Η διαίσθησή σας είναι πραγματική – Πώς θα την ενισχύσετε

Είναι πολλοί εκείνοι με υψηλές επιδόσεις στα αθλήματα, στις επιχειρήσεις και στις τέχνες οι οποίοι ορκίζονται στο ένστικτό τους. Χάρη σ’ αυτό λαμβάνουν αποφάσεις σε κλάσματα δευτερολέπτου, χωρίς να το πολυσκέφτονται και να χάνουν ευκαιρίες.

Για παράδειγμα, οι παίκτες του μπέιζμπολ. Στη Major League Baseball, το επαγγελματικό πρωτάθλημα των ΗΠΑ, η μπάλα πιάνει κατά μέσο όρο ταχύτητες μεγαλύτερες των 145 χλμ./ώρα κι ο μπάτερ (ο παίκτης με το ρόπαλο που υπερασπίζεται την εστία της ομάδας του) έχει στη διάθεσή του έως 150 χιλιοστά του δευτερολέπτου για να αποφασίσει αν θα τη χτυπήσει με το ρόπαλο. Επιπλέον, η μπάλα, κατά τα τελευταία μέτρα της διαδρομής της, είναι αόρατη στον μπάτερ και βρίσκεται σε εμβέλεια χτυπήματος μόνο για 10 χιλιοστά του δευτερολέπτου.

Και όλα αυτά, χωρίς να αναφερθούμε στο πόσο δύσκολο είναι να χτυπήσει μια στρογγυλή μπάλα με ένα στρογγυλό ρόπαλο, με τη σωστή δόση δύναμης και ακρίβειας.

Ωστόσο, ο Άαρον Τζατζ των New York Yankees πρόσφατα έσπασε το ρεκόρ με 62 χόουμ ραν σε μια σεζόν. Σίγουρα προηγήθηκε προετοιμασία και διαθέτει ικανότητες· όμως, χωρίς κάποια διαισθητική αντίληψη, πώς «αψήφησε» τους κανόνες της φυσικής, εκτελώντας αυτά τα σύνθετα, ταχύτατα βήματα;

Για αθλητές όπως ο Τζατζ, φαίνεται σαν να τους βγαίνει φυσικά το να ξέρουν πότε και πώς να κάνουν τη σωστή κίνηση  – και έως έναν βαθμό, η επιστήμη διαβεβαιώνει πως ισχύει.

Επιπλέον, επιβεβαιώνεται πως η διαίσθηση δεν είναι απλώς μια ειδική αίσθηση που διαθέτουν κάποιοι ξεχωριστοί άνθρωποι, όπως οι αθλητές που σπάνε τα ρεκόρ, σύμφωνα με μελέτη του 2016.

Η διαίσθηση είναι κάτι που όλοι διαθέτουμε και μπορούμε να δυναμώσουμε, ώστε να ενισχύσουμε τη διαδικασία λήψης αποφάσεών μας.

Η διαισθητική σκέψη έχει τις ρίζες της στη νευροεπιστήμη

Σύμφωνα με τον Μαξ Νιούλον, πρόεδρο της εταιρείας BrainCo που αναπτύσσει προϊόντα βασισμένα σε τεχνολογία διεπαφής εγκεφάλου-μηχανής, ο ανθρώπινος εγκέφαλος διαθέτει δύο διακριτούς τρόπους σκέψης: τον αναλυτικό και τον διαισθητικό. Όπως αναφέρει, συχνά αναφερόμαστε στις λειτουργίες του αριστερού και του δεξιού ημισφαιρίου, καθώς η έρευνα έχει δείξει πως εκεί πραγματοποιείται αντίστοιχα ο κάθε τρόπος σκέψης.

«Ανάλογα με την εργασία, αποδίδει καλύτερα και άλλο σύστημα σκέψης. Η διαισθητική σκέψη του δεξιού ημισφαιρίου είναι πιο προσανατολισμένη στο συναίσθημα, στη δημιουργικότητα και στη μεγάλη εικόνα», προσθέτει ο ίδιος.

Ο Νιούλον δίνει το παράδειγμα κάποιου που αποφασίζει να αγοράσει ένα σπίτι: «Ένα άτομο που δρα με τη διαίσθησή του, θα πει ότι του αρέσει η αίσθηση του σπιτιού, να φαντάζεται τον εαυτό του να ζει εκεί και τους συγγενείς του να νιώθουν σαν στο σπίτι τους. Αντίστοιχα, κάποιος που αποφασίζει με τον αναλυτικό τρόπο σκέψης θα επικεντρωθεί σε πράγματα όπως η ποιότητα των σχολείων στην περιοχή, πόσο απέχει από την εργασία του και το συνολικό κόστος».

Τι συμβαίνει, όμως, με εκείνους τους διευθύνοντες συμβούλους που λαμβάνουν σοβαρές, επιτυχημένες αποφάσεις ή τις αστραπιαίες αντιδράσεις των επαγγελματιών αθλητών;

«Η ικανότητα να παίρνουμε γρήγορες, ενστικτώδεις αποφάσεις βασίζεται στη δημιουργία και στην ανάπτυξη της εμπιστοσύνης που έχουμε προς τον εαυτό μας», λέει η δρ Ντέρα Χάρις, υποδιευθύντρια του τμήματος Εφαρμοσμένης Έρευνας Επιδόσεων για την ομάδα των Toronto Blue Jays.
Όπως επισημαίνει η Χάρις, η ανάπτυξη της εσωτερικής μας φωνής είναι μια διαρκής διαδικασία που απαιτεί δύο βήματα:

• να μάθουμε να ακούμε τον εαυτό μας,
• να υιοθετήσουμε τη συνήθεια μιας διαδικασίας περισυλλογής.

Καθήστε κάπου ήσυχα για λίγο και παρατηρήστε τις διαφορετικές φωνές στο κεφάλι σας, συμβουλεύει η Χάρις, πρώην επίκουρη καθηγήτρια Ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον στο Σεντ Λιούις στις ΗΠΑ.

«Γενικά, ακούμε δύο φωνές. Η μία έχει ως βάση τον φόβο, και σχετίζεται με τις ασταμάτητες σκέψεις μας, ενώ η άλλη είναι πιο ήρεμη και κοντινή στην πραγματική μας φύση. Για να καταλάβετε ποια είναι ποια, δώστε προσοχή στο πώς σας κάνουν να αισθάνεστε.

Η εσωτερική σας φωνή πάντοτε θα σας ηρεμεί, ακόμα και όταν βρίσκεστε ενώπιων κρίσιμων περιστάσεων, ενώ η φωνή που βασίζεται στον φόβο θα επιδεινώνει τη σύγχυσή σας», εξηγεί η Χάρις.
Στη συνέχεια, η ίδια σημειώνει πως το να ακούμε την εσωτερική μας φωνή δεν αποτελεί ένα αλάνθαστο σύστημα. Προτείνει να αναλογιζόμαστε τα αποτελέσματα αυτής της διαδικασίας σε εβδομαδιαία βάση.
«Ίσως φαίνεται αντιφατικό να στοχαζόμαστε σχετικά με τη λήψη αποφάσεων που πήραμε με διαισθητική σκέψη. Όμως, εάν δεν είχαμε τα επιθυμητά αποτελέσματα, θα πρέπει να αλλάξουμε στρατηγική. Θυμηθείτε πως η διαίσθηση αντλεί από μια βάση συμπυκνωμένης εμπειρίας και γνώσης», επισημαίνει η Χάρις.

Κάποτε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είπε πως «η διαίσθηση δεν είναι παρά το αποτέλεσμα πρότερης νοητικής εμπειρίας». Ο Νιούλον συμφωνεί, αλλά πάει ένα βήμα πιο πέρα λέγοντας πως η διαίσθηση δεν είναι μόνο το αποτέλεσμα αναγνώρισης μοτίβων βάσει του συνόλου των εμπειριών μας, αλλά, δυνητικά, βάσει «χιλιετιών εξέλιξης».

Πρόοδος μέσα από την εξάσκηση

Αν εξασκούμαστε συνειδητά στο να την ακούμε και να την εμπιστευόμαστε καθημερινά, η διαίσθησή μας θα είναι ισχυρή, ακόμα και όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με στρεσογόνες καταστάσεις. «Το στρες “μπλοκάρει” τους πόρους που έχουμε για τη λήψη αποφάσεων. Έτσι, μπορούμε να ανατρέχουμε σε μια δεξιότητα που ήδη έχουμε ενεργά εφαρμόσει, για πιο σίγουρα αποτελέσματα», σημειώνει η Χάρις.

Καθώς συζητάμε για την ικανότητα να παίρνουμε περισσότερες αποφάσεις διαισθητικά, μέσω της εξάσκησης, ας ξαναδούμε το παράδειγμα του Άαρον Τζατζ. Όχι μόνο έσπασε το ρεκόρ των χόουμ ραν, αλλά έκλεψε 16 βάσεις την ίδια σεζόν, κι έσπασε το προσωπικό του ρεκόρ. Για την ακρίβεια, έως τις 9 Αυγούστου 2022, σε 13 προσπάθειες που έκανε να «κλέψει» τη βάση, είχε επιτυχία 100% – ακόμα ένα απίστευτο στατιστικό.

Ήταν σύμπτωση που αυξήθηκε ταυτόχρονα η επιτυχία του Τζατζ στα χόουμ ραν και στο κλέψιμο βάσης; Ή έπαιξε ρόλο το ότι εξασκείται στο να παίρνει ορθές, ενστικτώδεις αποφάσεις σε κλάσματα δευτερολέπτου και ότι πιστεύει πως μπορεί να το κάνει;
Προκειμένου να δούμε εάν η συχνή εξάσκηση μπορεί να βελτιώσει την ισχύ και την ακρίβεια της διαίσθησής σας, κάντε αυτές τις τρεις ασκήσεις:

1. Μείνετε στο παρόν με τη βοήθεια της αναπνοής
Ο Τζατζ δούλεψε με την αναπνοή του και ενσωμάτωσε μια τεχνική αναπνοών στην προπόνησή του. Καθώς η αναπνοή μας πάντοτε συμβαίνει στο παρόν, αποτελεί την πιο ισχυρή σύνδεσή μας με το εδώ και τώρα, απελευθερώνοντάς μας από σκέψεις για το παρελθόν ή το μέλλον. Όταν βρισκόμαστε στο παρόν, είναι πιο εύκολο να ακούσουμε την εσωτερική μας φωνή. Δοκιμάστε αυτή την άσκηση για να ηρεμήσετε τον δικό σας νου, ώστε να ακούσετε πιο καθαρά τη διαίσθησή σας.

2. Εξασκηθείτε στον διαλογισμό για το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου
Αντί να προσπαθείτε να μην σκέφτεστε τίποτα κατά τη διάρκεια του διαλογισμού, στρέψτε την προσοχή σας στο να επιτρέψετε στο δεξί ημισφαίριο να «δουλεύει» χωρίς την κρίση του αναλυτικού σας μυαλού. Φέρτε στο νου σας μια ερώτηση ή μια απόφαση που πρέπει να πάρετε, και αφήστε τη φαντασία σας να σας οδηγήσει σε ένα πιθανό θετικό αποτέλεσμα. Εάν σας είναι πολύ δύσκολο το να σκεφτείτε μια απόφαση χωρίς την παρεμβολή του αναλυτικού νου σας, η Χάρις προτείνει να επικεντρωθείτε σε ένα αγαπημένο σας τραγούδι και να αφήσετε ελεύθερη τη φαντασία σας.

3. Παίξτε με δημιουργικά εργαλεία
Μη φοβάστε να είστε επινοητικοί στην προσπάθειά σας να είστε πιο δημιουργικοί. Δεν χρειάζεται να είστε καλλιτέχνες, συγγραφείς ή μέντιουμ για να χρησιμοποιήσετε εργαλεία που σας επιτρέπουν να συνδεθείτε με το διαισθητικό, δεξί σας ημισφαίριο. Μπορείτε να σκιτσάρετε, να χρησιμοποιήσετε κάρτες με ερωτήσεις που βοηθούν στη δημιουργική γραφή ή με φράσεις που συμβάλλουν στη διαδικασία της στοχοθεσίας.
«Οποιοδήποτε μέσο μάς βοηθάει να χρησιμοποιούμε τον διαισθητικό νου, μπορεί να είναι πολύτιμο. Ακόμα περισσότερο, όταν το απογυμνώνουμε από το όποιο μυστήριο το περιβάλλει και το δούμε υπό το πρίσμα της λογικής», λέει ο Νιούλον.
Τώρα που ξέρετε και διαθέτετε τα μέσα για να ενισχύσετε τη διαίσθησή σας, γιατί να μην δείτε πού μπορεί να σας οδηγήσει η εσωτερική σας φωνή;

Πηγή: CNN