Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, σήμερα Τρίτη 25 Νοεμβρίου, η πολιτική επιστήμων, δημοσιογράφος και εκπρόσωπος της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων στην Πελοπόννησο, Μαριλένα Γυφτέα, μίλησε στην εκπομπή «Πρωινό στον Αέρα» στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ Καλαμάτας για τη γυναικοκτονία, τις αόρατες μορφές κακοποίησης, τα κοινωνικά στερεότυπα που «σιωπούν» τις γυναίκες, αλλά και για την εκδήλωση «Το όνομά μου είναι…», που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου στην Καλαμάτα.
«Η αφορμή για τον δράστη είναι το φύλο»
Η κ. Γυφτέα στάθηκε ιδιαίτερα στον όρο «γυναικοκτονία», τονίζοντας ότι δεν πρόκειται απλώς για μια λέξη της επικαιρότητας:
«Ο όρος γυναικοκτονία υπάρχει από το 1976 και έχει ουσιώδη διαφορά. Όταν μια γυναίκα σκοτώνεται επειδή είναι γυναίκα, όταν ο δράστης την στοχοποιεί λόγω φύλου – αυτό είναι γυναικοκτονία».
Υπενθύμισε πως μόνο μέσα στο 2025 έχουν χάσει τη ζωή τους 16 γυναίκες, «γυναίκες της καθημερινότητας, σαν κι εμάς», όπως είπε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι η βία δεν είναι κάτι μακρινό, αλλά ένα φαινόμενο που βρίσκεται «δίπλα μας, στην καθημερινότητά μας».
Η βία δεν είναι μόνο τα χτυπήματα
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στις πολλές μορφές βίας, πέρα από τη σωματική:
- Οικονομική βία: όταν μια γυναίκα εργάζεται αλλά δεν διαχειρίζεται η ίδια τα χρήματά της.
- Λεκτική και ψυχολογική κακοποίηση: μέσα στο σπίτι, στη σχέση, στην εργασία.
- Σεξουαλική παρενόχληση και διαδικτυακή κακοποίηση: από σχόλια και πιέσεις μέχρι τη δημοσιοποίηση προσωπικών στιγμών χωρίς συναίνεση.
Όπως σημείωσε, «η κακοποίηση δεν είναι μόνο όταν κάποιος σηκώσει χέρι. Είναι ο συναισθηματικός εκβιασμός, η οικονομική εξάρτηση, η συνεχής απαξίωση, το “μη μιλάς, θα διαλύσεις την οικογένεια”».
Και πρόσθεσε με έμφαση:
«Μια οικογένεια που έχει βία είναι ήδη μια διαλυμένη οικογένεια. Το πρόβλημα δεν λύνεται βάζοντάς το κάτω από το χαλί για να “μην χαλάσει το σπίτι”».
Τα στερεότυπα που μεγαλώνουν κακοποιητές και σιωπηλές γυναίκες
Η εκπρόσωπος της Γενικής Γραμματείας Ισότητας μίλησε εκτενώς για τα κοινωνικά στερεότυπα που εξακολουθούν να βαραίνουν τις γυναίκες, ειδικά στις μικρές κοινωνίες:
- «Γιατί χάλασες το σπίτι σου;»
- «Πού θα πας τώρα μόνη σου;»
- «Ποιος θα σε πάρει;»
«Λες και η γυναίκα είναι προϊόν στο ράφι με ημερομηνία λήξης», σχολίασε χαρακτηριστικά. Παράλληλα, τόνισε ότι η πατριαρχική νοοτροπία αποτυπώνεται ακόμη και στη γλώσσα: «Πόσες γυναίκες, ειδικά στα χωριά, δεν είχαν όνομα; Ήταν η Γιώργαινα, η Θανάσαινα… η “του Γιώργη”, η “του Θανάση”. Ακόμα και το επίθετο πολλές φορές δηλώνει κτήση: είμαι του τάδε. Όλα αυτά περνούν από γενιά σε γενιά».
Αναφερόμενη στην ανατροφή των αγοριών, σημείωσε: «Ένας άντρας που γίνεται κακοποιητικός δεν “γεννιέται” έτσι μια μέρα. Είναι ο συμμαθητής των παιδιών μας, μετά ο συμφοιτητής, ο συνάδελφος, ο σύντροφος. Γι’ αυτό έχει σημασία πώς μεγαλώνουμε τα παιδιά μας, αγόρια και κορίτσια».
Δομές, γραμμές βοήθειας και ρόλος της Πολιτείας
Η κ. Γυφτέα υπενθύμισε τις δομές και τα εργαλεία που υπάρχουν για τις γυναίκες που χρειάζονται στήριξη:
- Τη δομή της Γενικής Γραμματείας Ισότητας στην Τρίπολη, που παρέχει δωρεάν νομική και ψυχοκοινωνική υποστήριξη.
- Τη 24ωρη γραμμή 15900, όπου κάθε γυναίκα μπορεί να απευθυνθεί αν χρειάζεται βοήθεια.
- Τις δομές του Δήμου Καλαμάτας, όπως το Κέντρο κακοποιημένων γυναικών και το safe house, για τα οποία θα μιλήσει αναλυτικά ο αρμόδιος αντιδήμαρχος στην εκδήλωση.
Παράλληλα, σημείωσε ότι η Αστυνομία έχει κάνει βήματα ευαισθητοποίησης μετά από τραγικά περιστατικά των τελευταίων ετών, αλλά τόνισε πως χρειάζεται ακόμη δουλειά – και κυρίως επιμονή από τις ίδιες τις γυναίκες:
«Αν κάποιος σου πει “αφού δεν σε χτύπησε, απλά σε έσπρωξε, πήγαινε σπίτι”, η απάντηση πρέπει να είναι “όχι, θέλω να προχωρήσει η διαδικασία”».
Η εκδήλωση «Το όνομά μου είναι…» – Πέμπτη 27 Νοεμβρίου
Στο πλαίσιο της Διεθνούς Ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, το Υπουργείο Οικογένειας & Κοινωνικής Συνοχής ενώνει δυνάμεις με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, τον Δήμο Καλαμάτας & το Επιμελητήριο Μεσσηνίας και διοργανώνει στην Καλαμάτα μια ξεχωριστή δράση με τίτλο «Το όνομά μου είναι…», η οποία εντάσσεται στις προβολές της νέας κινηματογραφικής λέσχης Film House.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην Αίθουσα Θ. Αγγελόπουλος στο Εργατικό Κέντρο Καλαμάτας την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου στις 21:15.
Η εκδήλωση, όπως εξήγησε η κ. Γυφτέα, δεν είναι μια «τυπική» ομιλία, αλλά μια διαδραστική βραδιά που συνδυάζει εικόνα, ήχο και διάλογο:
- Προβολή επιλεγμένων αποσπασμάτων που αφορούν τη βία κατά των γυναικών.
- Παρουσίαση του ηχητικού ντοκιμαντέρ «Φωνές Δικαίωσης», με πραγματικές μαρτυρίες θυμάτων βίας.
- Συζήτηση με ειδικούς και ανθρώπους πρώτης γραμμής.
Στους ομιλητές περιλαμβάνονται:
- Η Κωνσταντίνα Χριστοπούλου, προϊσταμένη του Γραφείου Ενδοοικογενειακής Βίας της Διεύθυνσης Αστυνομίας Μεσσηνίας.
- Η πρόεδρος του Οδοντιατρικού Συλλόγου Μεσσηνίας Τζίνα Θεοδωροπούλου, που θα μιλήσει για τα «κρυφά σημάδια» της βίας που μπορούν να εντοπίζουν οι οδοντίατροι.
- Η Μαρία-Χριστίνα Παπασαραντοπούλου, Α’ Επιμελήτρια του Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών του Γενικού Νοσοκομείου Καλαμάτας.
- Ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Καλαμάτας Σαράντος Μαρινάκης, για τις δημοτικές δομές στήριξης και το safe house.
- Ο Δημήτρης Καούνης, Δικηγόρος, που θα αναλύσει το νομικό πλαίσιο και τα δικαιώματα των θυμάτων βίας.
Ιδιαίτερη θέση στην εκδήλωση έχουν τα παιδιά: μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Βέργας, με τη συνεργασία της διευθύντριας του σχολείου, ζωγράφισαν τη βία όπως τη φαντάζονται και τη βιώνουν μέσα από τις ιστορίες που ακούν. Οι ζωγραφιές τους θα παρουσιαστούν στο χώρο, ως υπενθύμιση ότι η αλλαγή ξεκινά από την εκπαίδευση και τον αλληλοσεβασμό στο σχολείο.
«Χρειάζεσαι βοήθεια;»
Κλείνοντας τη συζήτηση στην ΕΡΤ Καλαμάτας, η Μαριλένα Γυφτέα απηύθυνε ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς κάθε γυναίκα – αλλά και προς όλους τους πολίτες:
«Όπως στις Πρώτες Βοήθειες πλησιάζουμε έναν άνθρωπο που καταρρέει και τον ρωτάμε “Είσαι καλά; Χρειάζεσαι βοήθεια;”, έτσι πρέπει να σταθούμε και δίπλα σε όποια ή όποιον κακοποιείται. Να μη γυρίζουμε το βλέμμα αλλού».
Υπενθύμισε, τέλος, τη γραμμή 15900, που λειτουργεί σε 24ωρη βάση:
«Μακάρι να είναι αχρείαστη. Μακάρι να μην χρειαζόταν αυτή η γραμμή, ούτε αυτές οι εκδηλώσεις. Αλλά μέχρι να φτάσουμε εκεί, οφείλουμε να μιλάμε, να ενημερωνόμαστε και –κυρίως– να μην αφήνουμε καμία γυναίκα μόνη της».
Επιμέλεια εκπομπής: Μαρία Τομαρά & Κώστας Γαζούλης
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος
