Την Πέμπτη περνά στην Ολομέλεια της Βουλής η σύμβαση για τον νέο ΒΟΑΚ

Αύριο Πέμπτη  περνά στην Ολομέλεια της Βουλής η σύμβαση παραχώρησης για τον νέο Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης. Στη σημερινή ακρόαση της πρότασης που θα κατατεθεί στη Βουλή, φορείς του ΤΕΕ και της Αυτοδιοίκησης αλλά και βουλευτές θα αναφερθούν και θα παρέμβουν στα «μελανά» ή «θολά» σημεία της σύμβασης.

Σε γραπτή παρέμβασή του για την κύρωση Σύμβασης Παραχώρησης του έργου της μελέτης, κατασκευής, χρηματοδότησης, λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (Β.Ο.Α.Κ.) στο τμήμα Χανιά- Ηράκλειο, το ΤΕΕ/Τμ. Δυτ. Κρήτης, αναφέρεται στα «θολά σημεία».

Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα ο Πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Βασίλης Κοντεζάκης θα εισηγηθεί διαδικτυακά στην Ολομέλεια για το θέμα.

Σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ Χανίων και στην εκπομπή «Πάντα κάτι τρέχει στην Κρήτη», ο Φώτης Καζάσης, Πρόεδρος της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ, αναφέρθηκε στα σημεία αλλά και στις ασάφειες της σύμβασης, που «προκαλούν προβληματισμό».

Σύμφωνα με το Επιμελητήριο,  «η υπογραφή της Σύμβασης δεν σημαίνει ότι αύριο ξεκινάνε τα έργα, σημαίνει ότι η Σύμβαση οδηγείται στην Βουλή των Ελλήνων προς επικύρωση. Από την στιγμή της ψήφισης στην Βουλή, η οποία αναμένεται να γίνει την τρέχουσα εβδομάδα, θα υπάρχει ένα περιθώριο ορισμένων μηνών να γίνει η επίσημη έναρξη της παραχώρησης. Στην συνέχεια ο Παραχωρησιούχος (δηλαδή ο ανάδοχος) θα έχει περιθώριο περί τα 5 χρόνια σύνολο να ολοκληρώσει την πρώτη φάση των έργων, που θα είναι οι παρακάμψεις των πόλεων Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου, τους κόμβους περιμετρικά των αστικών κέντρων καθώς και τα τμήματα Βρύσες-Ατσιπόπουλο, Αμάρι-Σκαλέτα και Φόεδελε-Λινοπεράματα. Επίσης εντός των 12 πρώτων μηνών θα πρέπει να ολοκληρώσει μελέτες και έργα που αφορούν τις επεμβάσεις οδικής ασφάλειας στο υφιστάμενο δίκτυο των τμημάτων Σούδα-Γεωργιούπολη και Σκαλέτα-Φόδελε. Στο σημείο αυτό σχετικά με την οδική ασφάλεια του υφιστάμενου δρόμου σημειώνω ότι απουσιάζει η πρόβλεψη στα βελτιωτικά έργα οδικής ασφάλειας που απαιτούνται στον θανατηφόρο κόμβο Γαλατά Χανίων».

Οι επισημάνσεις του Επιμελητηρίου

«✓ Μόλις ολοκληρωθούν οι παραπάνω πρώτες επεμβάσεις, ή σε κάθε ένα από αυτά που θα ολοκληρώνεται, ο Παραχωρησιούχος θα εγκαταστήσει στα σημεία αυτά τους προσωρινούς (λεγόμενους και μετωπικούς ή πλευρικούς) σταθμούς διοδίων. Δηλαδή θα έχουμε κατά κάποιο τρόπο «προκαταβολικά διόδια» χωρίς ουσιαστικά να έχουμε ακόμα νέο ΒΟΑΚ, τα οποία μάλιστα η Σύμβαση περιγράφει ατυχώς ως «διόδια εξοικείωσης» των χρηστών. Θα μπορούσε η επιλογή αυτή να είχε αποφευχθεί, μην ξεχνάμε ότι η μεγάλη καθυστέρηση του Ελληνικού Κράτους να προχωρήσει σε ένα σύγχρονο αυτοκινητόδρομο έχει στοιχίσει ήδη αρκετά στους Κρητικούς, και σε χρήμα και σε ζωές.

✓ Εντός των 5 ετών που προαναφέρθηκαν, ο Παραχωρησιούχος σε συνεργασία με το Υπουργείο, θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τις τελικές μελέτες και να έχουν συντελεστεί από μεριάς του Κράτους οι απαλλοτριώσεις, ώστε να απελευθερωθούν τα απαλλοτριούμενα ακίνητα και να ξεκινήσουν τα μεγάλα τμήματα του έργου. Φυσικά εδώ τίθεται ένας μεγάλος προβληματισμός και δημιουργείται μεγάλη επισφάλεια του έργου, αφού οι Απαλλοτριώσεις ήδη έχουν καθυστερήσει χαρακτηριστικά και υπάρχει κίνδυνος ο εργολάβος να μην μπορεί να ξεκινήσει τα έργα στις προκαθορισμένες ημερομηνίες,αφού σίγουρα θα υπάρχουν προσφυγές και αντιδράσεις επι των απαλλοτριώσεων, σε ένα τέτοιο σενάριο ο εργολάβος θα εισπράττει σχετικές ρήτρες από το Ελληνικό Δημόσιο χωρίς να κάνει ουδεμία εργασία.

✓ Μετά την ολοκλήρωση του συνόλου των έργων και υπό την προϋπόθεση ενεργοποίησης του Εθνικού Δικτύου Διοδίων, θα καταργηθούν τα προαναφερόμενα διόδια εξοικείωσης και θα εγκατασταθούν τα ηλεκτρονικά συστήματα των μόνιμων διοδίων. Σε αυτή την μελλοντική συνθήκη, προβλέπονται περιμετρικά των αστικών κέντρων απαλλαγές από τα διόδια για τα μικρά οχήματα. Εδώ δυστυχώς 3 εντοπίζεται μία άνιση μεταχείριση των πολιτών, ο πολίτης για παράδειγμα που θα χρησιμοποιεί τοπικά τον ΒΟΑΚ ως περιφερειακό πέριξ των αστικών περιοχών των Χανίων, του Ρεθύμνου και Ηρακλείου θα δικαιούται απαλλαγή από τα διόδια, ο πολίτης όμως που θα μπει από κάποιο περιφερειακό κόμβο της ενδοχώρας και θα βγει από πλησίον του κόμβο εντός του ίδιου Δήμου, δεν προβλέπεται να δικαιούται απαλλαγή. Οι πολίτες της ενδοχώρας που εξυπηρετούν τις καθημερινές ανάγκες τους στα κέντρα των Δήμων τους δεν είναι δεύτερης κατηγορίας και το θέμα αυτό πρέπει επίσης να επανεξεταστεί.

✓ Επόμενο αξιοσημείωτο που μας φέρνει η Σύμβαση, είναι τα λεγόμενα ως σκιώδη διόδια, τα οποία θα είναι πρακτικά ένα καπέλο της τάξεως 64,62% επιπλέον του ποσού που θα πληρώνει ο κάθε χρήστης, το οποίο ποσό θα καταβάλει το Ελληνικό Δημόσιο προς τον Παραχωρησιούχο ως αποζημίωση.

✓ Σφαιρικά τώρα εξετάζοντας την Σύμβαση, δεν μπορούμε ως μηχανικοί να μην αναφερθούμε στις πολλές παραλείψεις που διαπιστώνονται στην Σύμβαση Παραχώρησης, αφού παρατηρείται και το εξής παράδοξο, να απουσιάζουν τα άκρως σημαντικά επεξηγηματικά προσαρτήματα, τα οποία σχετίζονται με το χρονοδιάγραμμα, με τα πλήρη οικονομικά στοιχεία του έργου, με την συγγραφή υποχρεώσεων των συμβαλλόμενων, με την σύμβαση λειτουργίας και συντήρησης του νέου ΒΟΑΚ και πολλά άλλα. Για να δώσω ένα παράδειγμα να αντιληφθείτε τι εννοώ: Όσον αφορά το κόστος του συγκεκριμένου έργου προκύπτει από τα γραφόμενα σε διάφορα σημεία ότι το Ελληνικό Δημόσιο θα επιβαρυνθεί με 800 περίπου εκατομμύρια, εκ των οποίων τα 200 εκατ. θα είναι από το Ταμείο Ανάκαμψης και το υπόλοιπο από Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, στο παραπάνω ποσό δεν υπολογίζονται τα ποσά που θα καταβάλλονται ως σκιώδη διόδια που αναφέραμε παραπάνω, ο Παραχωρησιούχος δε με την σειρά του θα συμβάλει με το ποσό 243 εκατ. ευρώ με δεδομένο ότι θα ενεργοποιηθεί και η προαίρεση Χανιά-Κίσαμος. Τα παραπάνω ποσά σταχυολογούνται από την Σύμβαση, αφού δεν καταγράφεται ένας συνολικός προϋπολογισμός ξεκάθαρος, επιμερισμένος και κατανοητός.

✓ Τέλος να σχολιάσουμε ότι μετά το πέρας της κατασκευής, η οποία κατασκευή με επιφύλαξη εκτιμούμε ότι θα διαρκέσει περί τα 10 έτη, θα δημιουργηθεί μια μονομετοχική εταιρία, η οποία θα διαχειρίζεται και θα εκμεταλλεύεται το έργο μετά την αποπεράτωση και θα ανήκει αποκλειστικά στον Παραχωρησιούχο.

Εδώ προκύπτει ένα εύλογο ερώτημα:

Η συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου (δηλ. τα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου που θα μπουν στην κατασκευή), δεν θα έπρεπε να δίνουν το δικαίωμα στο Ελληνικό Δημόσιο να συμμετέχει στην διαχείριση ως συμμέτοχος με βάση το κεφάλαιο που θα έχει συνεισφέρει για την κατασκευή;; Μία αναλογική πρακτική που έχει ακολουθηθεί ήδη σε παρόμοια μεγάλα τεχνικά έργα ίδιου τύπου στην χώρα».

Ρεπορτάζ: Κατερίνα Πολύζου