Στιβανοποιός- Ένα επάγγελμα που χάνεται

Εκεί όπου η παράδοση συναντά την καθημερινότητα της αγροτικής ζωής, στην Όλυμπο της Καρπάθου, ο χρόνος είναι αμείλικτος και η συνεχή μείωση του πληθυσμού εγείρει πολλαπλά θέματα.

Με ένα στιβάνι στο χέρι, ηλικίας 60 ετών, που παραμένει σχεδόν καινούργιο, ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Αριστείδης Μιαούλης, παρουσιάζει έναν διαφορετικό υποδηματοποιό.

Ο Γιάννης Πρεάρης, είναι ο τελευταίος μιας γενιάς που κατασκευάζει στιβάνια,  παραδοσιακά δερμάτινα, χειροποίητα υποδήματα, που παλαιότερα ήταν σε καθημερινή χρήση από γυναίκες και άνδρες. Άλλοτε για τις επίσημες γιορτές, άλλοτε για τις δουλειές.

Μια δύσκολη εργασία, που όταν ολοκληρωθεί δίνει ανθεκτικότητα στα υποδήματα, τα οποία χρησιμοποιούνται από αγρότες, κτηνοτρόφους σε κακοτράχαλα εδάφη και κρατάνε για μια ζωή.

«Δεν υπάρχει ενδιαφέρον από τους νέους για αυτήν την δουλειά, καθώς τα παιδιά επιλέγουν εύκολες εναλλακτικές για βιοπορισμό. Σπουδάζουν και φεύγουν σε άλλα νησιά και μεγάλες πόλεις», εξηγεί ο κ. Πρεάρης. Για να φτάσει στην τελική μορφή ένα στιβάνι απαιτεί προετοιμασία, που ξεκινά από τον σφαγέα, εκδορέα, με πλήθος λεπτομερειών επεξεργασίας, προτού γίνει ένα λείο δέρμα.    

«Η αξία της παράδοσης περιέχεται σε αυτά τα αντικείμενα, για τα οποία έρχονται οι τουρίστες από το εξωτερικό». Κάθε νέος που θα θελήσει να ασχοληθεί χρειάζεται χρόνο για να μάθει την τέχνη, δεν γίνεται με ταχύρυθμα μαθήματα και δεν υπάρχουν παιδιά διατεθειμένα να ασχοληθούν με ένα επάγγελμα, όταν οι πελάτες του λιγοστεύουν χρόνο με τον χρόνο.   

Η τιμή ενός ζευγαριού υπολογίζεται στα 400-450 ευρώ, όσο δηλαδή είναι η αξία για τα υλικά και την εργασία των τεσσάρων ημερών που απαιτείται για να κατασκευαστεί. Βεβαίως σε αντίθεση με τα κοινά δερμάτινα υποδήματα αυτά κρατούν για δεκαετίες και τα φορούν δυο γενιές χρηστών.

Το επάγγελμα του στιβανοποιού ακολουθεί την μοίρα όλων εκείνων που υφίστανται τις συνέπειες της εξέλιξης και καταλήγουν μουσειακά εκθέματα, δίπλα σε ανέμες, αδράχτια, σαμάρια, κάρα, και τόσα άλλα που χρόνος τα ξεπέρασε.