Θεσσαλονίκη: Καπέλα – φορείς μνήμης και νέας ζωής στις Βιτρίνες Τέχνης του ΟΤΕ

Με το απαραίτητο αξεσουάρ του καλοκαιριού «ντύθηκαν» τον μήνα Αύγουστο οι Βιτρίνες Τέχνης του ΟΤΕ. Καπέλα διακοσμημένα με ανακυκλώσιμα, σπασμένα, χαλασμένα ή φθαρμένα υλικά, στολίζουν τις Βιτρίνες στην οδό Καρόλου Ντηλ στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και στέλνουν το δικό τους μήνυμα.

Τέσσερις «εικαστικές» φίλες, που αποτελούν την ομάδα Kapa26ARTeam, με την τρίπτυχη εγκατάστασή τους στις βιτρίνες του ΟΤΕ, προτείνουν μια πολυδιάστατη προσέγγιση στη δημιουργική διαδικασία, που συνδυάζει την έννοια του καπέλου, της γυναικείας ταυτότητας, αλλά και της ανακύκλωσης.

«Το καπέλο, ως φορέσιμο αντικείμενο, αναδεικνύει την εξέλιξη της γυναικείας εικόνας και ταυτότητας μέσα στον χρόνο. Από σύμβολο κοινωνικής διαστρωμάτωσης μέχρι μέσο αυτοέκφρασης, το καπέλο επιτρέπει στη γυναίκα να αναδείξει τις πολλαπλές πτυχές της προσωπικότητάς της, να αποδεχτεί ή να αμφισβητήσει τις κοινωνικές προσδοκίες. Η διαδικασία αυτή γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρουσα, όταν ενσωματώνεται η έννοια της ανακύκλωσης και της επανάχρησης, που σχετίζεται με την ανανέωση και τη βιωσιμότητα», αναφέρουν στο κείμενό τους, που συνοδεύει την έκθεση.

Η πράσινη ζώνη που αγόρασε η Σύνη Βυζοβίτου από το Περού, μετατράπηκε σε τρέσα που τυλίχτηκε γύρω από ένα καπέλο. Τον στολισμό του συμπληρώνουν λουλούδια από χαρτί που φτιάχνουν γυναίκες στην Ινδία. Άλλα καπέλα στολίστηκαν με χάντρες από σπασμένο κολιέ, ρετάλια ρούχων, λουλούδια από πλαστικά μπουκάλια ή από πολύχρωμες σακούλες της λαϊκής αγοράς. Το τεράστιο λουλούδι που κοσμούσε κάποτε μία τσάντα της Νικολέτας Τσικώτη –αγορασμένη στην Ιταλία και φθαρμένη πια– μετατράπηκε σε στολίδι ενός καπέλου της έκθεσης. Ευτελή υλικά, προερχόμενα από διαφορετικές ιστορίες και εποχές, συνδέθηκαν με αυτόν τον απροσδόκητο τρόπο.

«Κατά κάποιο τρόπο, μέσα από τις δημιουργίες μας, συμβαδίζουμε με τον χρόνο. Τον δεχόμαστε και ενσωματώνουμε σ’ αυτές τα σημάδια του. Αντικείμενα που έσπασαν από τη χρήση ή που ξέβαψαν από τον καιρό, τα εντάσσουμε στη δημιουργία», δηλώνει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η Νικολέτα Τσικώτη, επισημαίνοντας: «Ο χρόνος είναι κάτι που δεν παλεύεται· μπορείς μόνο να τον αποδεχθείς και να συνεργαστείς μαζί του. Δηλαδή το δέχεσαι, λες “είναι αυτό”, οπότε προσπαθώ να ανακαλύψω την ομορφιά του».

Από το παρελθόν του πιλοποιείου στο σήμερα της δημιουργικής ανακύκλωσης

Η σχέση τους με την …αναβαθμιστική ανακύκλωση (upcycling) στα καπέλα, ήταν μάλλον καρμική, αφού το σημείο συνάντησής τους ήταν ο χώρος του πρώην πιλοποιείου της οικογένειας Ζερβοπούλου (Κασκέτα ΖΕΡΒΟ, 1925-1965) στην οδό Παπαδοπούλου, ένα στενάκι στο κέντρο της πόλης, σε μια περιοχή που έχουν απομείνει και σήμερα καταστήματα πώλησης καπέλων. Επιπλέον, ένα από τα μέλη της ομάδας, αγαπά τα καπέλα και εδώ και πολλά χρόνια τα φτιάχνει ιδιαίτερα, με έναν μοναδικό τρόπο. «Το καπέλο, επειδή είναι τόσο κοντά στο πρόσωπο του ανθρώπου, κατά κάποιον τρόπο φοντάρει το συναίσθημά του και σίγουρα δεν μπορείς να κρυφτείς κάτω από έναν καπέλο», λέει η Νικολέτα Τσικώτη.

Μετά από ένα ταξίδι της στην Ισπανία, στις Ημέρες Καπέλου στη Βαρκελώνη (Barcelona Hat Days), όπου είδε να παρελαύνουν χιλιάδες «στολισμένα» κεφάλια, επέστρεψε πίσω με ενθουσιασμό και δεν δυσκολεύτηκε να πείσει τη Σύνη Βυζοβίτου, την Πώλα Γιάννα και την Ιουλία Κακουλίδου να ασχοληθούν κι αυτές με το συγκεκριμένο αντικείμενο. «Παρόλο που οι συγκεκριμένες εικαστικοί δεν ασχολούνταν με το καπέλο, δημιούργησαν “διαμαντάκια” που με μάγεψαν και συνειδητοποίησα ότι τελικά, για να δημιουργηθεί κάτι όμορφο θέλει μόνο αγάπη», τονίζει η κ. Τσικώτη.

Μετά τις ατομικές της εκθέσεις, ήρθε η ώρα που προβάλλουν την ομαδική δουλειά τους σε κάθε περαστικό, μέσα από τις Βιτρίνες Τέχνης του ΟΤΕ που επιμελείται ο Γιάννης Αργυριάδης.

Περίοπτη θέση στις Βιτρίνες έχουν δύο φουστάνια περασμένων γενεών, κληρονομιά της Πώλα Γιάννα, που συνδυάζονται με δύο καπέλα, αλλά και μία μεγάλη φωτογραφία που απεικονίζονται όλοι οι υπάλληλοι του πιλοποιείου ΖΕΡΒΟ. Μάλιστα, τα καπέλα στηρίζονται -όπως παλιά- σε αυθεντικές ξύλινες μήτρες, που παραχώρησε το -γειτονικό στο πρώην πιλοποιείο- κατάστημα με καπέλα «Αμαζόνα».

Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