ΑΠΘ: Καινοτόμα αιματολογική εξέταση για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου Alzheimer

Μία σημαντική καινοτομία στον αγώνα κατά της νόσου Alzheimer εφαρμόζεται στο Εργαστήριο Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας (ΚΕΔΕΚ) του ΑΠΘ, το οποίο συμμετέχει ενεργά στην έρευνα που αφορά στην πρώτη αιματολογική εξέταση για τη νόσο, η οποία εγκρίθηκε πρόσφατα από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA).

Η νέα μέθοδος επιτρέπει την ανίχνευση της νόσου Alzheimer σε πρώιμο στάδιο, πριν από την εμφάνιση σοβαρών συμπτωμάτων άνοιας, με μία απλή, ανώδυνη και γρήγορη αιμοληψία. Η έγκαιρη διάγνωση είναι πλέον πιο προσιτή από ποτέ, καθώς καταργεί την ανάγκη για επεμβατικές διαδικασίες, όπως η λήψη εγκεφαλονωτιαίου υγρού ή η ακριβή απεικόνιση με PET scan.

Η συμβολή του Εργαστηρίου Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων

Η Ελλάδα εντάσσεται στην παγκόσμια επιστημονική πρωτοπορία, χάρη στο Εργαστήριο Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων του ΑΠΘ, το οποίο στεγάζεται στο ΚΕΔΕΚ, στη Θέρμη. Το Εργαστήριο διαθέτει ήδη τον τελευταίας τεχνολογίας αναλυτή Lumipulse G600II, μέσω του οποίου πραγματοποιείται η αιματολογική εξέταση.

Η επιστημονική ομάδα του ΑΠΘ, με επικεφαλής την Καθηγήτρια Βιοχημείας Αναστασία Πανταζάκη, και σε συνεργασία με τους ερευνητές και μεταδιδάκτορες Γεώργιο Κατσίπη και Ελένη Τζεκάκη, πραγματοποιεί τις αναλύσεις των βιοδεικτών. Παράλληλα, η Ομότιμη Καθηγήτρια Μάγδα Τσολάκη του Τμήματος Ιατρικής, της Ελληνικής Εταιρείας Νόσου Alzheimer, αναλαμβάνει την πλήρη κλινική αξιολόγηση των συμμετεχόντων. Η διαδικασία πραγματοποιείται στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου, με τίτλο «Διαχείριση του έργου προσδιορισμού βιοδεικτών σε βιολογικά υγρά ασθενών με νόσο Alzheimer και άλλες νευροεκφυλιστικές νόσους».

Η τεχνολογία πίσω από τη διάγνωση

Η εξέταση βασίζεται στη μέτρηση δύο βασικών βιοδεικτών στο πλάσμα αίματος:

• της φωσφορυλιωμένης πρωτεΐνης Tau (p-Tau217), που σχετίζεται με τον σχηματισμό νευροϊνιδιακών τολυπίων,
• και του β-Αμυλοειδούς 1-42 (Aβ42), που προκαλεί τις αμυλοειδείς πλάκες.

Η αναλογία p-Tau217/Aβ42 αποτελεί αξιόπιστο δείκτη πρώιμης παθολογίας Alzheimer, με ακρίβεια που φτάνει το 91,7%, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοινώθηκαν από τον FDA.

Ένα σημαντικό βήμα για την Ελλάδα και τη δημόσια υγεία

Η διάγνωση της νόσου Alzheimer, που αναμένεται να επηρεάσει έως και 140 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως μέχρι το 2050, γίνεται πλέον πιο εύκολα εφικτή στο ευρύ κοινό. Στην Ελλάδα, όπου ήδη υπολογίζεται ότι περίπου 160.000 άνθρωποι ζουν με τη νόσο, η πρωτοβουλία του ΑΠΘ αποτελεί σημαντικό βήμα προς την έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, ανοίγοντας νέους δρόμους στην πρόληψη και διαχείριση της νόσου Alzheimer