“Τρίκερι, οι γυναίκες και οι φορεσιές τους” στο Μουσείο της Πόλης του Βόλου

Η περιοδική έκθεση, με αφορμή τις Τρικεριώτισσες και τις φορεσιές τους, πραγματοποιείται στο Μουσείο της Πόλης του Βόλου από 11.12.2024 έως 21.03.2025, στα πλαίσια του εορτασμού των 10 ετών από την ίδρυση του Φορέα Πολιτισμού της Μητρόπολης Δημητριάδος «Μαγνήτων Κιβωτός», σε συνδιοργάνωση με τους Δήμους Βόλου, Αντιδημαρχία Πολιτισμού και Μουσείων και Νοτίου Πηλίου, του Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και τη στήριξη των τριών Συλλόγων του

Τρικερίου, του Πολιτιστικού και Εξωραϊστικού Συλλόγου Τρικέρων, του Συλλόγου «Εν Τρικερίω» και του Περιβαλλοντικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Μύλου-Γεροπλίνας. 

Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν η κ. Νάντια Μαχά – Μπιζούμη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Λαογραφίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και η Αντιγόνη Ιωάννου, υποψήφια διδάκτωρ Λαογραφίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.

Έχει ως στόχο την ανάδειξη της θηλυκής εμπειρίας στο πλαίσιο μιας παραδοσιακής κοινότητας, όπως αυτή αποτυπώνεται στις πολλαπλές παραλλαγές του κυρίαρχου ενδυματολογικού τύπου των «Τρικεριώτικων». Η χρήση της προφορικής μαρτυρίας σε συνομιλία με τα αντικείμενα που εκτίθενται, συμβάλλει δυναμικά στην ανάπτυξη διαλόγων, μέσω της έκφρασης συναισθημάτων, λέξεων κομβικής σημασίας, κάποτε όμως, και «ηχηρών» σιωπών, με σκοπό την ενεργοποίηση της συλλογικής και ατομικής μνήμης και την απόκτηση βιωματικής εμπειρίας.

Τα «Τρικεριώτικα» διατηρούν τη δραστική τους ικανότητα έως και τις μέρες μας. 

Τα «χορεύουν» στο Πανηγύρι της Ζωοδόχου Πηγής, τα αναπαράγουν με σύγχρονα υφάσματα για την κάλυψη των ενδυματολογικών αναγκών των χορευτικών συλλόγων. Αποτελούν τον συνδετικό κρίκο με το παρελθόν, και το όχημα για τη συγκρότηση συλλογικών ταυτοτήτων στο παρόν και στο μέλλον.

Η έκθεση αρθρώνεται σε επτά ενότητες, στις οποίες ολοκληρωμένα ενδυματολογικά σύνολα και μεμονωμένα ενδύματα, ενταγμένα στο ευρύτερο ιστορικό, οικονομικό και κοινωνικό πλαίσιο δημιουργίας τους, αφηγούνται τη δυναμική της εξέλιξής τους στο πέρασμα των χρόνων, και αποκαλύπτουν μέσω της ποικιλίας των υφασμάτων, των χρωμάτων και των σχεδίων, τεχνικές κατασκευής, τεχνογνωσία, αισθητικές αντιλήψεις, και έμφυλες συμπεριφορές, όπως αυτές διαμορφώθηκαν από το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα έως και τις αρχές του 21ου.

Η περιοδική έκθεση συνοδεύεται από κατάλογο, στον οποίο περιλαμβάνονται τα εκθέματα και η τεκμηρίωσή τους, τον οποίο χαιρετίζουν ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Δημητριάδος κ.κ. Ιγνάτιος, ο Δήμαρχος Νοτίου Πηλίου κ. Μιχάλης Μιτζικός, η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Μουσείων Βόλου κ. Έλενα Αντωνοπούλου, ο Κοσμήτορας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών και Διευθυντής του Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Μανόλης Βαρβούνης.

Ο κατάλογος ολοκληρώνεται με κείμενα τα οποία υπογράφουν οι Νάντια Μαχά-Μπιζούμη και Αντιγόνη Ιωάννου και τεκμηριώνουν επιστημονικά το ιστορικό, οικονομικό και κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο στηρίζεται η έκθεση.

Οι απομαγνητοφωνήσεις των συνεντεύξεων έγιναν από τις Μαρία Βαρούτα και Μαρία Καραρρήγα, η φιλολογική επιμέλεια από τη Σέρυ Δεληγιάννη, η καλλιτεχνική επιμέλεια και ο σχεδιασμός του καταλόγου από την Αποστολία Παλάσκα, Τυπογραφείο Γεωργιάδη και ο σχεδιασμός της αφίσας και της πρόσκλησης από την Ελισάβετ Μήλτου. 

Οι φωτογραφίες είναι του φωτογράφου Βαγγέλη Τσιάμη αλλά και των Τρικεριωτών και Τρικεριωτισσών οι οποίοι/ες άνοιξαν τα σπίτια και τα μπαούλα τους, δίνοντας τη δυνατότητα να έρθουμε σε επαφή με τα οικογενειακά τους αντικείμενα, φορεσιές, φωτογραφίες, το καθένα από τα οποία αφηγήθηκε τη δική του μοναδική ιστορία, προκειμένου να πραγματοποιηθεί η σημαντική αυτή έκθεση.

Η έκθεση και ο συνοδευτικός της κατάλογος, αφιερώνονται στη μνήμη του Νίκου Τσούκα, του Γενικού Γραμματέα τουφορέα πολιτισμού της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος & Αλμυρού «Μαγνήτων Κιβωτός, για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος» αλλά και με πολυετή προσφορά στον πολιτισμό και την αυτοδιοίκηση, ο οποίος έφυγε από κοντά μας στις 22/8/2024.

Επίσης, έχει σχεδιαστεί και προγραμματίζεται Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα για τους μαθητές και τις μαθήτριες της Πρωτοβάθμιας (από Γ’ έως ΣΤ’ Δημοτικού) και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (για μαθητές/τριες Γυμνασίου) του Νομού μας, το οποίο επιδιώκεται να ξεκινήσει τον Ιανουάριο του 2025 και έως το τέλος της έκθεσης, κατόπιν συνεννόησης με τη γραμματεία του Μουσείου Πόλης στο τηλέφωνο 2421 029878.

Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Τετάρτη, 11/12/2024 στις 17:30 μ.μ. στο Μουσείο της πόλης του Βόλου, και θα λειτουργήσει έως τις 21/03/2025 τις ώρες λειτουργίας του Μουσείου, Τρίτη & Πέμπτη 9:00-2:00, Τετάρτη & Παρασκευή 9:00-2:00& 6:00-9:00, Σάββατο 10:30-1:30.