Μαρωνείας & Κομοτηνής Παντελεήμων: Ας μιμηθούμε έστω στο ελάχιστο τον Θεό αντιγράφοντας με ψήγματα αγάπης προς τους συνανθρώπους μας τη δική Του συμπεριφορά

«Η ευθύνη της Αγάπης», είναι ο τίτλος του σημερινού κηρύγματος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Μαρωνείας & Κομοτηνής κ.κ. Παντελεήμονος:

«Μέ παραβολή μιλᾶ καί σήμερα ὁ Κύριός μας, θέλοντας νά προσδιορίσει τήν πραγματικότητα στίς ἀνθρώπινες σχέσεις καί νά ὑποδείξει τήν ἐπιθυμητή καί πλέον συμφέρουσα γιά τόν Άνθρωπο, ὁδό.  Ἕνας δοῦλος βρῆκε στόν δρόμο του ἕναν σύνδουλό του στόν ὁποῖο εἶχε δανείσει ἕνα εὐτελές ποσό πού ὅμως ἀκόμη δέν τοῦ εἶχε ἐπιστραφεῖ. Ὅρμησε λοιπόν ἐπάνω του καί τόν ἔπνιγε, ἀπαιτώντας τήν ἐπιστροφή του ὀφειλουμένου μικροδανείου. Παρά τίς ἱκεσίες τοῦ ὀφειλέτη, ὁ ὁποῖος γονατιστός τόν παρακαλοῦσε γιά μιά πίστωση χρόνου μέχρι νά βρεῖ τό ὀφειλόμενο ποσό, ὁ δανειστής δοῦλος ἔσυρε τόν σύνδουλό του καί τόν ἔκλεισε φυλακή. Θά μποροῦσε κανείς νά πεῖ ὅτι αὐτή ἡ συμπεριφορά τοῦ δανειστῆ δούλου πρός τόν ὀφειλέτη σύνδουλό του εἶναι καθ’ όλα νόμιμη καί λογική· κατά τήν κυρίαρχη παγκόσμια οἰκονομική ἀρχή, «οἱ συμφωνίες πρέπει νά τηροῦνται». Μέ βάση τήν «τετράγωνη» αὐτή λογική, εἶναι ἀπολύτως φυσιολογικό νά διεκδικεῖται καί νά ἐπιβάλλεται ἡ ἐφαρμογή ὅσων ἔχουν συμφωνηθεῖ, κυρίως γιατί εἶναι εὐθύνη τοῦ καθενός συμβαλλομένου νά σκέπτεται τά συμφέροντά του καί μόνον, νά τά ὑπερασπίζεται καί νά τά κατοχυρώνει, θεωρώντας ἐκ προοιμίου ἄκαμπτη καί σκληρή τή στάση τοῦ ἀντισυμβαλλομένου του. Ὁ συλλογισμός αὐτός ἀποτελεῖ καί τήν πεμπτουσία τῆς καπιταλιστικῆς ἠθικῆς. Τί ξεχνᾶ ὅμως ὁ δανειστής δοῦλος; Τί καθιστᾶ τή συμπεριφορά του πρός τόν ὀφειλέτη σύνδουλό τοῦ ἀπαράδεκτη; Ὅτι τήν ἀμέσως προηγούμενη στιγμή, ὄχι ἄλλος σύνδουλός του, ἀλλά ὁ ἴδιος ὁ Κύριός του, τοῦ εἶχε χαρίσει ἕνα δυσθεώρητο ποσό πού χρωστοῦσε καί δέν ὑπῆρχε περίπτωση να ἀποπληρώσει ἀκόμη κι ἄν ξεπουλοῦσε ὅλα τά ὑπάρχοντά του, ἀκόμη καί τά μέλη τῆς οἰκογένειάς του καί τόν ἑαυτό του τόν ἴδιο! Μέ ἀλλα λόγια, ὁ Χριστός ἔρχεται νά μᾶς θυμίσει τίς ἄπειρες εὐεργεσίες τοῦ Ἁγίου Θεοῦ πρός ἐμᾶς. Εὑεργεσίες πού μᾶς δωρήθηκαν χωρίς νά τίς ἀξίζουμε. Εἴμαστε χρεῶστες σέ τέτοιο βαθμό, πού τίποτε δέν θά ἦταν ἱκανό νά ἀντισταθμίσει τήν ἁμαρτωλή ἀποστασία μας. Ἄν λοιπόν ἐμεῖς εἴμαστε ὠφελημένοι ἀπό μία τέτοια Θεία ἀγάπη, δέν εἴμαστε καί ὑπόλογοι καί ὑπεύθυνοι ἀπέναντί της γιά τό πώς τήν ἀπολαμβάνουμε καί τή  διαχειριζόμαστε στή ζωή μας; Κι ἄν, ἄξιοι ὄντες τῶν χειρότερων τιμωριῶν, ἀπολαμβάνουμε τίς μεγαλύτερες εὐεργεσίες, μέ ποιό δικαίωμα δέν θά μιμηθοῦμε ἔστω στό ἐλάχιστο τόν Θεό Πατέρα, ἀντιγράφοντας μέ ψήγματα ἀγάπης πρός τούς συνανθρώπους μας τή δική Του συμπεριφορά;».

• Ο Απόστολος της Κυριακής (24/08/2025 – Α´ Κορ. θ´ 2-12)

Ἡ ἄσκηση τοῦ ἀποστολικοῦ ἔργου, Ἀδελφοί, ἡ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀποστολῆς, ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ. Ἡ ἐμὴ ἀπολογία τοῖς ἐμὲ ἀνακρίνουσιν, αὕτη ἐστί. Μὴ οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν φαγεῖν καὶ πιεῖν; Μὴ οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν ἀδελφὴν γυναῖκα περιάγειν, ὡς καὶ οἱ λοιποὶ ἀπόστολοι καὶ οἱ ἀδελφοὶ τοῦ Κυρίου καὶ Κηφᾶς; Ή μόνος ἐγὼ καὶ Βαρνάβας οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν τοῦ μὴ ἐργάζεσθαι; Τίς στρατεύεται ἰδίοις ὀψωνίοις ποτέ; Τίς φυτεύει ἀμπελῶνα καὶ ἐκ τοῦ καρποῦ αὐτοῦ οὐκ ἐσθίει; Ή, τίς ποιμαίνει ποίμνην καὶ ἐκ τοῦ γάλακτος τῆς ποίμνης οὐκ ἐσθίει; Μὴ κατὰ ἄνθρωπον ταῦτα λαλῶ; Ή οὐχὶ καὶ ὁ νόμος ταῦτα λέγει; Εν γὰρ τῷ Μωϋσέως νόμῳ γέγραπται· οὐ φιμώσεις βοῦν ἀλοῶν τα. Μὴ τῶν βοῶν μέλει τῷ Θεῷ; Ή δι᾿ ἡμᾶς πάντως λέγει; Δι᾿ ἡμᾶς γὰρ ἐγράφη, ὅτι ἐπ᾿ ἐλπίδι ὀφείλει ὁ ἀροτριῶν ἀροτριᾶν, καὶ ὁ ἀλοῶν τῆς ἐλπίδος αὐτοῦ μετέχειν ἐπ᾿ ἐλπίδι. Εἰ ἡμεῖς ὑμῖν τὰ πνευματικὰ ἐσπείραμεν, μέγα εἰ ἡμεῖς ὑμῶν τὰ σαρκικὰ θερίσομεν; Εἰ ἄλλοι τῆς ἐξουσίας ὑμῶν μετέχουσιν, οὐ μᾶλλον ἡμεῖς; Αλλ᾿ οὐκ ἐχρησάμεθα τῇ ἐξουσίᾳ ταύτῃ, ἀλλὰ πάντα στέγομεν, ἵνα μὴ ἐγκοπήν τινα δῶμεν τῷ εὐαγγελίῳ τοῦ Χριστοῦ.

• Μετάφραση τῆς αποστολικῆς περικοπῆς

Ἀδελφοί, ἡ σφραγίδα πού πιστοποιεῖ τό ἀποστολικό μου ἀξίωμα καί ἔργο, εἶστε ἐσεῖς, πού εἶστε μέ τόν Κύριο. Αὐτή εἶναι ἡ ἀπάντησή μου πρός ἐκείνους πού μέ ἐπικρίνουν. Δέν ἔχουμε τό δικαίωμα ἐγώ καί οἱ συνεργάτες μου νά φᾶμε καί νά πιοῦμε φιλοξενούμενοι ἀπό τίς ἐκκλησίες;  Μήπως δέν ἔχουμε τό δικαίωμα νά ἔχουμε μαζί στίς περιοδεῖες μας μιά Χριστιανή γυναίκα γιά νά μᾶς περιποιεῖται, ὅπως καί οἱ ἄλλοι Απόστολοι καί οἱ ἀδελφοί τοῦ Κυρίου καί ὁ Κηφᾶς;  Ἤ μόνον ἐγώ καί ὁ Βαρνάβας δέν ἔχουμε τό δικαίωμα νά μήν ἐργαζόμαστε; Ποιός ὑπηρετεῖ ποτέ στόν στρατό μέ δικά του ἔξοδα; Ποιός φυτεύει ἀμπέλι καί δέν τρώγει ἀπό τόν καρπό του;  Ἤ, ποιός βόσκει κοπάδι καί δέν τρώγει ἀπό τό γάλα τοῦ κοπαδιοῦ; Μήπως αὐτά πού λέγω δέν εἶναι βγαλμένα ἀπό τήν ἀνθρώπινη ζωή;  Ἤ μήπως δέν τά λέγει αὐτά καί ὁ νόμος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης; Γιατί, πραγματικά, στόν νόμο τοῦ Μωυσῆ εἶναι γραμμένο: «Νά μήν κλείσεις τό στόμα τοῦ βοδιοῦ πού ἁλω νίζει». Μήπως ὁ Θεός νοιάζεται γιά τά βόδια;  Ἤ μήπως πράγματι τά λέγει αὐτά γιά μᾶς; Πραγματικά, γιά μᾶς γράφτηκε ὅτι ἐκεῖνος πού ὀργώνει τή γῆ, πρέπει νά τήν ὀργώνει μέ τήν ἐλπίδα ὅτι θά φάγει ἀπό τούς καρπούς της· καί ἐκεῖνος πού ἁλωνίζει, πρέπει νά ἁλωνίζει μέ τήν ἐλπίδα τῆς συμμετοχῆς στή συγκομιδή. Ἀφοῦ ἐμεῖς σπείραμε σέ σᾶς τά πνευματικά ἀγαθά, εἶναι μεγάλο πράγμα νά θερίσουμε τά ὑλικά σας ἀγαθά; Ἄν ἄλλοι χρησιμοποιοῦν τό δικαίωμα νά μετέχουν στά ἀγαθά σας, δέν θά ἔπρεπε πολύ περισσότερο νά τό κάνουμε ἐμεῖς; Καί ὅμως, δέν χρησιμοποιήσαμε αὐτό τό δικαίωμα, ἀλλά ὅλα τά ὑπομένουμε, γιά νά μήν προκαλέσουμε κανένα ἐμπόδιο στό κήρυγμα τοῦ εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ.

• Ερμηνεία: Περί της ιεροσύνης των γυναικών

Ἀπευθυνόμενος στούς Κορινθίους ὁ Απόστολος Παῦλος, ἀπολογεῖται, προκειμένου νά ἀναιρέσει τίς ὀλέθριες ἐναντίον του συκοφαντίες πού διακινοῦσαν κάποιοι ψευδοδιδάσκαλοι μέ σκοπό νά θίξουν καί νά ὑποβαθμίσουν τήν αποστολική του ἰδιότητα. Τόν κατηγοροῦσαν γιά καπηλεία τοῦ ἀποστολικοῦ ἀξιώματος, καθώς, ὅπως διέδιδαν, δέν εἶχε δεῖ προσωπικῶς τόν Χριστό καί δέν ἐργαζόταν ὡς Ἀπόστολος. Ανατρέποντας τίς σκευωρίες αὐτές, ὁμολογεῖ ὅτι καί τόν Κύριο εἶδε καί ὡς Ἀπόστολος ἐργάστηκε, γεγονός πού ἀποδεικνύεται καί ἀπό τήν ὕπαρξη τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κορίνθου τήν ὁποία ὁ ἴδιος ἵδρυσε. Κι αν δέν ἔκανε χρήση κάποιων ἀναφαίρετων δικαιωμάτων του ὡς Ἀπόστολος, τό ἔπραξε γιά νά μήν ἐμποδίσει τήν πρόοδο τοῦ Εὐαγγελίου καί δώσει ἀφορμή κατηγορίας ἐναντίον του καί σκανδαλισμοῦ τῶν ἀδύναμων ἀδελφῶν.

• Ἡ γυναικεία παρουσία στό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας

Ἕνα ἀπό τά δικαιώματα πού ἀπεμπόλησε, εἶναι ἡ συμπερίληψη κάποιας, ἤ κάποιων γυναικῶν, σεμνῶν καί πιστῶν, στίς ἱεραποστολικές του περιοδεῖες, οἱ ὁποῖες θά ἀναλάμβαναν δευτερεύουσες διακονίες προκειμένου ὁ ἴδιος νά εἶναι ἀπερίσπαστα ἀφοσοιωμένος στό ἱεραποστολικό του ἔργο. Αὐτό τό ἔπραξε γιά νά μή δώσει ἀφορμή κατηγορίας σέ πονηρούς καί δαιμονικούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἀναζητοῦν πάντα ἀφορμή γιά νά ἀντιδράσουν κατά τῶν ἐργατῶν τοῦ Εὐαγγελίου. Ἡ ἀναφορά αὐτή τοῦ Παύλου στή δευτερεύουσα καί διακριτική γυναικεία παρουσία στό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας, μᾶς παρέχει τήν εὐκαιρία νά καταθέσουμε κάποιες σκέψεις σχετικά μέ τή λεγόμενη ἱερωσύνη τῆς γυναίκας, περί τῆς ὁποίας ἀναπτύσσεται κατά καιρούς μεγάλη συζήτηση στόν Χριστιανικό κόσμο. Μάλιστα ἡ συζήτηση αὐτή βάλλει συνήθως κατά τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἡ ὁποία ἀρνεῖται τήν εἴσοδο τῶν γυναικῶν στούς κόλπους τῆς ἱερωσύνης, θίγοντας, δῆθεν, μέ τόν τρόπο αὐτό, τά ἀνθρώπινα δικαιώματα τῶν γυναικῶν. Ἕνας μακαριστός Προκαθήμενος εἶχε τοποθετηθεῖ ὑπεύθυνα καί καθοριστικά ἐπί τοῦ ζητήματος αὐτοῦ ὅταν ἡ συζήτηση εἶχε ὀξυνθεῖ πρίν ἀπό μερικά χρόνια. Εἶχε τονίσει χαρακτηριστικά, ὅτι «ἡ ἱερωσύνη τῶν γυναικῶν πού προτείνεται ὡς ἀντίλογος πολλές φορές ἀπό τό φεμινιστικό κίνημα, ἀποτελεῖ μᾶλλον ψευδοδίλημμα. Ἡ ἱερωσύνη δέν ἀποτελεῖ ἀξίωμα κοσμικό· δέν θεωρεῖται ἐπάγγελμα, ἀλλά λειτούργημα· δέν εἶναι ἀξίωμα ἐξουσίας, ἀλλά προσφορά καί αὐτοθυσία. Βεβαίως ὅλα αὐτά δέν μποροῦν νά κατανοηθοῦν μέ τά κριτήρια τοῦ κόσμου καί τήν προβληματική τῶν ἀτομικῶν δικαιωμάτων. Διότι μέσα στήν Ἐκκλησία δέν ἀπαιτοῦμε θέσεις, δέν διεκδικοῦμε δικαιώματα. Τήν Ἐκκλησία τή διακονοῦμε προθύμως καί ποικιλοτρόπως χωρίς νά προσμένουμε ἀνταλλάγματα».

• Ἡ Παναγία διδάσκει μέ τήν ταπείνωσή της

Θά μπορούσαμε νά καταθέσουμε σειρά ἐπιχειρημάτων πάνω στά ὁποῖα στηρίζει ἡ Ἐκκλησία μας τή διαχρονική αὐτή ἄποψή της, πού σχετίζονται, εἴτε μέ τή Θεολογία εἴτε μέ τήν παράδοσή της. Θά περιοριστοῦμε ὅμως στό πρόσωπο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἡ ὁποία κατέχει κορυφαία θέση στή συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας, καθ’ ότι ἐκπροσώπησε ἐπαξίως τό ἀνθρώπινο γένος καί κατέστη τό δοχεῖο τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ διά τοῦ ὁποίου ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἔγινε ἄνθρωπος καί ἔθεσε τίς βάσεις γιά τή Σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Παρ’ όλα αυτά,  ωστόσο, ἡ Ἐκκλησία μας οὐδέποτε περιέβαλε τήν Παναγία μας μέ τό ἱερατικό ἤ τό ἀρχιερατικό ἀξίωμα, οὔτε τῆς ἀνέθεσε ἱεραποστολικό ἔργο ἤ τήν εὐθύνη τῆς πνευματικῆς καθοδήγησης τῶν μελῶν τῆς πρώτης Ἐκκλησίας, ἀλλά οὔτε καί ἡ ἴδια διεκδίκησε γιά τόν ἑαυτό της τέτοια ἰδιότητα. Ἡ Παναγία ἔζησε στήν ἀφάνεια διδάσκοντας μέ τή σιωπή, τή διακριτικότητα καί τήν ταπείνωσή της, τόσα μεγάλα καί θαυμαστά, ὥστε νά ὑμνεῖται καί νά τιμᾶται ὅσο κανείς ἄλλος Ἅγιος στή Χριστιανική πραγματικότητα ὅλων τῶν ἐποχῶν. Ἐν τούτοις, ἡ πιστή, εὐσεβής καί σεμνή γυναίκα, μπορεῖ νά «ἱερουργήσει», τρόπον τινά, ἀναλώνοντας τόν ἑαυτό της στό κοινωνικό καί φιλανθρωπικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας, παίρνοντας τή θέση τῶν διακονισσῶν τῆς ἀγάπης τῆς Ἀποστολικῆς ἐποχῆς. Μπορεῖ μέ τόν τρόπο αὐτό νά καταστεῖ εὔχρηστο ὄργανο θεοφιλοῦς διακονίας δίπλα στόν ὑπεύθυνο ἱερέα καί ποιμένα, προσφέροντας ἀνεκτίμητες ὑπηρεσίες στό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, διατηρώντας τή θέση πού τῆς ἁρμόζει στόν Ἐκκλησιαστικό ὀργανισμό, ἀλλά καί ἐργαζόμενη, παράλληλα, γιά τήν προσωπική της πνευματική ἀνέλιξη καί τελειότητα!

πηγή: Αποστολική διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος