Τραμπ: «Μνημειώδης νίκη για τις ΗΠΑ» η υπόσχεση για τις δαπάνες του ΝΑΤΟ

Η υπόσχεση για δαπάνες του ΝΑΤΟ αποτελεί «μνημειώδη νίκη για τις ΗΠΑ», δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ στην ομιλία με την οποία έκλεισε τη συμμετοχή του στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη, προσθέτοντας ότι οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ δεσμεύτηκαν να αυξήσουν δραματικά τις δαπάνες για την κοινή άμυνα στην ετήσια σύνοδο κορυφής τους.

Διευκρίνισε ότι τα πρόσθετα χρήματα θα πρέπει να δαπανηθούν σε «πολύ σοβαρό» στρατιωτικό υλικό και όχι στη γραφειοκρατία και θα πρέπει να βοηθήσουν στην αποτροπή πολέμων όπως η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Είπε επίσης ότι κύριος σκοπός μελών του ΝΑΤΟ είναι να αναλάβουν το βάρος για την άμυνα της Ευρώπης. Μιλώντας ειδικότερα για την Ισπανία, η οποία ήταν η μόνη που αρνήθηκε να ανταποκριθεί στον στόχο του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες ύψους 5% του ΑΕΠ, ο Αμερικανός πρόεδρος διαμήνυσε ότι η ιβηρική χώρα θα πληρώσει τα διπλάσια για μια εμπορική συμφωνία.

Ο Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε εκτός των άλλων την πεποίθηση ότι ο πόλεμος μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ έχει τελειώσει, καθώς και οι δύο πλευρές επιθυμούν να τερματίσουν τη μάχη.

Ερωτηθείς γιατί ήταν βέβαιος ότι η σύγκρουση είχε τελειώσει, είπε στους δημοσιογράφους: «Ασχολήθηκα και με τους δύο και είναι και οι δύο κουρασμένοι, εξαντλημένοι. Πολέμησαν πολύ, πολύ σκληρά και πολύ άγρια, πολύ βίαια, και ήταν και οι δύο ικανοποιημένοι να πάνε στα σπίτια τους και να φύγουν». Πρόσθεσε ωστόσο ότι ο πόλεμος «θα μπορούσε ίσως να ξεκινήσει ξανά σύντομα».

Απαντώντας σε ερώτηση αν βασίζεται στις ισραηλινές πληροφορίες για να εκτιμήσει τον αντίκτυπο των αμερικανικών χτυπημάτων στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, ο Τραμπ ήταν απόλυτος:

«Όχι. Έχουμε συλλέξει πρόσθετες πληροφορίες και έχουμε επίσης μιλήσει με ανθρώπους που έχουν δει την τοποθεσία. Η τοποθεσία έχει εξαλειφθεί και πιστεύουμε ότι όλα τα πυρηνικά βρίσκονται εκεί κάτω. Δεν τα έβγαλαν έξω».

Χαιρέτισε για μια ακόμη φορά τα αμερικανικά πλήγματα στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις λέγοντας ότι «αυτή η απίστευτη άσκηση αμερικανικής δύναμης άνοιξε το δρόμο για την ειρήνη με μια ιστορική συμφωνία κατάπαυσης του πυρός αργά τη Δευτέρα».

Ερωτηθείς αν ενδιαφέρεται να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα, ο Αμερικανός πρόεδρος απάντησε ότι «δεν ενδιαφέρεται».

«Θα μπορούσα να πάρω μια δήλωση ότι δεν πρόκειται να προχωρήσουν σε πυρηνικά. Πιθανότατα θα το ζητήσουμε αυτό, αλλά δεν πρόκειται να το κάνουν, δεν πρόκειται να το κάνουν ούτως ή άλλως», είπε.

Αφού έδωσε τον λόγο για λίγο στον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο – ο οποίος είπε ότι οι ΗΠΑ είναι ανοιχτές σε όποιον ενδιαφέρεται για την ειρήνη – επανήλθε λέγοντας:

«Κοιτάξτε, θα μιλήσουμε μαζί τους την επόμενη εβδομάδα, με το Ιράν. Μπορεί να υπογράψουμε μια συμφωνία. Δεν ξέρω. Για μένα, δεν νομίζω ότι είναι τόσο απαραίτητο. Θέλω να πω, είχαν έναν πόλεμο. Πολέμησαν. Τώρα επιστρέφουν στον κόσμο τους. Δεν με νοιάζει αν έχω μια συμφωνία ή όχι».

«Το μόνο πράγμα που θα ζητούσα είναι αυτό που ζητούσαμε πριν: Θέλουμε να μην υπάρχουν πυρηνικά, αλλά καταστρέψαμε τα πυρηνικά», επανέλαβε.

Όσον αφορά τη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας, ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι σκοπεύει να μιλήσει σύντομα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν για τον τερματισμό του πολέμου.

Συγκεκριμένα, αφού σημείωσε ότι στη συνάντησή του με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι ο Ουκρανός πρόεδρος του επιβεβαίωσε ότι θέλει να τερματίσει τον πόλεμο, είπε στη συνέχεια ότι θα μιλήσει σύντομα με τον Πούτιν για το θέμα αυτό.

Απαντώντας τέλος σε ερώτηση για το αν ο Ρώσος προεδρος έχει εδαφικές φιλοδοξίες πέραν της Ουκρανίας, ο Τραμπ είπε: «Είναι πιθανό».

«Ξέρω ένα πράγμα, θα ήθελε να κατασταλάξει [σ.σ. ο Πούτιν]. Θα ήθελε να βγει από αυτό το πράγμα, είναι ένα χάος γι’ αυτόν», είπε, προσθέτοντας ότι ο Ρώσος πρόεδρος έχει «παραπλανηθεί»: «Είμαι πραγματικά πολύ έκπληκτος. Νόμιζα ότι θα έπρεπε να το είχαμε διευθετήσει αυτό εύκολα», κατέληξε.

Πηγή: Reuters, Γαλλικό Πρακτορείο

Επαναβεβαίωση της πιστής τήρησης του Άρθρου 5

Εν μέσω της πλέον επικίνδυνης γεωπολιτικής αναταραχής μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η νατοϊκή συμμαχία καλείται αφενός να διατηρήσει τη συνοχή της, αφετέρου να ενισχύσει την άμυνά της, με τους ετέρους να ομοφωνούν τελικά στην αύξηση των εθνικών δαπανών στο 5% έως το 2035, σημειώνει ο διπλμωτικός συντάκτης του ΕΡΤΝews, Πιέρρος Τζανετάκος.
 
«Πρόκειται για μια αξιοσημείωτη δέσμευση, ως απάντηση στις σημαντικές απειλές έναντι της συμμαχίας μας […] Το 3,5% προορίζεται για τη χρηματοδότηση των ενόπλων δυνάμεών μας και του εξοπλισμού που απαιτείται για την αεράμυνά μας, για πυρομαχικά, μη επανδρωμένα αεροσκάφη, άρματα μάχης, στρατεύματα και άλλα […] Το σχέδιο περιλαμβάνει το 1,5% του ΑΕΠ που θα διατεθεί για επενδύσεις που υποστηρίζουν την άμυνα και την ασφάλειά μας», ανέφερε ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε.
 
Η αύξηση έρχεται ως αποτέλεσμα της πίεσης του Αμερικανού προέδρου ειδικά προς τους Ευρωπαίους, με τους διπλωματικούς διαύλους να παραμένουν ενεργοί, καθώς έπρεπε να καμφθούν οι αντιρρήσεις κρατών-μελών, όπως η Ισπανία. Πάντως το 2029 οι δαπάνες θα εκτιμηθούν εκ νέου.

«Όταν οι σύμμαχοι φτάσουν σε αυτόν τον αριθμό, θα προσθέσουν περισσότερα από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως. Σκεφτείτε αυτό το 1 τρισεκατομμύριο ετησίως στην κοινή μας άμυνα και αυτό είναι μια μνημειώδης νίκη. Είναι μια μνημειώδης νίκη για τις ΗΠΑ, διότι εμείς επωμιζόμασταν πολύ περισσότερα από το μερίδιο που μας αναλογούσε. Αυτό ήταν πολύ άδικο. Πρόκειται για μια μεγάλη νίκη για την Ευρώπη και για τον δυτικό πολιτισμό», δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ.
 
«Συνεχίζοντας την επανεπένδυση σε θέματα άμυνας, όλα τα κράτη μέλη, και ιδίως οι Ευρωπαίοι, συνεχίζουν να δομούν αυτόν τον ευρωπαϊκό πυλώνα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ», επεσήμανε ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν.

«Οι Σύμμαχοι δεσμεύονται να επενδύουν το 5% του ΑΕΠ ετησίως σε βασικές αμυντικές ανάγκες, καθώς και σε δαπάνες που σχετίζονται με την άμυνα και την ασφάλεια έως το 2035, προκειμένου να διασφαλιστούν οι εθνικές και συλλογικές υποχρεώσεις», αναφέρεται στην Κοινή Διακήρυξη του ΝΑΤΟ.

Η Ελλάδα δαπανά σταθερά άνω του 3% του ΑΕΠ για εξοπλισμούς, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να δηλώνει υπέρμαχος της ενίσχυσης των αμυντικών δυνατοτήτων της Ευρώπης.
 
«Το νόημα μιας συμμαχίας είναι να διασφαλιστεί ότι υπάρχει δίκαιη κατανομή των βαρών και ότι δεν υπάρχει η αίσθηση ότι ορισμένες χώρες μπορούν να παρεκκλίνουν βασιζόμενες στις αμυντικές δεσμεύσεις άλλων χωρών», σημείωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός.
 
Στο δεύτερο μεγάλο διακύβευμα, με δεδομένες τις αντιφατικές παρεμβάσεις του Ντόναλντ Τραμπ, οι σύμμαχοι επιβεβαιώνουν την πιστή τήρηση του άρθρου 5 περί συνδρομής σε περίπτωση που κράτος-μέλος δεχτεί επίθεση.
 
«Επιβεβαιώνουμε την ακλόνητη δέσμευσή μας στη συλλογική άμυνα, όπως κατοχυρώνεται στο Άρθρο 5 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον – ότι μια επίθεση εναντίον ενός είναι επίθεση εναντίον όλων», υπογραμμίζεται στην Κοινή Διακήρυξη.
 
Μετά πάντως τη σύνοδο και απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο Αμερικανός πρόεδρος εξέφρασε τη στήριξή του στο άρθρο 5.
 
«Είμαι υπέρ (του άρθρου 5). Γι’ αυτό είμαι εδώ. Αν δεν ήμουν υπέρ δεν θα ήμουν εδώ», τόνισε ο Ντόναλντ Τραμπ.

Καθώς μαίνεται ο πόλεμος της Ουκρανίας, και με πολλούς Ευρωπαίους να ανησυχούν για τη ρωσική επιθετικότητα, η δυτική συμμαχία δεσμεύεται στη στήριξη του Κιέβου.
 
«Η Ρωσία δεν απειλεί μόνο την Ουκρανία, η Ρωσία απειλεί ολόκληρη την ειρήνη, ολόκληρη την πολιτική τάξη της ηπείρου μας», δήλωσε ο Γερμανός Καγκελάριος, Φρίντριχ Μερτς.
 
«Ζούμε σε έναν πολύ ευμετάβλητο κόσμο και η σημερινή ημέρα αφορά την ενότητα του ΝΑΤΟ, δείχνοντας αυτή τη δύναμη», ανέφερε ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ.
 
Στοίχημα για το ΝΑΤΟ αποτελεί η ενίσχυση της ενδοσυμμαχικής αμυντικής βιομηχανίας.

Ρεπορτάζ: Πιέρρος Τζανετάκος

Κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του Τραμπ η σύνοδος του ΝΑΤΟ

Για μία σύνοδο κομμένη και ραμμένη στα «θέλω» και το «εγώ» του Αμερικανού Προέδρου, κάνει λόγο η επικεφαλής του τμήματος διεθνών ειδήσεων του ΕΡΤNews Άννα Παπασωτηρίου. Μικρή σε διάρκεια, στοχευμένη ατζέντα, έτοιμη συμφωνία για τις αμυντικές δαπάνες, περιεκτική κοινή ανακοίνωση. Πέτυχε τον σκοπό της για ενότητα της συμμαχίας και ικανοποίηση των αιτημάτων Τραμπ, εξού και οι διθύραμβοι του Προέδρου για «φανταστική Σύνοδο» και «τεράστια επιτυχία». Αντανακλά το όραμά του για μία Αμερική κυρίαρχη στο δυτικό ημισφαίριο.

Αλλά η προσέγγιση αυτή υπογραμμίζει την αδύναμη θέση της Ευρώπης έναντι του παντοδύναμου Τραμπ. Και αυτό ήταν πέρα για πέρα σαφές και από τις αιφνιδιαστικά προωθημένες κολακείες του γγ του ΝΑΤΟ: «Η Ευρώπη θα πληρώσει αδρά ως οφείλει και η νίκη αυτή θα είναι δική σας», είπε ο Ρούτε, λες και η Ευρώπη είναι ο αντίπαλος. Και μπορεί ο Τραμπ να μην έχει κρύψει ποτέ ότι βλέπει τους ευρωπαίους ως υποδεέστερους, αλλά το να εκφράζεται έτσι ο επικεφαλής της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας δεν βοηθά στην ανάπτυξη μιας υγιούς σχέσης μεταξύ εταίρων και υποδηλώνει φόβο.

Υποκλίσεις, έπαινοι και αλλαγές στο πρόγραμμα. Τριάντα δύο ηγέτες βρίσκονταν στην Χάγη για τη σύνοδο του ΝΑΤΟ, όλα όμως ήταν εστιασμένα σε έναν, τον Ντόναλντ Τραμπ.

Αυτό ήταν ξεκάθαρο και σε κάθε δήλωση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ. Τα λόγια του ήταν γεμάτα κολακεία για τον Αμερικανό πρόεδρο και για τα όσα, όπως είπε, έχει πετύχει για χάρη της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. 

«Πρόεδρε Τραμπ, αγαπητέ Ντόναλντ. Ο ηγετικός σου ρόλος έχει ήδη αποφέρει επιπλέον 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε αμυντικές δαπάνες από τους Ευρωπαίους συμμάχους από το 2016», δήλωσε ο Μαρκ Ρούτε.

Ακόμη και όταν ο Τραμπ παρομοίασε τις εχθροπραξίες Ιράν – Ισραήλ με τον καβγά παιδιών, ο Ρούτε επιχείρησε με δόση χιούμορ να υπερθεματίσει σε αυτά που έλεγε ο Αμερικανός πρόεδρος.

«Ήταν σαν τα παιδιά στην αυλή του σχολείου. Τσακώνονται σαν τρελά. Δεν μπορείς να τα σταματήσεις. Τα αφήνεις να τσακωθούν για ένα-δύο λεπτά και είναι πιο εύκολο να τα σταματήσεις», είπε αρχικά ο Αμερικανός πρόεδρος.

«Και μερικές φορές ο μπαμπάκας πρέπει να χρησιμοποιήσει αυστηρή γλώσσα», πρόσθεσε ο ΓΓ του ΝΑΤΟ.

Είχε εξάλλου προηγηθεί και το προσωπικό μήνυμα του Ρούτε ένα 24ωρο νωρίτερα. Σε αυτό μιλούσε για την επιτυχία του Τραμπ να γίνει κατάπαυση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, αλλά και για τα όσα θα γίνονταν στην Σύνοδο.

«Ντόναλντ, μάς οδήγησες σε μία πολύ σημαντική στιγμή για την Αμερική, την Ευρώπη και τον κόσμο. Θα επιτύχεις κάτι που ΚΑΝΕΝΑΣ Αμερικανός πρόεδρος, εδώ και δεκαετίες, δεν μπόρεσε να κάνει. Η Ευρώπη θα πληρώσει ΑΔΡΑ, όπως οφείλει, και αυτό θα είναι δική σου νίκη», είχε γράψει ο Ρούτε.

Όπως ήταν φυσικό, ο Ρούτε δέχθηκε σχετική ερώτηση για τον τρόπο προσέγγισης του Ντόναλντ Τραμπ στη συνέντευξη Τύπου μετά τη Σύνοδο. Ήταν μάλιστα το πρώτο ερώτημα που του έγινε:

«Πιστεύετε ότι αυτός είναι ο τρόπος που πρέπει να προσεγγίζετε, στις συναλλαγές σας, τον πρόεδρο των ΗΠΑ, με κολακείες και επαίνους; Μήπως είναι λίγο ταπεινωτικό και μήπως έτσι φαίνεστε αδύναμος;».

«Όχι, δεν νομίζω», απάντησε ο Ρούτε και συνέχισε: «Πιστεύω ότι είναι θέμα γούστου, είναι καλός φίλος […] Πιστεύετε ότι το αποτέλεσμα της Συνόδου αυτής θα ήταν το ίδιο αν δεν είχε επανεκλεγεί Πρόεδρος; Πιστεύετε, αλήθεια, ότι επτά ή οχτώ χώρες θα πρότειναν κάποια στιγμή περί το 2030, ότι ίσως να φτάναμε στο 2%; […] Δεν αξίζει λοιπόν όλους τους επαίνους;».

Στο ίδιο ύφος και η δήλωση του Βασιλιά της Ολλανδίας στο δείπνο της Δευτέρας. Ο Τραμπ εξάλλου φιλοξενήθηκε στο παλάτι στη διάρκεια της παραμονής του στη Χάγη.

«Πρόεδρε, σημαίνει πολλά για εμάς να σας καλωσορίζουμε στο «σπίτι» μας απόψε», είπε ο Βασιλιάς Βίλεμ Αλεξάντερ.

Ο ίδιος ο Τραμπ φάνηκε να είναι ευχαριστημένος μετά τη λήξη της συνόδου και στις συναντήσεις του με τον Ρούτε και τον Ολλανδό πρωθυπουργό Ντικ Σχοφ. Δεν παρέλειψε με χαρακτηριστικό τρόπο να εκφράσει το θαυμασμό του για την Ολλανδία και το λαο της:

«Πως σας φαίνεται η Ολλανδία, κύριε;», ρώτησε δημοσιογράφος.

«Αγαπώ την Ολλανδία, είστε από την Ολλανδία; Αγαπώ την Ολλανδία!», είπε.

Έξ αρχής η Σύνοδος είχε προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του Τραμπ. Κάτι οι δηλώσεις του στο παρελθόν ότι σκέφτεται ακόμη και την αποχώρηση από το ΝΑΤΟ κάτι το γεγονός ότι έφυγε νωρίτερα από το G7, όλα ήταν προγραμματισμένα σε μικρότερη διάρκεια για να μείνει ευχαριστημένος.

Ακόμη και η τελική κοινή δήλωση θα έμενε στις πέντε παραγράφους.

Επιμέλεια: Ζέτα Κονταξή