Με τους ήχους των σειρήνων να σκιάζουν την αυγή ξύπνησε στις 5:30 το πρωί η Κύπρος στις 20 Ιουλίου του 1974. Ξεκινούσε η στρατιωτική εισβολή της Τουρκίας με απόβαση στην ακτή Πέντε Μίλι της Κερύνειας. Ακολούθησαν εκδηλώσεις μνήμης και τιμής για τους ήρωες και τους πεσόντες κατά την τουρκική εισβολή, από τον Τύμβο της Μακεδονίτισσας ως το Προεδρικό Μέγαρο, όπου θα τιμηθεί η Μαρίζα Κωχ, όπως μεταδίδει από τη Λευκωσία, ο ανταποκριτής Κωστής Κωνσταντίνου.
Η Κύπρος – 51 χρόνια μετά- παραμένει η μοναδική διαιρεμένη ευρωπαϊκή χώρα. Μηνύματα για τη «μαύρη» σελίδα στην ιστορία του ελληνισμού, έδωσε η πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της Ελλάδας. Κοινός τόπος, στα περισσότερα από αυτά, η αναγκαιότητα για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Τα γεγονότα που σημάδεψαν τη σύγχρονη ιστορία, καταγράφονται στο αφιέρωμα, που επιμελήθηκε ο Γιάννης Φασουλάς.
«Ο Αλέξανδρος εισήχθην εις κλινική»
Η κωδικοποιημένη φράση στις 5 Ιουλίου 1974 σήμαινε ότι «το πραξικόπημα στην Κύπρο από τη Χούντα των Αθηνών, με στόχο την εξόντωση του Μακαρίου, είχε ξεκινήσει.
Ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος, διαφεύγει από το φλεγόμενο προεδρικό και στέλνει μήνυμα ότι είναι ζωντανός.
Η εγκληματική ενέργεια του καθεστώτος Ιωαννίδη ανοίγει την πόρτα στον τουρκικό Αττίλα, που ήταν έτοιμος από καιρό για τη εισβολή.
Η Αϊσέ πάει διακοπές – 20 Ιουλίου 1974
«Η Αϊσε μπορεί να πάει διακοπές», ήταν το σύνθημα για την εφαρμογή του σχεδίου της εισβολής.
Ώρα 5.30 το πρωί. Κερύνεια. Τα τουρκικά στρατεύματα, χωρίς να συναντήσουν καμία αντίσταση αποβιβάζονται στην Ακτή Πέντε Μίλι.
Το χουντικό καθεστώς καθησύχαζε τη Λευκωσία, λέγοντας ότι οι Τούρκοι κάνουν άσκηση.
Λίγες ώρες πριν από την απόβαση, έγγραφο –ντοκουμέντο της ΚΥΠ προς το ΥΠΕΞ ενημέρωνε ότι τουρκικά πλοία κατευθύνεται προς την Κύπρο.
Αποκαλυπτικές είναι οι καταθέσεις των ίδιων των αξιωματικών όπως καταγράφονται στο φάκελο της Κύπρου.
-ΠΡΟΕΔΡΟΣ: (Χρίστος Μπασαγιάννης) Κύριε Νούσκα είσαστε συνταγματάρχης. Δεν σκεφτήκατε ότι με αυτή την ακαταστασία που υπήρχε στην Κύπρο, υπήρχε κίνδυνος Τουρκικής εισβολής;
-ΜΑΡΤΥΣ: Άκουσα τον Γεωργίτση που έλεγε μία μέρα ότι κάνουν άσκηση αυτοί. Δεν υπήρχε κάτι συγκεκριμένο.
Όσο ο Αττίλας προωθούσε τις θέσεις τους, η διαταγή από την Αθήνα ήταν «αυτοσυγκράτηση».
«Τέτοιες διαταγές εγώ, σαράντα χρόνια στρατό, δεν τις ήξερα. «Μη βαράτε, αυτοσυγκράτησις κλπ», δεν το καταλαβαίνω. Μπορούσαν επιτυχώς να αποκρούσουν την τουρκική εισβολή εάν ήτο εκεί που προέβλεπαν τα σχέδια», δήλωνε ο υποστράτηγος Γεώργιος Ντενίσης. (Πηγή: Φάκελος της Κύπρου)
Οι μάχες είναι άγριες
Από τις πρώτες ώρες ΕΛΔΥΚ και Ελληνοκύπριοι αντιστέκονται με όσα μέσα διαθέτουν. Η 1η Μοίρα καταδρομών, η μοναδική βοήθεια από την Ελλάδα, μάχεται σθεναρά και κρατάει το αεροδρόμιο της Λευκωσίας.
Στην Αθήνα, η κυβέρνηση των απριλιανών είναι υπό διάλυση. Κηρύσσει γενική επιστράτευση, η οποία εξελίσσεται σε φιάσκο.
Λίγες μέρες μετά την εισβολή στην Κύπρο, η Χούντα θα πέσει. Σχηματίζεται κυβέρνηση εθνικής ενότητας.
Ο Αττίλας όμως, δεν είχε ολοκληρώσει το έργο του, παραβιάζοντας την εκεχειρία που είχε κηρυχθεί.
Τούρκοι αιχμάλωτοι αποκαλύπτουν τα σχέδια
Συγκλονιστική είναι η κατάθεση αξιωματικού στο φάκελο της Κύπρου, σύμφωνα με την οποία η Aθήνα φαίνεται να γνώριζε από πρώτο χέρι τα σχέδια των Τούρκων για τον Αττίλα 2 στις 14 Αυγούστου 1974.
« Είχε συλληφθεί αιχμάλωτος ένας επίλαρχος Τούρκος και τον είχαμε στη Λεμεσό. Μου φέρνει-απίστευτο και όμως αληθινό- τη διαταγή επιχειρήσεως της 39ης Μεραρχίας της Αλεξανδρέτας, η οποία έλεγε «ότι με το πρώτο φως της 14ης Αυγούστου θα διενεργηθεί διεύρυνση του προγεφυρώματος και από ανατολικά και από δυτικά». Δηλαδή ήταν εφαρμογή του Αττίλα 2. (πηγη: Φάκελος Κύπρου)
Η εικόνα 51 χρόνια μετά
- -Το 36% του εδάφους της Κύπρου είναι υπό κατοχή
- -115.000 πρόσφυγες
- – Περισσότεροι από 750 πολίτες και στρατιώτες ακόμα αγνοούμενοι
- – Μόλις 300 Ε/Κ και Μαρωνίτες ζουν στην χερσόνησο της Καρπασίας
Πέρασαν 51 χρόνια και ο Αττίλας είναι εκεί, με τον Πενταδάκτυλο να καρτερεί την ώρα που θα ανασηκώσει την πλάτη του για να τους αποσείσει.
Ένα σπάνιο ιστορικό ντοκιμαντέρ της Μελίνας Μερκούρη, με αφορμή τη συμπλήρωση 51 χρόνων από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, παρουσιάζει απόψε το βράδυ στις 22.50, το ΕΡΤNews.
Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει αποσπάσματα από το ντοκιμαντέρ «ΔΙΑΛΟΓΟΙ» της ΜΕΛΙΝΑΣ ΜΕΡΚΟΥΡΗ, που γυρίστηκε στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1975, ένα χρόνο μετά την τουρκική εισβολή.
Τα μηνύματα της Πολιτειακής και πολιτικής ηγεσίας
Η παράνομη τουρκική στρατιωτική κατοχή συνεχίζεται όπως συνεχίζονται και οι μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Κυπριακού λαού, υπενθυμίζει ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Τασούλας. Και συνεχίζει λέγοντας ότι «αποτίουμε φόρο τιμής στους Ελλαδίτες και Κυπρίους που αγωνίσθηκαν και θυσιάστηκαν το 1974 για να υπερασπισθούν την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, με την υπόσχεση ότι δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τη θυσία τους. Όπως δεν θα ξεχάσουμε και το χρέος της πατρίδας μας για τη συνέχιση και ενίσχυση των προσπαθειών με στόχο τον τερματισμό της τουρκικής κατοχής και την εξεύρεση δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού Ζητήματος.
«Ο αγώνας για τη δικαίωση είναι κοινός. Και θα είναι νικηφόρος», τονίζει στο μήνυμα του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, επισημαίνοντας ότι τη δίκαιη λύση του Κυπριακού την απαιτεί η διεθνής νομιμότητα, την επιβάλλει η συγκυρία σε μια ταραγμένη περιοχή εξ ου και πρέπει να προχωρήσουν οι διακοινοτικές συνομιλίες στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΣΑ των Ηνωμένων Εθνών.
Τονίζει ο κ. Μητσοτάκης: «Η μαύρη επέτειος της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο πυροδοτεί και φέτος τη μνήμη της ωμής βίας, του χαμού και του ξεριζωμού. Δυναμώνει, ωστόσο, και τον αγώνα για την επανένωση του νησιού στο πλαίσιο ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους. Χωρίς κατοχικές δυνάμεις. Και έτοιμο να αποτελέσει φάρο σταθερότητας και ειρήνης στις ταραγμένες θάλασσες της Ανατολικής Μεσογείου (…) Το σύνθημα «Δεν Ξεχνώ», άλλωστε, παραμένει επίκαιρο.
Το Κυπριακό παραμένει έως και σήμερα ένα διεθνές ζήτημα παράνομης εισβολής και κατοχής. Η διαιώνιση του σημερινού status quo, όπως επίσης και η δημιουργία «δύο κρατών», δεν αποτελούν αποδεκτές λύσεις, επισημαίνει το Υπουργείο Εξωτερικώνκαι συνεχίζει:
«Η Ελλάδα, σε σύμπνοια με την Κυπριακή Δημοκρατία, παραμένει δεσμευμένη στην αναζήτηση μιας συνολικής, αμοιβαία αποδεκτής λύσης, στη βάση της Διζωνικής, Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, με πολιτική ισότητα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, με μία διεθνή προσωπικότητα, μία κυριαρχία και μία ιθαγένεια, στο πλαίσιο που έχουν καθορίσει τα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».
Το ψευδοκράτος είναι δημιούργημα της εισβολής. Δεν έχει και δεν θα αποκτήσει ποτέ καμία νομιμοποίηση, επισημαίνει ο πρόεδρος τουΠΑΣΟΚ και υπογραμμίζει ότι:
«Αγωνιζόμαστε για τη μόνη δίκαιη και βιώσιμη λύση που είναι η επανένωση του νησιού στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, χωρίς εγγυήσεις, χωρίς κατοχικά στρατεύματα».
Ο αγώνας για τον τερματισμό της κατοχής και για την επανένωση της Κύπρου παραμένει επίκαιρος. Τιμούμε τη μνήμη όσων αγωνίστηκαν και έχασαν τη ζωή τους, λέει ο ΣΥΡΙΖΑ. «Η διεθνής κοινότητα και ιδίως η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί και δεν πρέπει να κλείνει τα μάτια και να αποφεύγει την αναφορά στη συνεχιζόμενη παράνομη τουρκική κατοχή. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα συνεχίσει να αγωνίζεται για τη δικαίωση των αγώνων του Κυπριακού λαού», προστίθεται.
Το ΚΚΕ επισημαίνει ότι «αυτό που απαιτείται σήμερα, είναι η ανάπτυξη της συντονισμένης εργατικής-λαϊκής πάλης, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, κόντρα στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς για το νησί, για την επανένωση της Κύπρου και του λαού της».
Η Νέα Αριστερά, ανακοινώνει ότι «υποστηρίζει τη μόνη ρεαλιστική και δίκαιη προοπτική: λύση στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, με διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία».
«Δεν ξεχνάμε, δεν σταματάμε να μιλάμε για τα δικαιώματα και την ακεραιότητα του νησιού. Δεν σταματάμε να διεκδικούμε τον τερματισμό της Κατοχής, την ενότητα του νησιού, την απόλυτη εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου», τόνισε η Ζωή Κωνσταντοπούλου.
Ρεπορτάζ: Πιέρρος Τζανετάκος
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος