του από τη συλλογή «Μυθιστόρημα», καθώς επίσης και η δήλωση του κατά της χούντας το 1969.

Ο Γιώργος Σεφεριάδης, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στα Βουρλά της Σμύρνης, στις 29 Φεβρουαρίου 1900, σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο, που ίσχυε τότε στην περιοχή. Ήταν πρωτότοκος γιος οικογένειας λογίων, της Δέσπως και του Στυλιανού Σεφεριάδη. Στα 18 του χρόνια βρέθηκε στο Παρίσι για σπουδές στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Σορβόνης.

Από το 1927 εργάζεται στη διπλωματική υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών ως ακόλουθος πρεσβείας.

Η πρώτη του ποιητική συλλογή, με τον τίτλο «Στροφή», εκδόθηκε το 1931, την χρονιά που ο Γιώργος Σεφέρης διορίζεται διευθυντής του Ελληνικού προξενείου στο Λονδίνο, όπου θα υπηρετήσει μέχρι και το 1934.

Ακολούθησαν «Η στέρνα», «Το μυθιστόρημα», το «Τετράδιο Γυμνασμάτων», τα «Ημερολόγια καταστρώματος» και όλα τα υπόλοιπα, που εδραίωσαν ένα νέο κεφάλαιο της νεοελληνικής ποιητικής δημιουργίας.

Σαν σήμερα ο Γιώργος Σεφέρης παραλαμβάνει το πρώτο Νόμπελ για την Ελλάδα

Το 1941 μαζί με τη σύζυγό του Μαρώ Ζάννου ακολουθεί την ελληνική κυβέρνηση στη Μέση Ανατολή στην Αλεξάνδρεια και στη συνέχεια στο Κάιρο όπου διορίζεται Γενικός Διευθυντής τύπου Μέσης Ανατολής. Το 1944 εκδίδει στο Κάιρο τις «Δοκιμές». Επιστρέφει στην Αθήνα το Σεπτέμβρη της ίδιας χρονιάς και το 1945 αναλαμβάνει τη διεύθυνση του πολιτικού γραφείου του αντιβασιλέα Δαμασκηνού. Από το 1947 μέχρι και τις αρχές του 1951 υπηρετεί στην ελληνική πρεσβεία στην Άγκυρα.

Σαν σήμερα ο Γιώργος Σεφέρης παραλαμβάνει το πρώτο Νόμπελ για την Ελλάδα
Ο Γιώργος Σεφέρης παραλαμβάνει τιμητικό δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο Princeton τον Ιούνιο του 1965 (AP Photo/Alan Richards)

Ασχολείται ενεργά με το Κυπριακό ζήτημα από το 1951 μέχρι και το 1962, υπηρετώντας κυρίως στην Ελληνική πρεσβεία του Λονδίνου. Το 1960 ο Σεφέρης συναντάει στο Λονδίνο τον Μίκη Θεοδωράκη και θα ακολουθήσει η παρουσίαση τεσσάρων μελοποιημένων ποιημάτων του με τον τίτλο «Επιφάνια».

Σαν σήμερα ο Γιώργος Σεφέρης παραλαμβάνει το πρώτο Νόμπελ για την Ελλάδα

Η ύψιστη αναγνώριση του έργου του ήρθε με τη βράβευση του το 1963 με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, για το οποίο είχε προταθεί άλλες τρεις χρονιές, το 1955, το 1961 και το 1962. Ο Σεφέρης επελέγη «για το υπέροχο λυρικό ύφος του, που είναι εμπνευσμένο από ένα βαθύ αίσθημα για το ελληνικό πολιτιστικό ιδεώδες», ανάμεσα σε 80 υποψήφιους – όπως ο Μπέκετ, ο Νερούδα, ο Ανούιγ, ο Αραγκόν, ο Μπόρχες, ο Μπρετόν, ο Κοκτώ, ο Φροστ, ο Χάξλεϋ, ο Μαλρώ, ο Ναμπόκοφ, ο Μισίμα και ο Σαρτρ.

Σαν σήμερα ο Γιώργος Σεφέρης παραλαμβάνει το πρώτο Νόμπελ για την ΕλλάδαΣύμφωνα με όσα δήλωσε ο τότε γραμματέας της επιτροπής, Österlund, η επιλογή Σεφέρη υπήρξε μια ευκαιρία να αποδώσουν έναν θαυμάσιο φόρο τιμής στη σύγχρονη Ελλάδα, μια γλωσσική περιοχή που περίμενε πάρα πολύ καιρό για μια βράβευση σε αυτό το επίπεδο. Η αλήθεια είναι πως έχοντας αγνοήσει στο παρελθόν υποψηφιότητες όπως του Νίκου Καζαντζάκη και του Άγγελου Σικελιανού, η Σουηδική Ακαδημία ένιωθε πως είχε ένα χρέος προς την Ελλάδα.

Σαν σήμερα ο Γιώργος Σεφέρης παραλαμβάνει το πρώτο Νόμπελ για την Ελλάδα
Ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης μιλάει στην ραδιοφωνική εκπομπή του BBC με αφορμή τον θάνατο του Αγγελου Σικελιανού, Λονδίνο 1951. ΑΠΕ/BBC/BBC

Άξια αναφοράς είναι και η στάση του Σεφέρη κατά την περίοδο της δικτατορίας, αρχικά με την περιφρονητική σιωπή του και τον Μάρτιο του 1969 με τη δήλωση του κατά της χούντας των συνταγματαρχών, αποτέλεσμα της οποίας ήταν η απώλεια του δικαιώματος χρήσης διπλωματικού διαβατηρίου και ο τίτλος του πρέσβη επί τιμή.

Ο Γιώργος Σεφέρης πέθανε δύο χρόνια αργότερα, στις 20 Σεπτεμβρίου 1971, και η κηδεία του εξελίχθηκε στην πρώτη αντιδικτατορική εκδήλωση από την επιβολή της χούντας. Στην Πύλη του Ανδριανού διακόπηκε η κυκλοφορία των οχημάτων και το πλήθος τραγούδησε το μελοποιημένο από τον Μίκη Θεοδωράκη ποίημα του Σεφέρη «Άρνηση» (Στο περιγιάλι το κρυφό).

Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΕΝΟΣ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ, ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ-ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος