Ο Οδυσσέας Ελύτης μιλά για το Νόμπελ Λογοτεχνίας – Αφιέρωμα από το Αρχείο της ΕΡΤ, 42 χρόνια από την απονομή (video)

Ο Οδυσσέας Ελύτης (Οδυσσέας Αλεπουδέλης) γεννήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης, αλλά η οικογένειά του προερχόταν από τη Λέσβο. Υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές, βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979, ήταν ο τελευταίος εκπρόσωπός της λογοτεχνικής «γενιάς του 30». Ως εκπρόσωπος αυτής της γενιάς προσέγγισε τις ρίζες μιας ελληνικότητας μέσα από την επαναστατική οπτική του ευρωπαϊκού μοντερνισμού. Το προσωπικό ύφος του έργου του στηρίζεται αφενός στην ελληνική παράδοση και σε έναν έντονο λυρισμό, αφετέρου στον υπερρεαλισμό όπως φαίνεται στις δύο πρώτες ποιητικές συλλογές του Προσανατολισμοί (1940) και Ήλιος ο πρώτος (1943). Το 1959 εκδίδεται η ποιητική σύνθεση Το Άξιον Εστί, ένα μοναδικό λογοτεχνικό έργο στο οποίο ο Ελύτης αντλεί το υλικό του από την ελληνική μυθολογία, φύση και παράδοση, από το βυζαντινά μέχρι και τα νεότερα ελληνικά γράμματα, σε μία επική και λυρική μαζί σύνθεση υψηλής αισθητικής αξίας και τεχνικής αρτιότητα, η οποία χαρακτηρίστηκε δικαίως ως εθνικό έργο εφάμιλλο με εκείνα των Δ. Σολωμού, Κ. Παλαμά και Α. Σικελιανού.

Η αναγγελία της απονομής του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας από τη Σουηδική Ακαδημία έγινε στις 18 Οκτωβρίου «για την ποίησή του, η οποία, με φόντο την ελληνική παράδοση, περιγράφει με αισθητική δύναμη και διανοητική διαύγεια τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για ελευθερία και δημιουργικότητα», όπως αναφέρει το σκεπτικό της απόφασης, χαρακτηρίζοντας το «Άξιον Εστί» ως ένα από τα αριστουργήματα της ποίησης του 20ού αιώνα. Ο Ελύτης βραβεύτηκε στην καθιερωμένη τελετή απονομής στις 10 Δεκεμβρίου του 1979, παραλαμβάνοντάς το Νόμπελ από τον βασιλιά Κάρολο Γουστάβο και γνώρισε παγκόσμια δημοσιότητα. Τον επόμενο χρόνο κατέθεσε το χρυσό μετάλλιο και τα διπλώματα του βραβείου στο Μουσείο Μπενάκη. Ήταν το δεύτερο Νόμπελ για την Ελλάδα, ύστερα από αυτό του Γιώργου Σεφέρη το 1963. Η αναγγελία της βράβευσης έγινε δεκτή από τον Ελύτη με την ψυχραιμία και σεμνότητα που πάντα τον διέκρινε.

Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή την επέτειο 42 ετών από την αναγγελία της απονομής του Νόμπελ Λογοτεχνίας, στις 18 Οκτωβρίου 1979, παρουσιάζει δύο αποσπάσματα από Ταινία Επικαίρων με ειδήσεις Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 1979:

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ ΓΙΑ ΑΠΟΝΟΜΗ ΒΡΑΒΕΙΟΥ ΝΟΜΠΕΛ και ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ ΣΤΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΣΤΗN ΟΔΟ ΣΚΟΥΦΑ

(video)


Το πρώτο μέρος από το αρχειακό υλικό από τις ταινίες επικαίρων περιλαμβάνει πλάνα από το κέντρο της Αθήνας και το Ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία». Ακολουθεί απόσπασμα από τη συνέντευξη Τύπου του ποιητή Οδυσσέα Ελύτη στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία», στις 19/10/1979, την επόμενη μέρα της σχετικής ανακοίνωσης από τη Σουηδική Ακαδημία για την απονομή σε αυτόν του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου, ο Οδυσσέας Ελύτης εκφράζει τις ευχαριστίες του προς τους εκπροσώπους του Τύπου για τον τρόπο με τον οποίο προέβαλαν τη βράβευσή του, τον πολιτικό κόσμο της χώρας και ολόκληρο τον ελληνικό λαό για τη θερμή υποδοχή που επεφύλαξαν στη βράβευσή του, ενώ εμφανώς συγκινημένος κάνει αναφορά και στον Γιώργο Σεφέρη, ο οποίος υπήρξε ο πρώτος Έλληνας που βραβεύθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Το δεύτερο μέρος των επικαίρων περιλαμβάνει συνέντευξη του ποιητή Οδυσσέα Ελύτη στο σπίτι του στο διαμέρισμα της οδού Σκουφά. Βλέπουμε τον ποιητή ενώ γράφει στο γραφείο του και ακολούθως μιλάει για το διαμέρισμα του στην οδό Σκουφά, στο οποίο μένει επί 19 έτη. Επίσης αναφέρεται στα  διάφορα αντικείμενα που διακοσμούν το διαμέρισμα και την ιδιαίτερη συναισθηματική αξία που έχουν για τον ίδιο. Μεταξύ των αντικειμένων αυτών ξεχωρίζει ένα ξυλόγλυπτο από τέμπλο εκκλησίας, ένα ξύλινο καραβάκι, ένα ακροκέραμο, κάποιες βυζαντινές εικόνες, ένα χειροποίητο τραπεζάκι, καθώς και ένα πίνακα του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου Χατζημιχάηλ, τον οποίο του δώρισε ο συλλέκτης έργων τέχνης Στρατής Ελευθεριάδης (Tériade). Το επίκαιρο κλείνει με τοπίο ηλιοβασιλέματος σε αιγαιοπελαγίτικο νησί ενώ ακούγεται ανδρική φωνή να απαγγέλει στίχους από το ποίημα «Του Αιγαίου» του Ο. Ελύτη  από την ποιητική συλλογή «Προσανατολισμοί».

Έτος παραγωγής: 1979

Παραγωγή: Γενική Γραμματεία Τύπου και Πληροφοριών

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος