Χ.Μαργαριτοπούλου: Στα μονοπάτια της διασποράς των Ελλήνων Βλαχόφωνων

Στα μονοπάτια της διασποράς των Ελλήνων Βλαχόφωνων μας «ταξίδεψε» η κα κυρία Χαρίκλεια – Σταματία Ι. Μαργαριτοπούλου με αφορμή την κυκλοφορία της νέας πολυτελούς ιστορικής έκδοσης του μουσείου της ΦΕΞ με τίτλο : Έλληνες Βλαχόφωνοι στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, μιας δική της συγγραφικής δουλειάς.

« Πρόκειται για μια ιδιαίτερη ομάδα που είχε τη βλάχικη γλώσσα, ένα ιδιαίτερο μείγμα από ρωμαϊκές, λατινικές και τουρκικές λέξεις» σημείωσε η κα Χαρίκλεια- Σταματία Ι. Μαργαριτοπούλου μιλώντας για τους Βλαχόφωνους της αν.Μακεδονίας Θράκης.. Με καταγωγή από το Ζαγόρι , από τα 44 χωριά τα δώδεκα από αυτά ήταν βλαχόφωνα, θυμήθηκε πως λέγανε ότι:« παλιότερα μιλούσαν βλάχικα» σημειώνοντας μάλιστα πως οι γονείς της γνώριζαν και μιλούσαν την γλώσσα έτσι την έμαθε κι εκείνη.

Όπως έμαθε να εκτιμά ό,τι θύμιζει τον τόπο καταγωγής της, παράδειγμα τέτοιο το αρχείο του παππού της το οποίο και εμπιστεύτηκε στην ΦΕΞ, την επεξεργασία, ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση του.
Ένας μεγάλος πολυτελής τόμος 397 σελίδων που κυκλοφορεί σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων είναι η μαρτυρία μιας πορείας που χάνεται αιώνες πίσω, στα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, συνεχίζεται στο Δεσποτάτο της Ηπείρου και στα χωριά της Μοσχόπολης. «Από τον 15ο αιώνα ξεκινά η έλευσή τους στην αν.Μ.Θ. και συνεχίζεται έως τον 18ο και τον 19ο αιώνα».

«Δεν ξέρω πώς διασώθηκε αυτό το αρχείο, σαν από θαύμα αν αναλογιστεί κανείς τα χρόνια που πέρασαν, τους πολέμους και τις Βουλγαρικές Κατοχές» σημείωσε και πρόσθεσε πως το παλαιότερο έγγραφο εντός του είναι ένα του 1862 . Από το 1789 που εγκαθίσταται η οικογένειά της έως σήμερα η συγγραφέας ανατρέχει στην ιστορία, όχι μόνο της οικογένειας της, αλλά και άλλων οικογενειών επίσης Βλάχικης Καταγωγή που ασχολήθηκαν με το εμπόριο μην ξεχνώντας την Βλάχικη Γλώσσα και την αγάπη για τους τόπους που αφέθηκαν πίσω αλλά και για αυτούς όπου ρίζωσαν και δημιούργησαν.
Φώτο:Βλάχοι Νομάδες (αρχείο ΕΡΤ) ρεπορτάζ-κείμενο:Μαρία Νικολάου