Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Πέμπτη 2 Δεκεμβρίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Το συλλαλητήριο που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο, με τη συμμετοχή επιφανών προσωπικοτήτων, μια έκφραση της αγωνίας τους για την τύχη των Χριστιανών της Ανατολής μετά τη γαλλοκεμαλική συμφωνία, δημιουργεί ελπίδες στην Αθήνα. Ο Κεμάλ ωστόσο ακριβώς μετά τη συμφωνία με το Παρίσι και την εκδίωξη των χριστιανικών πληθυσμών από την Κιλικία, φέρεται έτοιμος να προχωρήσει σε νέα επίθεση. Ο χειμώνας είναι ίσως το μοναδικό του εμπόδιο…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΝΑ ΜΗ ΔΙΣΤΑΣΗ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ

«Την πράξιν δε την αποφασισθείσαν υπό των πληρεξουσίων Χανίων, προβλέπει και τιμωρεί μετά της δεούσης αυστηρότητος ο ισχύων ποινικός νόμος. Και πιστεύομεν ότι η Κυβέρνησις δεν θα διστάση παντάπασιν εις την αμείλικτον εφαρμογήν αυτού καθ’ οιουδήποτε, όστις θα ετόλμα να επικαλεσθή υπέρ των ξένων δικαιώματα επεμβάσεως εντελώς ανυπόστατα εν ανεξαρτήτω πολιτεία και εναντίον της ασκήσεως των οποίων εξεγείρεται η συνείδησις παντός αληθούς Έλληνος, αλλά και παντός ανθρώπου ελευθέρου»

• ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑΝ

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΔΙΑΤΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΣΙΓΑ ;

«Έως σήμερον ουδαμού είδομεν εις τα γραφόμενα του βενιζελικού τύπου και μίαν τυπικήν, έστω αποκήρυξιν των στασιαστών, καίτοι από πρωίας μέχρις εσπέρας ο βενιζελισμός ορκίζεται εις το όνομα της νομιμοφροσύνης. Όχι, οι στασιασταί δεν υπάρχουν εις την Κρήτην, αλλ’ εντός των Αθηνών, απολαύοντες εν τούτοις πλήρους ελευθερίας […] Η αρθρογραφία του βενιζελικού τύπου δεν αντιστρατεύεται μόνον την πολιτικήν ηθικήν, αλλά προσβάλλει τον Ποινικόν Νόμον. Διατί ο νόμος σιγά;»

ΕΘΝΟΣ

• ΤΟ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟΝ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ

«Πάντως διά το Ελληνικόν Έθνος, όπερ διέρχεται τοσούτον πικράς ημέρας φρικτών δοκιμασιών, το υπέρ των Χριστιανών της Ανατολής συλλαλητήριον του Λονδίνου αποτελεί μίαν υπερτάτην αληθώς ανακούφισιν. Είνε ακόμη υψίστη ενίσχυσις διά τον ιερόν αγώνα, ον διεξάγει υπέρ των ιερών και οσίων»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΜΥΣΤΙΚΑΙ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΕΙΣ ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ ΚΑΙ ΚΕΜΑΛΙΚΩΝ – ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ Η ΘΡΑΚΗ;
• ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΚΛΟΓΗΣ

«Δυστυχώς, ο υπέρμετρος ζήλος ευαρίθμων κληρικών εξωθεί τόσον επικινδύνως τα εκκλησιαστικά ημών πράγματα, ώστε να εξεγείρηται η θρησκευτική συνείδησις του λαού, ωσεί να συνέβη τι το τερατωδώς αντικανονικός. Τοιουτοτρόπως επηρεαζόμενοι και οι κυβερνητικοί και δημοσιογραφικοί τινες κύκλοι, καταβιβάζουσι δυστυχώς το Πατριαρχικόν ζήτημα εις το αχρειέστερον κομματικόν επίπεδον, επί ανυπολογίστω ζημία των εθνικών ημών πραγμάτων»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΚΑΤΑΘΕΣΙΣ ΕΝΟΣ ΣΤΑΣΙΑΣΤΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΝ
• ΤΟ ΓΑΛΛΙΚΟΝ ΥΛΙΚΟΝ ΤΗΣ ΚΙΛΙΚΙΑΣ ΠΑΡΕΔΟΘΗ ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΕΜΑΛΙΚΟΝ ΣΤΡΑΤΟΝ. ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΕΙΣ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟΝ ! ΑΛΛΑ ΛΑΜΠΕΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΧΗ !
• ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟΝ ΤΟΥ ΛΑΝΤΡΥ. ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΗΣΑΝ ΚΑΤΑΣΚΟΠΟΙ ;
• ΤΑ ΧΑΝΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ. ΜΗΝΑΡΑΚΗΣ Ο ΜΑΓΙΣΤΡΟΣ ΚΑΙ ΘΕΟΠΕΜΠΤΟΣ! Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΔΥΟ ΣΤΑΣΙΑΣΤΩΝ. ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΙΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΜΑΧΩΝ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΤΗΝ ΒΙΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ

«Το συλλαλητήριον και αι διαμαρτυρίαι των εκλεκτών πολιτών του Λονδίνου απευθύνονται προς τας Μεγάλας Δυνάμεις, τας Συμμάχους Κυβερνήσεις, κατά την διατύπωσιν του ψηφίσματος. Αλλά σήμερον η Αντάντ δεν υπάρχει ή κατά το πλάσμα μόνον. Συνεπήχθη προ των κοινών κινδύνων και τώρα αποσυντίθεται προ των αντιθέτων συμφερόντων. Αι πηγαί των συμφερόντων τούτων εύρηνται σπουδαίαι εις την Ανατολήν, αλλά δεν υστερούν κατά πολύ και αι αντιιθέσεις εν τη Δύσει. Υπό τας σφοδράς ταύτας αντιθέσεις ευρίσκονται συμφέροντα κολοσσιαία, υπό την ανάγκην των οποίων διαχαράσσονται αι μεγάλαι πολιτικαί γραμμαί»

• Η ΑΙΓΥΠΤΟΣ ΕΣΤΙΑ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΙΣΜΟΥ

ΕΣΤΙΑ

• Ο ΝΕΟΣ ΣΤΑΥΡΟΦΟΡΟΣ

«Εις στιγμήν καθ’ ην ο κ. Μπριάν αγωνίζεται να υπερασπίση το αφύσικον διπλωματικόν δημιούργημά του –την Γαλλοκεμαλικήν συμφωνίαν (…) ο Αγγλικός λαός, με τους κορυφαίους του, με τους αριστείς του, με τους ιδεολόγους του, με τους ποιητάς του αισθήματος και της σκέψεως, εξεγείρεται ως ένας άνθρωπος και κηρύσσει την νέαν Σταυροφορίαν. […] Δεν επιτρέπεται βεβαίως να προεξοφλήσωμεν θετικά αποτελέσματα εκ της μεγάλης προχθεσινής εκδηλώσεως […] Ας ελπίσωμεν ότι αι ελπίδες, τας οποίας θα γεννήση εις την ψυχήν όχι μόνον των Ελλήνων, αλλά όλων των Χριστιανών της Ανατολής, η νέα αυτή Σταυροφορία δεν θα μείνουν ανικανοποίητος»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΑΓΓΛΙΚΟΝ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟΝ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ. ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΝ ΤΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΒΡΕΤΤΑΝ. ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΝ. ΚΑΛΕΙΤΑΙ ΝΑ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΘΗ ΕΝΟΠΛΟΣ ΤΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ

«Τηλεγραφείται εκ Λονδίνου, ότι το συγκροτηθέν χθες εν τω Δημαρχείω συλλαλητήριον, υπό την προεδρίαν του λόρδου Δημάρχου, απετέλεσε δριμυτάτην διαμαρτυρίαν του Αγγλικού κοινού κατά της υπό των Δυνάμεων εγκαταλείψεως των Χριστιανών της Ανατολής […] Τα ‘’Ημερήσια Χρονικά’’ λαμβάνοντα αφορμήν εκ της διαμαρτυρίας ταύτης του Αγγλικού λαού, τονίζουν, ότι η παραμονή των Χριστιανών υπό την Τουρκικήν Διοίκησιν σημαίνει διηνεκή τυραννίαν, και απειλήν σφαγής»  

• Ο ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΕΤΟΥΣ. ΠΩΣ ΒΛΕΠΟΥΝ ΤΑ ΧΑΛΙΑ ΜΑΣ ΟΙ ΞΕΝΟΙ. Η ΚΗΔΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΟΧΙ ΠΡΟΣ ΚΟΜΜΑΤΙΚΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΙΝ

«Και ούτω πώς η Κυβέρνησις εκ της υποχρεώσεως εις ην ευρέθη να προσεγγίση ως τάχιστα προς τας φιλοβενιζελικάς Δυνάμεις ευρέθη εις αδυναμίαν να μεταχειρισθή τον πεπτωκότα Βενιζελισμόν ως αμαρτήσαντα τύραννον, υπόχρεως δε να φαίνεται προς τας ιδίας αυτάς Δυνάμεις αμνησίκακος και μετριοπαθής, ηναγκάσθη κατά φυσικήν συνέπειαν να κοιμίση ή, τουλάχιστον, να φαίνεται ότι κοιμίζει την αγρίαν ανάμνησιν η οποία είχε μείνη εις τον Ελληνικό κόσμον εκ του σκοτεινού δεσποτισμού»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΤΟ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟΝ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ

«Τέλος πάντων, οπωσδήποτε και αν εξετασθή η σημασία του Αγγλικού συλλαλητηρίου, όταν κατ’ αυτό τόσον σοβαραί εξηνέχθησαν γνώμαι και κρίσεις, διερμηνευτικαί των ιδεών και των αισθημάτων του Αγγλικού λαού, δεν είνε δυνατόν να υποτεθή, ότι αι διαμαρτυρίαι αυτού θα αφήσωσιν ανεπηρεάστους ή ασυγκινήτους τους δυναμένους να δώσωσιν εις την δημιουργηθείσαν εκ της Γαλλοκεμαλικής συμφωνίας ακροσφαλή κατάστασιν, την δέουσαν κατεύθυνσιν, ίνα αρθώσιν εκ του μέσου πάσαι αι προκαλούσαι την δυσφορίαν και τας διαμαρτυρίας του πεπολιτισμένου κόσμου, αφορμαί, ένεκα της ειρημένης συμφωνίας»

• Η ΓΑΛΛΟ-ΚΕΜΑΛΙΚΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΓΑΛΛΙΚΗΝ ΒΟΥΛΗΝ

Ο κ. Μπριάν είνε υπερήφανος διά την υπογραφήν της

ΠΑΤΡΙΣ

• ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΖΗΣΗ

«Αλλά χαιρετίζομεν μετ’ ανακουφίσεως την ζωτικότητα του έξω Ελληνισμού, επιχειρούντος να βελτιώση την θλιβεράν κατάστασιν, εις την οποίαν μετά την ειρήνην θα μας ήτο επιβεβλημένον εξ αυτής της ανάγκης της υπάρξεως του Κράτους τούτου να τον αφήσωμεν. Και δεν διστάζομεν να τον επιδοκιμάσωμεν, διότι, μη αποδεχόμενος τας καταδικαστικάς αποφάσεις της Ευρωπαϊκής αδικίας, μοιρολατρικώς και αδιαμαρτυρήτως, αποδεικνύει ενώπιον όλου του κόσμου ότι θέλει να ζήση, να ζήση σώζων και μεγαλύνων την εθνικήν του συνείδησιν»

• Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΠΙ ΤΟΥ ΒΟΡΕΙΟΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΥ

Η Ελληνοϊταλική συμφωνία – Κοινοποίησις αυτής προς το Ανώτατον Συμβούλιον – Το κύρος της αποφάσεως της 13^ης Ιανουαρίου 1920 – Το άρθρον 7 της Συμφωνίας

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΘΑ ΑΠΕΤΕΛΕΙ ΣΤΙΓΜΑ

«Ωσαιδήποτε και αν υπήρξαν αι διακυμάνσεις και μεταπτώσεις της γαλλικής πολιτικής (…) οσαιδήποτε και αν είναι αι φαινομενικώς ή πραγματικώς βαρύνουσαι την μετανοεμβριανήν Ελλάδα προκαταλήψεις, στρατός δράσας, ως έδρασεν ο ελληνικός εν Μικρά Ασία (…) δεν δύναται μίαν πρωΐαν, κατόπιν τριετών αγώνων, θυσιών και θριάμβων, να παραδώση πάλιν την Μικράν Ασίαν εις την κεμαλικήν βαρβαρότητα και εκδίκησιν. Και εάν κατά της ιδέας ταύτης δεν εμάχοντο λόγοι ηθικοί, θεμελιώδεις και ιεραί των ισχυρών απέναντι της πολεμησάσης Ελλάδος υποχρεώσεις, πάλιν το ωμόν και υλικόν συμφέρον των Δυνάμεων δεν επιτρέπει λύσιν, εξ ης πρώται αυταί θα υποφέρουν»

• ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΙΑ

ΠΡΩΪΝΗ

• ΑΙ ΤΟΥΡΚΙΚΑΙ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΚΑΙ ΑΙ ΠΟΛΕΜΙΚΑΙ ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΙ

«Αλλ’ ενώ η Τουρκία της Αγκύρας και η Τουρκία της Κων/πόλεως συζητούν την ειρήνην, προπαρασκευάζονται διά πόλεμον. […] Αλλ’ εάν εκείνοι προπαρασκευάζωνται, θα είνε ηλίθιοι να πιστεύουν, ότι ημείς καθεύδομεν, όπως θα είνε λίαν αφελείς και αυτοί και οι υποστηρικταί των να φρονούν, ότι είνε δυνατόν ποτέ η Ελλάς να αποδεχθή ειρήνην ολεθρίαν διά τον Ελληνισμόν και ανιέρως θυσιαστικήν των τόσων αγώνων και του τόσου αίματος, όπερ επότισε τα εδάφη της Ιωνίας.

• Η ΑΙΓΥΠΤΟΣ ΕΣΤΙΑ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΙΣΜΟΥ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΤΗΝ ΚΕΦΑΛΗΝ ΕΠΙ ΤΩΝ ΩΜΩΝ ΜΑΣ

«Αν της μεγάλης λογοδοσίας»ς μη συγχέωμεν οπωσδήποτε εκείνα τα οποία δεν είνε πρέπον να συγχέωνται. Μισούντες τον Βενιζελισμόν, βδελυσσόμενοι την τυραννίαν του δεν φθάνομεν εις τοιούτον σημείον τυφλώσεως ώστε ν’ αποκηρύξωμεν την Ήπειρον ή την Μ. Ασίαν διότι κατελήφθησαν υπό του Ελληνικού στρατού χύσαντος το αίμα του καθ’ ον χρόνον επρωθυπούργευεν ο τύραννος […] Αφήσωμεν λοιπόν το εθνικόν ζήτημα διά την ημέρα

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΥΧΙΑΝ

«Η αποτυχία της ιμπεριαλιστικής πολιτικής της Ελλάδος την οποίαν ήρχισε το κόμμα της μεγάλης αστικής τάξεως, το Βενιζελικόν, και την οποίαν διά λόγους προσωπικούς και κομματικούς, χωρίς καμμίαν πεποίθησιν εις την αναγκαιότητά της, ηκολούθησεν και η ηνωμένη αντιβενιζελική κομματική οργάνωσις, επισημοποιείται πανταχόθεν. […] Η παραίτησις του κ. Γούναρη δεν θα τον απαλλάξη και των ευθυνών διά τα δεινά τα οποία επέφερε διά της προσωπικής πολιτικής του εις τον Ελληνικόν λαόν»

ΣΚΡΙΠ

• ΚΑΤΩ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΕΙΟΝ – Ο ΔΙΠΡΟΣΩΠΟΣ ΑΓΩΝ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΙΣΜΟΥ

ΤΕΛΕΙΟΙ ΙΗΣΟΥΪΤΑΙ ΕΔΩ ΜΕΣΑ, ΑΔΙΑΛΛΑΚΤΟΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΑΙ ΕΙΣ ΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΝ

ΤΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ – ‘’ΚΗΡΥΣΣΟΜΕΝ ΤΗΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΝ’’ – ΑΣΠΟΝΔΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ ΜΑΣ – ΔΗΛΗΤΗΡΙΟΝ ΕΧΙΔΝΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΝ ΜΑΣ – ΕΙΣ ΤΙ ΘΑ ΧΡΗΣΙΜΕΥΣΗ Ο ΜΕΤΑΞΑΚΗΣ ΩΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ

ΣΦΑΙΡΑ

• ΒΑΡΥΣΗΜΑΝΤΟΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΕΠΑΜ. ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ ΔΙΑ ΤΗΝ ΓΕΝΙΚΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΝ ΚΡΙΣΙΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΔΡΑΧΜΗΣ
• ΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ

«Η βροντερή φωνή των χιλιάδων διαδηλωτών του προχθεσινού εν Λονδίνω συλλαλητηρίου, όσον και αν δεν επανορθώνη βεβαίως τα διαπραχθέντα δεινά και όσον και αν δεν ακυροί συμφωνίας διαπραχθείσας ήδη και κυρωθείσας διά υπογραφών επισήμων, αποτελεί εν τούτοις μίαν προειδοποίησιν λίαν σοβαράν και παρέχουσαν ελπίδας πολλάς εις τους υπολειπομένους Χριστιανούς της Ανατολής»