Επετειακές εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από την ναυμαχία της Μυκάλης

Δυο αιώνες συμπληρώνονται από την ημέρα που ο ελληνικός στόλος αναχαίτισε τον οθωμανικό στόλο και σταμάτησε την απόβαση τους στην Σάμο στις 4 και 5 Αυγούστου του 1824.

Ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Χάρης Ζαβουδάκης, παρακολουθεί όλες τις εκδηλώσεις και ζει την ένταση και την συγκίνηση της πρόσφατης ιστορίας.  

O Mανώλης Βαρβούνης, καθηγητής λαογραφίας, αναφέρει τα γεγονότα εκείνων των ημερών και κατά την εκτίμηση του η σημασία της Μυκάλης είναι αντίστοιχη με την νίκη που είχε πετύχει ο Κολοκοτρώνης στα Δερβενάκια.

Ο Ελληνικός στόλος διέθετε γύρω στα 150 μεταγωγικά σκάφη, ενώ ο τουρκικός στόλος ξεπερνούσε τα 300.

Η Σάμος, υπό την αρχηγεία του Λυκούργου Λογοθέτη, είχε επαναστατήσει κατά των Οθωμανών το 1821 και δημιούργησε την δική της αυτόνομη κυβέρνηση, αλλά η θέση του νησιού, λίγα μίλια μακριά από τις ακτές της Ανατολίας το καθιστούσε ευάλωτο σε πιθανή επίθεση των Οθωμανών.

Στην απέναντι μικρασιατική παραλία περίπου 300.000 άτακτος στρατός περίμενε για να κάνει γιουρούσι στο νησί, όπως είχε πράξει λίγες ημέρες νωρίτερα στις 22 Ιουνίου με την σφαγή των Ψαρών. Ο ναύαρχος Χοσρέφ Πασάς κάλεσε τους Σάμιους σε υποταγή, αλλά παρά τον φόβο των συνεπειών, λόγω της τεράστιας τουρκικής δύναμης, επέλεξαν την σύγκρουση. Ο ναύαρχος Γεώργιος Σαχτούρης έσπευσε με τα πλοία του και ο ναύαρχος Κωνσταντίνος Κανάρης επιχείρησε την γνωστή τακτική των πυρπολικών. Εξαπέλυσε την επίθεση τινάζοντας στον αέρα την τουρκική φρεγάτα. Οι εκρήξεις στις κορβέτες προκάλεσαν μεγάλες απώλειες στους τούρκους που έχασαν τουλάχιστον 1.000 άνδρες, ενώ οι ελληνικές απώλειες ανήλθαν σε τρεις νεκρούς. O εχθρικός στόλος αναγκάστηκε να αποχωρήσει.

Με αναπαράσταση της ναυμαχίας οι Σάμιιοι γιόρτασαν το γεγονός, σε μια εκδήλωση που συγκέντρωσε χιλιάδες ντόπιους και επισκέπτες, πολλοί εκ των οποίων από τις απέναντι ακτές, που παρακολούθησαν την γιορτή, με ενδιαφέρον.