Λεωνίδιο Αρκαδίας: Το έθιμο με την ανύψωση των αερόστατων το Μεγάλο Σάββατο

Στο Λεωνίδιο Αρκαδίας, τη σύγχρονη πρωτεύουσα της Τσακωνιάς, τελείται κάθε χρόνο την περίοδο του Πάσχα και συγκεκριμένα το Μ.Σάββατο, το έθιμο της ανύψωσης των αερόστατων. Ο Έλληνας επιφυλλιδογράφος και θεατρικός συγγραφέας Δημήτρης Ψαθάς συνήθιζε να λέει: «Καρναβάλι στην Πάτρα και Πάσχα στο Λεωνίδιο», θέλοντας να τονίσει τα ξεχωριστά έθιμα των πόλεων αυτών.

Τα αερόστατα εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στο Λεωνίδιο στις αρχές του 20ου αιώνα, πιο συγκεκριμένα την περίοδο 1910 – 1915. Είναι αποδεκτό πως το έθιμο εισήχθη από κάποιο ναυτικό, εντούτοις η προέλευσή του δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια και κατά καιρούς έχουν προταθεί διάφορες υποθέσεις, με τις δύο από αυτές να υπερισχύουν. Σύμφωνα με την πρώτη, η προέλευση των αερόστατων ανάγεται στην Κωνσταντινούπολη. Η εκδοχή αυτή στηρίζεται στο γεγονός πως οι Τσάκωνες ναυτικοί είχαν αναπτύξει ευρείες οικονομικές σχέσεις με την Κωνσταντινούπολη, που αποτέλεσε πηγή του πλούτου και των εμπορικών δραστηριοτήτων τους. Η δεύτερη πρόταση, συνδέει την προέλευση του εθίμου με τον Πειραιά. Το λιμάνι του Πειραιά συγκαταλεγόταν ανάμεσα στα κύρια διαμετακομιστικά κέντρα με τα οποία είχαν αναπτύξει επαφές οι Τσάκωνες έμποροι. Επιπλέον, την περίοδο του 1910 – 1915, οπότε και χρονολογείται η εισαγωγή του εθίμου, ο Πειραιάς είχε αναδειχθεί ως ένας από τους σημαντικότερους εμπορικούς σταθμούς της Μεσογείου.

Ως προς την κατασκευή τους, τα αερόστατα δεν παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές σε σχέση με το παρελθόν. Οι κυριότερες αλλαγές που παρατηρούνται σχετίζονται με την φύση των υλικών που χρησιμοποιούνται, καθώς σήμερα προτιμώνται υλικά ανθεκτικότερα που περιορίζουν τις πιθανότητες αποτυχίας.

Υλικά κατασκευής αερόστατων:

• 16 κόλλες ριζόχαρτου (διαστάσεις 50 x 70 εκατοστά)
• 1 ξυλόκολλα
• ¼ ενός καλαμιού
• σύρμα
• βελόνα
• κλωστή
• κάλυμμα αερόστατου

Παρά το γεγονός πως για την προέλευση τους μόνο εικασίες μπορούν να γίνουν η ανάπτυξη και η διάδοσή τους συνδέθηκε με το Λεωνίδιο και τους κατοίκους του, αποτελώντας σήμα κατατεθέν του χωριού. Πλέον, στις μέρες μας, με την ανάπτυξη του τουρισμού θεωρείται πόλος έλξης για εκατοντάδες επισκέπτες που καταφθάνουν στο Λεωνίδιο για να απολαύσουν την εικόνα των υψωμένων αερόστατων στον ουρανό το βράδυ της Ανάστασης.