“Οι μαθητές μου μ’ αγαπούν, αλλά τους αγαπώ κι εγώ. Η αγάπη ξεκίνησε από μένα. Νομίζω πολλών ερευνητών το έργο αναγνωρίζεται. Είμαστε έτσι κι αλλιώς λίγοι ερευνητές στην Ελλάδα. Το έργο που έχουμε να επιτελέσουμε είναι πολύ μεγάλο κι επομένως το έργο αναγνωρίζεται” δηλώνει η Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Α.Π.Θ. και σημειώνει με αφορμή την αναγόρευσή της στην Κομοτηνή «Οι μαθητές είναι άτομα που αισθάνονται την ευγνωμοσύνη, όπως κι εγώ αισθάνθηκα κι αισθάνομαι την ευγνωμοσύνη για τους δασκάλους μου και θεωρώ ότι είναι σημαντικό για ένα άτομο να αισθάνεται ευγνωμοσύνη γιατί αυτό το βαθύ αίσθημα επιστρέφει σ΄αυτόν που την εκπέμπει. Είναι κρίμα που υπάρχουν αγνώμονες γιατί δεν ξέρουν τι χάνουν.»
Από μικρή, όπως λέει, την γοήτευε αυτό που έχει τάξη, με την έννοια των κανόνων. «Δηλαδή»,όπως εξηγεί, « τα πράγματα δεν βρίσκονται εκεί τυχαία, αλλά συνδέονται με κανόνες τους οποίους θα έπρεπε να ανακαλύψει ο ερευνητής και χαίρομαι γιατί μου δόθηκε η ευκαιρία στη ζωή μου να εργαστώ πάνω σ΄αυτό που πάντα ήθελα, να εξερευνήσω τον σκοτεινό χώρο, τον μη ορατό χώρο του γλωσσικού συστήματος και επομένως με γοήτευε το να βρεθούν κάποια πράγματα από αυτόν τον αόρατο κόσμο και από το σύστημα που διέπει κάθε γλώσσα και κυρίως τη γλώσσα μας. Επειδή αυτό το σύστημα είναι τεράστιο, εστίασα την προσοχή μου σε ένα μέρος αυτού του συστήματος και η έρευνά μου απλώνεται σε εκείνο το σημείο που αφορά στην κατασκευή των λέξεων.»
Σύμφωνα με την κα Συμεωνίδη η γλώσσα μας, όπως όλες οι γλώσσες, έχει κανόνες. «Σε μας τους ερευνητές εναπόκειται να τους ανακαλύψουμε. Είναι πολύπλοκοι κανόνες. Οι γραμματικές και τα λεξικά τους τους περιγράφουν με ένα τρόπο απλό, ίσως, απλοϊκό, εν μέρει χονδροειδή. Δηλαδή δεν έχουν ανακαλυφθεί λεπτομέρειες αυτών των κανόνων, αλλά ότι υπάρχουν οι κανόνες είναι βέβαιο γιατί οι ομιλητές χρησιμοποιούν το σύστημα όπως πρέπει. Συνεπώς, ο γλωσσολόγος θα πρέπει να δει τους κανόνες στις λεπτομέρειες τους, να τους περιγράψει και στη συνέχεια αφού ικανοποιηθεί το θεωρητικό επίπεδο να περάσει και στην εφαρμογή ο ίδιος ή άλλοι , να διευκολυνθεί και η διδασκαλία της Ελληνικής, είτε στους φυσικούς ομιλητές, είτε στους αλλοδαπούς που θέλουν να μάθουν ελληνικά.»
Σύμφωνα με την κα Συμεωνίδη η ελληνική γλώσσα δεν κινδυνεύει από τίποτε γλωσσικό ή από τίποτε που να αφορά στους χρήστες. Κινδυνεύει από άλλους παράγοντες, έξω από τη γλώσσα, για παράδειγμα από την υπογεννητικότητα. «Μια γλώσσα είναι ζωντανή όταν μιλιέται από ομιλητές, αν πάψουν να υπάρχουν ομιλητές , αυτόματα δεν υπάρχει και γλώσσα. Υπάρχει ως ιστορικό παρελθόν, δεν υπάρχει ως ζωντανή γλώσσα. Συνεπώς, αν αγαπούμε τη γλώσσα θα πρέπει να φροντίσουμε να υπάρχουν ομιλητές της ελληνικής που θα συνεχίσουν να τη χρησιμοποιούν αυτή τη γλώσσα.»
