Ανθρωπιστικές σπουδές και έρευνα: Δέκα χρόνια λειτουργίας του Εργαστηρίου Λαογραφίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης 

Κυκλοφόρησε, από τις εκδόσεις «Παρατηρητής», το τελευταίο βιβλίο του Καθηγητή Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Διευθυντή του Εργαστηρίου Λαογραφίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Μανόλη Γ. Βαρβούνη, που αφορά το ερευνητικό έργο του Εργαστηρίου, με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα χρόνων από την ίδρυσή του (2015 – 2025).

Το Εργαστήριο θεραπεύει κυρίως τα αντικείμενα της Λαογραφίας, της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και της Σημειωτικής.

Στην επετειακή έκδοση, ο συγγραφέας, διατυπώνοντας αρχικά ορισμένες σκέψεις σχετικά με τη γενικότερη ουσία και υφή της έρευνας γύρω από τις ανθρωπιστικές επιστήμες στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς, παρουσιάζει σε δέκα κεφάλαια την ιστορία και τη δράση του Εργαστηρίου, αναδεικνύοντας το ερευνητικό, εκπαιδευτικό και εκδοτικό του αποτύπωμα.

Στο Α ́ Κεφάλαιο καταγράφονται οι προσπάθειες που οδήγησαν στην ίδρυση του Εργαστηρίου το 2015, καθώς και τα μέλη που το στελέχωσαν. Το Β ́ Κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στο «Λαογραφικό Αρχείο» του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας του ΔΠΘ, που συλλέγεται από το 1993 και αποτελείται από χειρόγραφες συλλογές πρωτογενούς λαογραφικής ύλης, καταγραφές ήχου και εικόνας, αναλογικές και ψηφιακές, καθώς και ορισμένα μουσειακά αντικείμενα. Όλες οι ερευνητικές δράσεις και τα προγράμματα του Εργαστηρίου γίνονται αντικείμενο μελέτης στο Γ ́ Κεφάλαιο. Στο επόμενο, Δ ́ Κεφάλαιο, πρωταγωνιστεί το υλικό της «Λαογραφικής Συλλογής» του ΔΠΘ, το οποίο προέρχεται από τον ευρύτερο θρακικό χώρο, συγκεντρώθηκε συστηματικά κατά τη δεκαετία του 1980, και η μόνιμη έκθεσή του σχεδιάζεται σε ειδικό μουσειακό χώρο στην πανεπιστημιούπολη της Κομοτηνής. Στο Ε ́ Κεφάλαιο καταγράφεται μια σειρά από πρωτόκολλα συνεργασίας που έχει συνομολογήσει το Εργαστήριο με πανεπιστήμια και ερευνητικούς φορείς της ημεδαπής και της αλλοδαπής, προωθώντας συστηματικά τη διεθνοποίηση των ελληνικών λαογραφικών σπουδών. Το Στ ́ Κεφάλαιο αναδεικνύει τις εκπαιδευτικές δράσεις που ανέπτυξε το Εργαστήριο για τους φοιτητές και τις φοιτήτριές του, ενώ το Ζ ́ Κεφάλαιο καταλογογραφεί τις μεταδιδακτορικές έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του Εργαστηρίου. Στο Η ́ Κεφάλαιο παρουσιάζονται αναλυτικά, σε χρονολογική σειρά, τα επιστημονικά συνέδρια και οι ημερίδες που διοργανώθηκαν ή συνδιοργανώθηκαν από το Εργαστήριο, ενώ στο Θ ́ Κεφάλαιο, οι διαλέξεις και οι ομιλίες διακεκριμένων Ελλήνων πανεπιστημιακών και ερευνητών. Το τελευταίο, Ι ́ Κεφάλαιο, είναι αφιερωμένο στις Μελέτες Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας που ξεκίνησαν να εκδίδονται από το 2015 κ.εξ.

Επιλογικά, ο Μανόλης Γ. Βαρβούνης θίγει ζητήματα σχετικά με τους τρόπους αξιολόγησης του ερευνητικού έργου των μελών ΔΕΠ των ελληνικών πανεπιστημίων, κυρίως όσον αφορά την ανάγκη συνυπολογισμού και των δημοσιευμάτων σε ελληνική γλώσσα, η οποία για κλάδους όπως οι νεοελληνικές σπουδές, και όχι μόνο, είναι διεθνής.

Ο ίδιος, σημειώνει: «Σε μια εποχή όπου οι ανθρωπιστικές επιστήμες καλούνται να επαναπροσδιορίσουν τη θέση και τον ρόλο τους, το Εργαστήριό μας συνεχίζει να αναδεικνύεται σε σταθερό σημείο αναφοράς και παράδειγμα γόνιμου επιστημονικού διαλόγου ανάμεσα στη Λαογραφία και την Κοινωνική Ανθρωπολογία».

Βιογραφικό συγγραφέα

Ο Μανόλης Γ. Βαρβούνης γεννήθηκε στη Σάμο το 1966. Είναι Καθηγητής Λαογραφίας στο Τμήμα Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΔΠΘ, με πλήθος δημοσιεύσεων, εκδόσεων και συμμετοχών σε συνέδρια της Ελλάδας και του εξωτερικού. Διετέλεσε Πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας του ΔΠΘ (2016-2020) και Κοσμήτορας της Σχολής Κλασικών & Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΔΠΘ (2021-2025). Είναι Διευθυντής του «Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας» του ΔΠΘ (2015 κ.εξ.), Διευθυντής του «Κέντρου Εκκλησιαστικών, Ιστορικών και Πολιτισμικών Μελετών» της Ιεράς Μητροπόλεως Σάμου και Ικαρίας (2014 κ.εξ.), Γενικός Γραμματέας της «Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας» (2023 κ.εξ.), Γραμματέας του Δ.Σ. του «Ινστιτούτου Παιδαγωγικών Μελετών και Εφαρμογών (2017 κ.εξ.), κ.ά. Έχει τιμηθεί με τα οφφίκια, του «Άρχοντος Προστάτου των Γραμμάτων» του Οικουμενικού Πατριαρχείου (2005), και του «Μεγάλου Άρχοντος Χαροφύλακος» του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας & Πάσης Αφρικής (2007).