Ροδόπη- Σάλπη: Φεύγουν οι νέοι – Αδειάζουν οι γειτονιές

Γειτονιές που αδειάζουν στα χωριά της Ροδόπης. Η απώλεια των ανθρωπίνων ζωών αφήνει αποτύπωμα ισχυρό, μαζί με την απογοήτευση σε αυτούς που μένουν.

Παράδειγμα τέτοιο ο οικισμός της Σάλπης. «Διαλύθηκε, έφυγαν οι κάτοικοί του» δηλώνει ο κος Μιλτιάδης Βίστας 90 ετών σήμερα, σε πλήρη διαύγεια και την ικανότητα να διαβάζει, να γράφει, να παραχωρεί με ευγένεια μυστικά και καλλιεργήσιμες τεχνικές στις νέες γενιές. «Τα χωριά έπρεπε να ήταν ζωντανά. Είναι θέματα της διοίκησης που πρέπει να τα δει» δήλωσε στην ΕΡΤ Κομοτηνής και στο www.ertnews.gr νωρίς το μεσημέρι της Κυριακής που τον συναντήσαμε. Πιο πολλές οι κουβέντες των καλλιεργητών και λιγότερες οι κουβέντες των παιδιών και τα δύο σχολικά κτίρια ,όπου κάποτε φιλοξενούνταν δεκάδες μαθητές και μαθήτριες άδεια, σκηνικό που εμφανώς στεναχωρεί τον συνταξιούχο αγρότη .

Λίγα μέτρα από τη δική του καρυδιά που «ακούει» τις κουβέντες μας και το σπίτι της κας Αθανασίας, σχεδόν συνομήλικη του στέκεται και εκείνη στην απουσία νέων ανθρώπων: «Οι νέοι άνθρωποι έφυγαν στις πόλεις, δεν υπάρχουν για να δουλέψουν τα χωράφια» είπε “ανοίγοντας” την πόρτα του σπιτιού της στις δικές μας ερωτήσεις. Χαρακτηρίζει την απώλεια «πολύ στενάχωρο συναίσθημα. Έφυγε τόσος κόσμος, έχει αλλάξει η ζωή στο χωριό» σημειώνει και «σκαλώνει » κι εκείνη στην απομόνωση. Οι επισκέψεις και οι συναντήσεις με τους εναπομείναντες λίγες. «Μιλάμε με τα τηλέφωνα» λέει, αναπολώντας τη δική της εποχή. «Τους ηλικιωμένους δεν τους θέλανε στα σπίτια» και στέκεται στον πολιτισμικό πλούτο που χάνεται. Φορείς μαρτυριών, καταγραφών, σχέσεων, συνηθειών με άλλους λαούς, άλλες ομάδες , αλλά και συνδετικοί κρίκοι άλλων εποχών με τη σύγχρονη εποχή. Όπως , οι διατροφικές συνήθειες. «Παρασκευάζαμε γιοφκάδες» λέει με καμάρι άριστη γνώστρια σύμφωνα με τις γειτόνισσες τής . Και οι δύο, συνήθως, κάθε Τετάρτη θα σταθούν στο άλλοτε Κοινοτικό Κατάστημα όπου μια νοσηλεύτρια θα συνταγογραφήσει και θα μετρήσει την πίεση. Η ίδια τυχερή, σε κοντινή απόσταση μένει ένας από τους δύο γιούς που την επισκέπτεται συχνά. «Στα χρόνια μας η επαφή με τους άλλους έχει χαθεί, σχεδόν (ενν: στη σημερινή εποχή) δεν μας “αγγίζει” ούτε ο θάνατος».«Τι να σας πω παιδί μου; » λέει με τον καλοσυνάτό της τρόπο φέρνοντας και το πρώτο σοκολατάκι της ημέρας ως καλωσόρισμα και αντίο μαζί μέχρι την επόμενη συνάντηση.

Στο διπλανό χωριό, αυτό της Νέας Καλλίστης συναντάμε νεαρή κάτοικο της Σάλπης που εργάζεται εκεί. Τριάντα χρόνια στην Ελλάδα, Πόντια Ομογενής μιλά κι εκείνη για τη φυγή των νέων στο εξωτερικό, άλλοτε πρόσφυγες από τη Γεωργία και τη Ρωσία στη Σάλπη, σήμερα μετανάστες στη Γερμανία, στην Ολλανδία, στην Κύπρο. Εκτιμά το φθηνό ενοίκιο του σπιτιού που διαμένει, αλλά και τη δυνατότητα εργασίας του συζύγου της σε εργοστάσιο. «Σε πολύ λιγότερα σπίτια πια κατοικούν νεοπρόσφυγες» λέει γνωρίζοντας τη σημαντικότητα της εργασίας που όταν δεν υπάρχει, δεν υπάρχει και τόπος να σταθείς.