Ο μακρόσυρτος, ιεροτελεστικός ήχος της ηπειρώτικης μουσικής παράδοσης ηχεί στα αυτιά του από τότε που γεννήθηκε. Η βραδινή επίσκεψη του παππού με τα «βαριά πωγωνίσια τραγούδια του», είναι η πρώτη μνήμη που ανακαλεί ο δεξιοτέχνης λαουτίστας και συνθέτης, Βασίλης Κώστας, όταν σκέφτεται πως ξεκίνησε η δική του διαδρομή.
Ο παππούς του από την μητέρα του, ο Κώστας Τζούκας, είναι εξάλλου αυτός που τον οδήγησε στη μαθητεία του παραδοσιακού κλαρινίστα, Ανδρέα Φάκου, που ηλικιωμένος πια γύρισε από την ξενιτιά στο χωριό τους, την Κληματιά Ιωαννίνων, κι είχε το μεράκι να μεταλαμπαδεύσει το βίωμα και τις γνώσεις του στο μικρό μαθητή.
«Αυτός ο άνθρωπος είναι ένας από τους πιο σημαντικούς μέντορες που είχα… με πέταξε μέσα στον ωκεανό της μουσικής» λέει για αυτόν ο Βασίλης Κώστας στην συνέντευξή του στην εκπομπή «Μυστικό Πέρασμα» της Φωνής της Ελλάδας με τη Φούλη Ζαβιτσάνου, όπου μιλά για την μουσική του πορεία και τους σημαντικότερους σταθμούς της.
Μετά την Κληματιά, η Θεσσαλονίκη, όπου φοιτητής στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ ξεκινά και ολοκληρώνει σπουδές τζαζ κιθάρας στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας με τους καθηγητές του να τον παρακινούν να δώσει ακρόαση για το Berklee College of Music για να διεκδικήσει μια υποτροφία. Όπερ και εγένετο!
Φτάνοντας στην Αμερική, η βαλίτσα του έχει μέσα την μουσική της ηπείρου, τα ηχοχρώματα της τζαζ αλλά και πολλές ώρες σκληρής δουλειάς και αφοσίωσης. Στο Berklee η ζύμωση βαίνει προς ολοκλήρωση κι έρχεται η ώρα της απόσταξης.
Όταν, σε μια εκδήλωση της σχολής του στην Ισπανία, καλείται να παρουσιάσει την μουσική του τόπου του, συνειδητοποιεί ότι η κιθάρα δεν του «φτάνει». Και τότε του έρχεται «μια τρελή ιδέα», όπως λέει: να παίξει στο λαούτο το Σκάρο του Πετρολούκα, «ένα από τα πιο δεξιοτεχνικά του κομμάτια στο κλαρίνο»!
Κι έτσι ξεκινάει η εντατική μελέτη της φρασεολογίας του Πετρολούκα Χαλκιά στο λαούτο. Με επιμονή και πάθος. Κι έρχεται η ώρα να τον γνωρίσει από κοντά σε μια συνάντηση ομογενών στη Βοστώνη, να παίξουν μαζί και να ενώσουν τέχνη και δεξιοτεχνία φτιάχνοντας το δίσκο «Η ψυχή της Ηπείρου». Πετρολούκας Χαλκιάς και Βασίλης Κώστας, κλαρίνο και λαούτο σε μαγική συνομιλία.
«Η ελληνική παραδοσιακή μουσική έχει μια απίστευτη ελευθερία. Πρέπει όμως πρώτα να την γνωρίσεις καλά», μας λέει διερευνώντας το ζήτημα της πιστής συνέχειας ή/και της ανανέωσης της μουσικής παράδοσης. «Αν την γνωρίσεις καλά και μάθεις πως δουλεύει η φρασεολογία της, η δομή της… τότε μπορείς να γίνεις κι εσύ δημιουργός…να φτιάξεις το δικό σου μοιρολόι, το δικό σου σκάρο».
Κι αυτός είναι ο δικός του τρόπος και δρόμος στην ελληνική μουσική παράδοση, την οποία υπηρετεί και από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του εκπαιδευτικού προγράμματος Epirus Ensemble, στο Ελληνικό Ινστιτούτο της Βοστώνης.
«Στο πρόγραμμα αυτό προσπαθούμε με ένα συστηματικό τρόπο να ερευνήσουμε την ηπειρώτικη μουσική σε βάθος» σημειώνει κι αναφέρεται με ενθουσιασμό στους μαθητές του που είναι επαγγελματίες μουσικοί από τη Στουτγάρδη, τη Βοστώνη, τη Νέα Υόρκη, το Σικάγο, το Ντιτρόιτ, αλλά και στους κορυφαίους καλλιτέχνες όπως ο Πετρολούκας Χαλκιάς και ο Κώστας Τζήμας που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.
«Το καλοκαίρι του 22, καλώς εχόντων, θα βρισκόμαστε με το πρόγραμμα στην Ήπειρο για μια εβδομάδα σεμιναρίων που θα οδηγήσουν σε μια μεγάλη συναυλία στην καρδιά του Πωγωνίου, στη Βίσανη, όπου τα παιδιά θα παρουσιάσουν τη δουλειά τους μπροστά στους ανθρώπους της περιοχής που ξέρουν αυτή τη μουσική από την ώρα που γεννήθηκαν».
Η ηπειρώτικη μουσική έχει αναμφισβήτητα οικουμενική διάσταση. Με «πρεσβευτές» σαν τον Βασίλη Κώστα έχει αρχίσει να αποκτά πλέον και παγκόσμιο ακαδημαϊκό κύρος.
Ακούστε εδώ ολόκληρη τη συνέντευξη:
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος