Το κύμα αυξήσεων στην αγορά ενέργειας είναι ένα σύνθετο πρόβλημα με διάφορες παραμέτρους, καθώς είναι ένα «διεθνές θέμα, αλλά έχει να κάνει με εσωτερικές στρεβλώσεις στην ελληνική αγορά, στο εγχώριο ρυθμιστικό σύστημα και στη δική μας πραγματικότητα», τόνισε ο Νίκος Φαραντούρης, διευθυντής στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Ενέργειας στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Ναι μεν, αλλά», με την Ευαγγελία Μπαλτατζή.
Διεθνώς υπάρχει κατά καιρούς έντονο ανεβοκατέβασμα των τιμών του φυσικού αερίου, καθώς πέρυσι είχαν φτάσει ακόμη και σε αρνητικά επίπεδα με αποτέλεσμα να είναι πάμφθηνο, ενώ φέτος παίρνει την ανιούσα και αυξάνονται διαρκώς οι τιμές του.
Όπως εξήγησε ο κ. Φαραντούρης, «μετά την πανδημία και το “ξαναζέσταμα” των μηχανών της διεθνούς βιομηχανίας – κυρίως σε Ασία, Άπω Ανατολή και αναδυόμενες οικονομίες- βλέπουμε μεγάλη ζήτηση, ενώ η προσφορά είναι μικρότερη για πολλούς λόγους. Κυρίως, αυτό οφείλεται στις περικοπές σε μεγάλα project υδρογονανθράκων, αλλά και στο γεγονός ότι δεν υπήρχε πρόβλεψη για επαρκή αποθήκευση φυσικού αερίου».
Έτσι λοιπόν, «αυτή τη στιγμή οι διαθέσιμες ποσότητες σπεύδουν να ικανοποιήσουν τη μεγάλη ζήτηση, εκεί που οι τιμές είναι υψηλές. Επομένως, στην Ευρώπη και σε περιοχές όπου υπάρχει αυξημένη ζήτηση κατά την ανάκαμψη από την πανδημία, διαπιστώνουμε ότι μια άνοδος της τιμής είναι ο κλασικός κανόνας της προσφοράς και της ζήτησης».
Όλα αυτά επηρεάζουν τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, γιατί σε πολλές χώρες, το φυσικό αέριο αποτελεί καύσιμο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. «Στην Ελλάδα ισχύει ακόμη περισσότερο τα τελευταία χρόνια με την υποχώρηση του λιγνίτη. Η κυβέρνηση δεσμεύθηκε να κλείσει όλες τις λιγνιτικές μονάδες μέχρι το 2023. Και επειδή ακόμη οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν έχουν μεγάλη διεισδυτικότητα όπως συμβαίνει σε άλλες περιοχές – για παράδειγμα στη Σκανδιναβία – το φυσικό αέριο και οι θερμικές μονάδες της ΔΕΗ και ανεξάρτητων παραγωγών αποτελούν την κινητήρια δύναμη της ηλεκτροπαραγωγής αυτή την περίοδο. Χωρίς τις θερμικές μονάδες φυσικού αερίου, θα έπεφτε το σύστημα», υπογράμμισε ο καθηγητής.
Σύμφωνα με τον ίδιο, θα μπορούσε να εξισορροπηθεί η κατάσταση, καθώς οι χώρες που έχουν υποδομές και έχουν λάβει πρόνοια για τον ενεργειακό τους εφοδιασμό, έχουν αντιμετωπίσει καλύτερα την άνοδο των τιμών.«Στην Ελλάδα, πάνω από μια δεκαετία συζητάμε για την υπόγεια αποθήκη στην Καβάλα, δηλαδή στα κοιτάσματα του Πρίνου που έχουν αδειάσει από πετρέλαιο, να φιλοξενούν αέριο. Με τον τρόπο αυτό θα μπορούσαμε να απελευθερώνουμε ποσότητες όταν οι τιμές είναι πολύ υψηλές και να αποθηκεύουμε όταν οι τιμές είναι ευνοϊκές, όπως πέρυσι την άνοιξη», διευκρίνισε.
Υπογράμμισε δε, ότι επειδή χρησιμοποιούμε για την παραγωγή ενέργειας ένα καύσιμο – το φυσικό αέριο – που εισάγουμε, η ελληνική αγορά είναι ευάλωτη και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις αυξομειώσεις στις διεθνείς τιμές και στις μακροχρόνιες τιμές προμήθειας φυσικού αερίου.
Ερωτηθείς για την αντίδραση της ισπανικής κυβέρνησης να επιβάλει πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου στη χώρα, ο κ. Φαραντούρης είπε ότι «υπάρχουν πάρα πολλά όπλα, όταν μια κυβέρνηση θέλει να ασκήσει μια στιβαρή δημόσια πολιτική και να επηρεάσει έμμεσα ή άμεσα τις τιμές».
«Πιστεύουμε στις δυνάμεις της αγοράς, αλλά αυτές δεν λειτουργούν πάντοτε επ’ ωφελεία του καταναλωτή», επισήμανε.
«Ακόμη και αυτή η αγορά στην Ελλάδα, χρειάζεται ισχυρή ρυθμιστική παρέμβαση και εποπτεία. Έχουμε δυο ανεξάρτητες αρχές, την Επιτροπή Ανταγωνισμού και τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, οι οποίες μπορούν με συγκεκριμένες παρεμβάσεις να ελέγξουν ότι στην αγορά δεν υπάρχουν πρακτικές χειραγώγησης των τιμών από τους παίκτες, και ότι ρυθμιστικά έχουμε εξαντλήσει κάθε μέτρο που μας επιτρέπει το ελληνικό και το ευρωπαϊκό δίκαιο για τη συγκράτηση των τιμών», τόνισε χαρακτηριστικά.
«Δεν ισχύει η φράση ότι “η αγορά αφήνεται μόνη της να ρυθμίσει τις τιμές”, και για αυτό υπάρχουν αρχές που είναι επιφορτισμένες με αυτή την παρεμβατική-ρυθμιστική αρμοδιότητα. Όταν οι δυνάμεις της αγοράς, είτε αδυνατούν είτε απλά δεν θέλουν να απελευθερώσουν τιμές και να ισχύει ο υγιής ανταγωνισμός, παρεμβαίνουν με το ρυθμιστικό τους οπλοστάσιο και λύνουν προβλήματα», συμπλήρωσε.
Ο διευθυντής στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Ενέργειας στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, ανέφερε ότι στο επίκεντρο των διεθνών συζητήσεων ήταν για πολλά χρόνια η πρωτοκαθεδρία της Ρωσίας, φέρνοντας ως παράδειγμα τον αγωγό North Stream που δεν τον ήθελαν οι Αμερικάνοι. «Γενικώς η εξάρτηση από παραδοσιακούς παρόχους ενέργειας είναι διακύβευμα στις διεθνείς σχέσεις. Η κλιματική αλλαγή, εκτός από περιβαλλοντική ανάγκη, εκτός από οικολογικό διακύβευμα, είναι και αντικείμενο διεθνών συγκρούσεων», κατέληξε ο κ. Φαραντούρης.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος