Το εμπόδιο στη συμφωνία ΗΠΑ και Ουκρανίας για τα ορυκτά – Η θέση του Κιέβου για το κοινό επενδυτικό ταμείο

ΗΠΑ και Ουκρανία προσέκρουσαν σε εμπόδιο της τελευταίας στιγμής, καθώς βρίσκονταν πολύ κοντά στην υπογραφή συμφωνίας – πλαισίου για τα ορυκτά, όταν μια διαφωνία σχετικά με το τι είχε συμφωνηθεί στις μαραθώνιες διαπραγματεύσεις που είχαν προηγηθεί, έθεσε εν αμφιβόλω την οριστικοποίηση της συμφωνίας, αναφέρουν σε δημοσίευμά τους οι Financial Times.

Η συμφωνία που επρόκειτο να υπογράψουν, ανέφερε ότι οι ΗΠΑ και η Ουκρανία, μέσω της ανάπτυξης των φυσικών πόρων του Κιέβου και της δημιουργίας ενός κοινού επενδυτικού ταμείου, θα «επιδιώξουν να δημιουργήσουν τις απαραίτητες συνθήκες για… την αύξηση των επενδύσεων στην εξόρυξη, την ενέργεια και τη σχετική τεχνολογία στην Ουκρανία».

Αν και η πρώτη αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Γιούλια Σβιρύντενκο, πέταξε στην Ουάσινγκτον για να υπογράψει τη συμφωνία με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ, όπως δήλωσαν τρεις Ουκρανοί αξιωματούχοι, προέκυψαν προβλήματα.

Οι Αμερικανοί θέλουν οι Ουκρανοί να υπογράψουν σήμερα τόσο τη συμφωνία – πλαίσιο όσο και μια λεπτομερή συμφωνία για το ταμείο που θα ολοκληρώσει την πλήρη συμφωνία για τα ορυκτά, δήλωσαν δύο Ουκρανοί αξιωματούχοι.

Οι διαπραγματεύσεις δεν είχαν ολοκληρωθεί επειδή η Ουκρανία επεδίωξε να επανεξετάσει τους όρους που συμφωνήθηκαν το Σαββατοκύριακο, ανέφερε πρόσωπο που γνωρίζει το αμερικανικό σκεπτικό.

Το εν λόγω πρόσωπο είπε ότι ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ ανησυχούν ότι αυτό θα μειώσει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, αλλά η συμφωνία θα μπορούσε να υπογραφεί ήδη από την Τετάρτη, αν η Ουκρανία επέστρεφε στους αρχικούς όρους.

«Ο πρόεδρος Τραμπ έχει πει ότι ο χρόνος για να γίνει αυτό είναι τώρα και κινούμαστε με ταχύτητα προς αυτή την κατεύθυνση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δεσμευτεί για τη γρήγορη ολοκλήρωση αυτής της ζωτικής σημασίας συμφωνίας και για τη διασφάλιση μιας διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία», δήλωσε εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών.

Οι Ουκρανοί δήλωσαν ότι ο λεγόμενα των ΗΠΑ ήταν ανακριβή και ότι δεν θα μπορούσαν να υπογράψουν και τα δύο έγγραφα σήμερα, επειδή η συμφωνία για το ταμείο πρέπει να επικυρωθεί από το κοινοβούλιο της χώρας τους πριν υπογραφεί.

Μάλιστα, ένας Ουκρανός αξιωματούχος που συμμετέχει στις συνομιλίες εξέφρασε την απογοήτευσή του για τις ΗΠΑ, λέγοντας ότι «δεν θα είναι ευχαριστημένοι με τίποτα».

Το σχέδιο της συμφωνίας, όπως το είδε το BBC

Οι στόχοι της συμφωνίας περιγράφονται νωρίς στο έγγραφο:

• Περαιτέρω οικονομική συνεργασία μεταξύ των ΗΠΑ και της Ουκρανίας
• Ενίσχυση της εταιρικής σχέσης για να βοηθηθεί η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας
• Αναγνώριση της ανάγκης της Ουκρανίας όχι μόνο για οικονομικές επενδύσεις, αλλά και για διαρθρωτικό, θεσμικό και τεχνολογικό μετασχηματισμό
• Έκφραση μιας ευρύτερης, και στρατηγικής, ευθυγράμμισης μεταξύ λαών και κυβερνήσεων, με μια απτή επίδειξη της υποστήριξης των ΗΠΑ για την ασφάλεια της Ουκρανίας και την ενσωμάτωσή της στα παγκόσμια οικονομικά πλαίσια.

Bloomberg: Ακόμη κι «εντός της ημέρας» συμφωνία ΗΠΑ – Ουκρανίας για τα ορυκτά

Το Κίεβο είναι έτοιμο να υπογράψει συμφωνία για τα ορυκτά με την Ουάσινγκον και αυτό ενδέχεται να γίνει εντός της ημέρας. «Νομίζω ότι ίσως αργά το βράδυ ώρα Κιέβου η συμφωνία μπορεί να υπογραφεί», ανέφερε πηγή της ουκρανικής κυβέρνησης στο Reuters.

Αμερικανική πηγή επιβεβαιώνει στο πρακτορείο Bloomberg ότι η συμφωνία επικυρώνεται εντός της ημέρας.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει την επίτευξη συμφωνίας για την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας, ιδίως των πολύτιμων σπάνιων γαιών, ως αποζημίωση για τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια που χορηγήθηκε στο Κίεβο από τον προκάτοχό του στον Λευκό Οίκο, τον Τζο Μπάιντεν, από την έναρξη της ρωσικής εισβολής τον Φεβρουάριο του 2022.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένη πηγή, την οποία επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Reuters, η νέα «μαξιμαλιστική» εκδοχή του κειμένου που παρουσίασε η αμερικανική πλευρά περιλαμβάνει δυσμενείς όρους για το Κίεβο.

Η προτεινόμενη συμφωνία θα δώσει στις ΗΠΑ προνομιακή πρόσβαση σε στρατηγικής σημασίας ορυκτά της Ουκρανίας, απαιτώντας από το Κίεβο να διοχετεύσει σε κοινό επενδυτικό ταμείο τα έσοδα από την εκμετάλλευση φυσικών πόρων τόσο από κρατικές όσο και από ιδιωτικές εταιρείες.

Mένει να διαπιστωθεί εάν προβλέπονται αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας τις οποίες ζητούσε επίμονα ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Στη νέα εκδοχή του κειμένου φέρεται να έχει προστεθεί η αξίωση των ΗΠΑ να αναλάβει η αμερικανική αναπτυξιακή τράπεζα (DFC) τον έλεγχο αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από τον ρωσικό ενεργειακό κολοσσό Gazprom μέσω της Ουκρανίας προς την Ευρώπη, όπως αναφέρει η πηγή την οποία επικαλείται το Reuters.

Η ουκρανική κυβέρνηση έχει προσλάβει τη δικηγορική εταιρεία Hogan Lovells ως σύμβουλο στις διαπραγματεύσεις επί του σχεδίου συμφωνίας για τα ορυκτά, σύμφωνα με την ίδια πηγή.

Ο Ζελένσκι δεν χάνει ευκαιρία να επαναλαμβάνει πως η συμφωνία για τα ορυκτά θα πρέπει να είναι επωφελής και για τις δύο χώρες.

Τι ορυκτά έχει η Ουκρανία;

Το Κίεβο εκτιμά ότι περίπου το 5% των «κρίσιμων oρυκτών» του κόσμου βρίσκονται στην Ουκρανία.

Αυτό περιλαμβάνει περίπου 19 εκατομμύρια τόνους αποθεμάτων γραφίτη, τα οποία, σύμφωνα με την κρατική υπηρεσία Γεωλογικής Επισκόπησης της Ουκρανίας, καθιστούν τη χώρα «μία από τις πέντε κορυφαίες χώρες» για την προμήθεια του ορυκτού. Ο γραφίτης χρησιμοποιείται για την κατασκευή μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα.

Η Ουκρανία διαθέτει επίσης σημαντικά κοιτάσματα τιτανίου και λιθίου. Λέει ότι διαθέτει σημαντικές ποσότητες μετάλλων σπάνιων γαιών στον κόσμο – μια ομάδα 17 στοιχείων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή όπλων, ανεμογεννητριών, ηλεκτρονικών και άλλων προϊόντων ζωτικής σημασίας στον σύγχρονο κόσμο – αλλά οι ισχυρισμοί αυτοί αμφισβητούνται.

Επίσης, ορισμένα από τα ορυκτά κοιτάσματα της χώρας έχουν κατασχεθεί από τη Ρωσία. Σύμφωνα με την υπουργό Οικονομικών της Ουκρανίας Yulia Svyrydenko, πόροι αξίας 350 δισ. δολαρίων (277 δισ. λιρών) παραμένουν σήμερα στα κατεχόμενα εδάφη.

Πηγές: FT, Reuters, Bloomberg

Σχετικές ειδήσεις

Ο Πούτιν δηλώνει βέβαιος ότι η Ρωσία θα αποκαταστήσει τις σχέσεις της με την Ευρώπη