Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και ο ρόλος της εκκλησίας του Αγίου Μηνά

Ο Ιερός Ναός Αγίου Μηνά έχει συνδέσει στενά το όνομά του με την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης. Ήταν 27 Οκτωβρίου του 1912 όταν ο Ίωνας Δραγούμης ύψωσε τη Σημαία της Ελευθερίας στον ναό του Αγίου Μηνά, εν μέσω χαρμόσυνων κωδωνοκρουσιών φωνάζοντας «Χριστός Ανέστη Θεσσαλονίκη, Χριστός Ανέστη Έλληνες», τονώνοντας το ηθικό των πιστών.

“Ήταν ο ναός στον οποίο τελέστηκε η δοξολογία για την απελευθέρωση της πόλης το 1912, ένας ναός γεμάτος ιστορία” δήλωσε ο Πατέρας Κωνσταντίνος στην ΕΡΤ. “Ήταν πάντα κοντά στους Έλληνες ο Ναός” τονίζει ο ίδιος “στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας στο γυναικωνίτη γινόταν οι συναντήσεις των μελών της Φιλικής Εταιρίας, και στη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα λειτουργούσε σαν νοσοκομείο”.

Ο ιερός ναός του Αγίου Μηνά βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της παλιάς πόλης της Θεσσαλονίκης. Μια ανάσα από το λιμάνι, εκεί όπου χτυπά η καρδιά του εμπορίου της πόλης. Ο σημερινός ναός άρχισε να κατασκευάζεται το 1852 και πιθανολογείται πως ολοκληρώθηκε το 1891 και είναι τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική.

Ο σημερινός ναός χαρακτηρίζεται από κάποιες μορφολογικές καινοτομίες, με επιρροές τόσο από τη βυζαντινή και παραδοσιακή αρχιτεκτονική όσο και από την εκκλησιαστική αρχιτεκτονική της κεντρικής Ευρώπης. Στη θέση του σημερινού ναού υπήρχαν μια σειρά από παλαιότερους ναούς, οι οποίοι όμως συχνά καταστρέφονταν. Μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς, ο Άγιος Μηνάς ήταν ένας από τους δώδεκα ναούς στους οποίους επιτράπηκε να εκκλησιάζονται οι χριστιανοί.

Ο Άγιος Μηνάς θεωρείται ο προστάτης των εμπόρων της Θεσσαλονίκης, ενώ στους περισσότερους ο ναός είναι γνωστός γιατί τη Μεγάλη Εβδομάδα ξεκινά από αυτόν ο πρώτος χρονικά επιτάφιος της πόλης, στις 5 το απόγευμα και όχι το βράδυ. Συνδέεται όμως και με την εύρεση… αντικειμένων όπως δηλώνει ο Πατέρας Κωνσταντίνος, καθώς οι πιστοί του ζητούν να βοηθήσει σε ό, τι τους απασχολεί.