Λάρισα: Χώρος πολιτισμού από την παλαιολιθική εποχή η Θεσσαλία

Σημαντικές πτυχές της Θεσσαλικής ιστορίας έχουν αναδειχθεί μέσα από τις αρχαιολογικές ανασκαφές που έχουν γίνει έως σήμερα στους τέσσερις Θεσσαλικούς νομούς. Χαρακτηριστικά είναι τα όσα δήλωσε στην ΕΡΤ Λάρισας ο αρχαιολόγος Λεωνίδας Χατζηαγγελάκης ο οποίος συμμετείχε σε πολλές από αυτές που έγιναν κατά καιρούς στη Θεσσαλία και ειδικότερα στους νομούς Καρδίτσας και Τρικάλων όπου διετέλεσε και επικεφαλής των τοπικών εφοριών κλασικών και προϊστορικών αρχαιοτήτων.

“Είναι διαπιστωμένο ότι η Θεσσαλία είναι τόπος, χώρος πολιτισμού από την παλαιολιθική εποχή ακόμη, έχουν βρεθεί παλαιολιθικά ευρήματα, στις όχθες του Πηνειού ποταμού, στο σπήλαιο της Θεόπετρας, στις όχθες της λίμνης Πλαστήρα. Ευρήματα εκτίθενται στο αρχαιολογικό μουσείο της Καρδίτσας, στο Διαχρονικό μουσείο της Λάρισας, στο αρχαιολογικό μουσείο του Βόλου, στην λίμνη Πλαστήρα διαπιστώθηκε εγκατάσταση νεολιθικής εποχής, μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι στην πεδινή Θεσσαλία είχαμε τις γνωστές μαγούλες (προϊστορικοί οικισμοί της νεολιθικής εποχής).
Οι φάσεις που συμβατικά χωρίζουν οι αρχαιολόγοι και επιστήμονες τι διαίρεση αρχαιότερη, μέση, νεότερη, πρώιμη εποχή χαλκού, μέση, ύστερη, όλα αυτά είναι συμβατικά στοιχεία, είναι εργαλεία για να μπορεί κανείς να εξετάζει, να μελετάει το υλικό, να δημοσιεύει και να έχει προσέγγιση.

Η έκταση των προϊστορικών οικισμών ήταν περιορισμένη, κλιμακωτή, άλλη μεγαλύτερη και άλλη μικρότερη, οι οικίες ήταν μικρές, στην αρχή υπόσκαφα, μετά με πλιθιά, με λίθινη κρηπίδα, καλαμωτή. Την αρχαϊκή εποχή δημιουργούνται όπως και στην Καρδίτσα οι πρώτες «πόλεις» πάνω σε υπάρχοντες οικισμούς.
Στις ανασκαφές γίνεται με τα χέρια, με τη σκαπάνη και όχι με μηχανήματα. Στις νεολιθικές ανασκαφές συλλέγουμε το κάθε στοιχείο, το χώμα κοσκινίζεται, συλλέγονται σπόροι, εξετάζεται η χλωρίδα ενός τόπου. Όλα τα στοιχεία που συλλέγονται, καταγράφονται, φωτογραφίζονται, συσχετίζονται και συντηρούνται, ένα μέρος από αυτά εκτίθενται σε μουσεία. Εκεί παρεμβαίνουν όλες οι ειδικότητες μπαίνει το πώς θα παρουσιάσουμε το στοιχείο, τι στοιχεία θα χρησιμοποιηθούν, τι φωτισμό θα χρησιμοποιήσουμε για να μην βλάπτει τα ευρήματα, υπάρχει μακρά διαδικασία.

Αν και εφόσον ο πολιτισμός είναι ένα στοιχείο ανάπτυξης της χώρας, προσφέρει και οικονομικά και υλικά πέρα από πνευματικά, θα πρέπει να γίνουν επενδύσεις. Έχουν διατεθεί πολλά χρήματα και από την περιφέρεια Θεσσαλίας σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού για την ένταξη έργων στο ΕΣΠΑ και έχουν εκτελεστεί πάρα πολλά έργα, άλλα έχουν σταματήσει, το κύριο στοιχείο είναι η προστασία, το επόμενο στάδιο είναι η συντήρηση, η μελέτη με προοπτική και στόχο την ανάδειξη”.