Οι νεκροί περιμένουν…

Ο στρατιώτης Φίλιππος Παρτσόγλου, έπεσε υπέρ Πατρίδος στα βουνά της Αλβανίας, τον Δεκέμβριο του 1940. Τάφηκε εκεί και ακόμη δεν έχει ταυτοποιηθεί ο τάφος του, όπως και πολλών άλλων αγωνιστών του έπους του 40. Κομοτηναίος ο Φίλιππος Παρτσόγλου, ήταν πρόεδρος του σωματείου των Καπνεργατών της περιοχής και ξαφνικά, εκεί που αγωνιζόταν για το μεροκάματο και τα δίκια της τάξης του, κλήθηκε να αγωνιστεί για τα δίκια της πατρίδας του.

Έφυγε κι άφησε πίσω την γυναίκα του Ευγενία με δύο παιδιά. Τη Δήμητρα και τον πέντε μόλις μηνών Κώστα, που ο καημός του ήταν ότι δεν είπε ποτέ στη ζωή του τη λέξη “μπαμπά”!. Αυτή είναι μια ιστορία από τις πολλές του ηρωικού 29ου Συντάγματος Πεζικού της Κομοτηνής, που έφτασε πρώτο στο μέτωπο της Αλβανίας. Μια ιστορία που μας την διηγήθηκε ο Κομοτηναίος δημοσιογράφος Τέλης Κελεσίδης, συγγενής του Φίλιππου Παρτσόγλου. Μια ιστορία που μοιάζει με πολλών άλλων ηρώων του 40. Άταφοι ή σε ομαδικούς τάφους 7.796 πεσόντες του Αλβανικού Έπους στη Βόρεια Ήπειρο. Έδωσαν με αυταπάρνηση τη ζωή τους για την Πατρίδα και παραμένουν άταφοι μακριά από τις οικογένειές τους.

Αρκετοί έγιναν βορρά σε άγρια ζώα

Σε πολλές περιπτώσεις οι νεκροί φαντάροι έμπαιναν σε ξύλινα κιβώτια πυρομαχικών και στα σημεία ταφής τοποθετούνταν, ένας ξύλινος σταυρός. Η ταφή όλων των νεκρών δεν ήταν πάντοτε εφικτή, γιατί πολλοί σε ορισμένες επιχειρήσεις εγκαταλείφθηκαν, σκεπάστηκαν από τα χιόνια και έμειναν άταφοι, ή θάφτηκαν μεμονωμένα από τους συντρόφους τους. Αρκετοί διαμελίστηκαν και έγιναν βορρά σε άγρια ζώα.
Επίσης, λόγω της σκληρότητας του αγώνα, ορισμένοι τραυματίες δεν κατέστη δυνατόν να περισυλλεγούν, εγκαταλείφθηκαν στα πεδία των μαχών και αφού σκεπάστηκαν από παχύ στρώμα χιονιού, πέθαναν με φρικτό τρόπο και έμειναν άταφοι. Άλλοι καταπλακώθηκαν από πέτρες και χώματα λόγω των βομβαρδισμών πυροβολικού και αεροπορίας, κάποιοι διαμελίστηκαν και ουδέποτε βρέθηκαν ή αναγνωρίστηκαν.

7.796 “έμειναν” στην Αλβανία θαμμένοι ή άταφοι

Τα Αρχεία της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού αναφέρουν, πως από την έναρξη του πολέμου και μέχρι τις 28 Απριλίου 1941 οι απώλειες -φονευθέντες και εξαφανισθέντες- στο Αλβανικό μέτωπο, έφτασαν τους 13.936 Αξιωματικούς και οπλίτες. Από το σύνολο των νεκρών στις επιχειρήσεις εναντίον των Ιταλών, οι 7.796, έμειναν στην Αλβανία, θαμμένοι ή άταφοι στις περιοχές, Ντραγκότι, Δέλβινο, Βόδινο, Χειμάρα, Ερσέκα, Ντεβόλ, Βουλιαράτες, Πόγραδετς, Πρεμετή, Κλεισούρα, Κορυτσά, Μπογάζι, Ροντόνι, Μοράβα, Κυπαρό, Πλατυβούνι, Γκόλικο, Τρεμπεσίνα, Πούντα Νόρνε, Σκουτάρα και άλλες περιοχές. Κάποια από τα παιδιά και τα εγγόνια τους, κάθε χρόνο ανήμερα της εθνικής επετείου, επισκέπτονται τα πεδία των μαχών, ανάβουν ένα κεράκι με την ευχή, την ελπίδα και την προσμονή, επιτέλους να βρουν, να ταυτοποιήσουν τον δικό τους άνθρωπο.

Οι Συμφωνίες που έμειναν στα χαρτιά
Στις 9 Φεβρουαρίου 2009 υπεγράφη Συμφωνία μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας για την «αναζήτηση, εκταφή και ενταφιασμό των πεσόντων στρατιωτικών» η οποία κυρώθηκε και από τις δύο εθνικές Βουλές. Συμφωνήθηκε η κατασκευή δύο Στρατιωτικών Κοιμητηρίων στην Αλβανία, στην Κλεισούρα και στους Βουλιαράτες όπου μέχρι σήμερα έχει γίνει δεκτός πολύ μικρός αριθμός των πεσόντων. Αποφασίστηκε ακόμη η συγκρότηση Μικτής Διακρατικής Επιτροπής για την υλοποίηση της Συμφωνίας. Στις 23 Απριλίου του 2012, η ελληνική και η αλβανική επιτροπή συνεδρίασαν από κοινού στα Τίρανα και εκπονήθηκε ο κανονισμός συνεργασίας των 2 Επιτροπών για την έναρξη των εργασιών πεδίου (έρευνα, εκταφή, αναγνώριση, ταφή Ελλήνων πεσόντων). Έκτοτε η Επιτροπή δεν συνήλθε και καμία από τις αποφάσεις δεν υλοποιήθηκε.

Η θλιβερή ιστορία διαιωνίζεται 

Μετά παρέλευση επτά ετών από την κύρωση της Συμφωνίας, η Μικτή επιτροπή συνήλθε τον Οκτώβριο του 2016 και συμφώνησε ότι η επόμενη συνεδρίαση θα γίνει στις αρχές του 2017 στα Τίρανα, για να γίνει η αναζήτηση των οστών και ο ενταφιασμός. Μέχρι σήμερα δεν συνήλθε παρά την Συμφωνία και η θλιβερή ιστορία των άταφων ηρώων διαιωνίζεται επί 77 χρόνια.

Ερώτηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Ο Μανώλης Κ. Κεφαλογιάννης επικεφαλής της Κ.Ο. των ευρωβουλευτών της Νέας Δημοκρατίας για τους επί 77 χρόνια άταφους ή προσωρινά θαμμένους πεσόντες Έλληνες στρατιωτικούς του Αλβανικού Έπους του ’40 κατέθεσε ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ερωτάται η Επιτροπή αν: Είναι σε γνώση της τα ανωτέρω που ασφαλώς δεν συνάδουν με τις ευρωπαϊκές αξίες και τις ανθρωπιστικές αξίες; Και σε τι ενέργειες προτίθεται να προβεί ώστε να τερματιστεί επιτέλους η απαράδεκτη αυτή κατάσταση που διαιωνίζεται για 77 χρόνια;