«Χρησιμοποιούμε λιγότερες λέξεις σε σχέση με τα παλιότερα χρόνια;» ρωτήσαμε την κα Συμεωνίδη για να σημειώσει πως «Είναι ένα ψευτοδίλημμα. Μια ιδέα που είναι διάχυτη στον ορίζοντά μας. Από τις έρευνες όμως της γλωσσολογίας δεν προκύπτει κάτι τέτοιο.» και να εξηγήσει ότι: «Το θέμα της λεξιπενίας δεν είναι τόσο απλό, επιφανειακά μπορεί να υπάρχει μια άποψη η οποία δεν φαίνεται στην ουσία να είναι ζωντανή με την έννοια ότι το λεξιλόγιο ποικίλει κι αυτό ισχύει για κάθε άτομο, ποικίλει ανάλογα με τα ενδιαφέροντά μας, με το πώς θέλουμε να περάσουμε τον ελεύθερο χρόνο, ανάλογα με τις σπουδές μας κ.α. Αν μας ενδιαφέρει οι Έλληνες να αυξήσουν το λεξιλόγιο τους, πρέπει αυτοί που διδάσκουν τη γλώσσα να δώσουν την ευκαιρία στους μαθητές να ασχοληθούν με περισσότερα αντικείμενα, με περισσότερα θέματα, που αφορούν στη γλώσσα κι έτσι θα αυξήσουν το λεξιλόγιό τους.»
Την ρωτήσαμε για τα εικονίδια που κυρίως στο χώρο των social media χρησιμοποιούνται κατά κόρον και για το αν ελλοχεύει κίνδυνος για την Ελληνική Γλώσσα. « Αποτελούν άμεση εκδήλωση του συναισθήματος. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει χωρίς συναισθήματα είναι βασικό στην ύπαρξή του αυτό, είναι πρωταρχικό , όπως έχουν καταλήξει οι ειδικές επιστήμες, ότι δηλαδή το συναίσθημα είναι το πρωταρχικό και ακολουθούν όλα τα άλλα. Η επιστήμη έρχεται μετά, αφού υπάρχει το συναίσθημα. Οι «φατσούλες» εκφράζουν τα συναισθήματα με έναν άλλον τρόπο, με ένα άλλον σημειωτικό σύστημα. Είναι ένα επιπλέον σημειωτικό σύστημα που προσθέτει μια άλλη διάσταση σε ένα βαθμό καλλιτεχνική που εκφράζει τα συναισθήματα όχι μόνο με γλώσσα αλλά και με ένα είδος εικόνας.»
«Οι πιο όμορφες κουβέντες προέρχονται από τα χείλη ανθρώπων απλοϊκών με χαμηλή μόρφωση.» παρατηρούμε για να την ακούσουμε να συμφωνεί μαζί μας « Βεβαίως» λέει και εξηγεί «επειδή οι άνθρωποι δεν έχουν σπουδάσει δεν σημαίνει ότι δεν χειρίζονται καλά το λόγο. Αυτό είναι μια από τις αποδείξεις που χρησιμοποιούν οι γλωσσολόγοι ότι η γραμματική βρίσκεται στο νου των ομιλητών και τα βιβλία γραμματικής είναι μια θαμπή εικόνα αυτού που έχει στο νου ο κάθε φυσικός ομιλητής και δουλειά των γλωσσολόγων είναι αυτή η γραμματική που είναι στο νου του κάθε ομιλητή να την μελετήσει, να αιτιολογήσει και να ερμηνεύσει τα φαινόμενα.»
Φώτο: Άννα Αναστασιάδη Συμεωνίδη με τον εγγονό της ρεπορτάζ: κείμενο φωτογραφία: Μαρία Νικολάου
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος