Το δικαίωμα σε ένα υγιές περιβάλλον να καταχωρηθεί στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

Στρασβούργο, Ανταπόκριση: Κώστας Δαβάνης

Ένα φιλόδοξο νέο νομικό πλαίσιο, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να διασφαλιστεί «το δικαίωμα σε ένα ασφαλές, καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον» ζητά η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης  παρουσιάζοντας ένα πρόσθετο πρωτόκολλο το οποίο θα πρέπει να συμπεριληφθεί στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το οποίο θα καθιστούσε νομικά ένα τέτοιο δικαίωμα εκτελεστό σε όλες τις χώρες που θα το επικυρώσουν.

Η Συνέλευση θεωρεί ότι ένα τέτοιο νομικό κείμενο θα δώσει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μια μη αμφισβητήσιμη βάση για αποφάσεις σχετικά με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σχετίζονται με το περιβάλλον, τις δυσμενείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και την αξιοπρέπεια και ζωή. Ήδη περίπου οι μισές χώρες του κόσμου έχουν αναγνωρίσει ένα τέτοιο «δικαίωμα σε ένα υγιές περιβάλλον» στα συντάγματά τους, συμπεριλαμβανομένων 32 κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης και μόνο η Ευρώπη δεν έχει περιφερειακή συμφωνία ή ρύθμιση που αναγνωρίζει ένα τέτοιο δικαίωμα.

Το σχέδιο νόμου της Συνέλευσης θα εξεταστεί τώρα από την Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία έχει τον τελευταίο λόγο για το εάν θα συντάξει ένα νέο πρωτόκολλο στη Σύμβαση. Οι βουλευτές συνέστησαν επίσης στην επιτροπή των υπουργών να συντάξει ένα πρόσθετο πρωτόκολλο στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη για το δικαίωμα σε ένα ασφαλές, καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον.

Επιπλέον, θα πρέπει να ξεκινήσει η προετοιμασία μιας μελέτης σκοπιμότητας για μια σύμβαση «5P», (στα ελληνικά) για πρόληψη, δίωξη, προστασία, πολιτικές, και τα κοινοβούλια απέναντι σε περιβαλλοντικές απειλές και τεχνολογικούς κινδύνους που απειλούν την ανθρώπινη υγεία, την αξιοπρέπεια και την ζωή, καθώς και σύσταση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις επιχειρήσεις που αναθεωρήθηκε με σκοπό την ενίσχυση της εταιρικής περιβαλλοντικής ευθύνης.

Συνελεύσεις πολιτών

Σε ένα δεύτερο ψήφισμα, βασισμένο σε μια έκθεση που εκπόνησε ο Έλληνας εκπρόσωπος στην κοινοβουλευτική συνέλευση και πρώην Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου τονίζεται πως για να ανταποκριθούν οι κυβερνήσεις στον επείγοντα χαρακτήρα της κλιματικής κρίσης, θα πρέπει να συνδυάσουν «μια σαφή πολιτική δέσμευση και μια κορυφαία ηγεσία» που επιτρέπει την ουσιαστική συμβολή των πολιτών. Έτσι οι συνελεύσεις πολιτών μπορούν να αντιπροσωπεύουν έναν τρόπο «να αξιοποιηθεί η συλλογική σοφία, να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στην πολιτική και να επιτραπεί στους πολίτες να ανακτήσουν τον δημόσιο χώρο που έχει καταληφθεί από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», ενώ ταυτόχρονα ενημερώνουν τις δημόσιες αρχές για τις προτιμήσεις τους, οι οποίες παραμένουν απαραίτητο συστατικό σε μια συμμετοχική δημοκρατία. Για να είναι αξιόπιστες, αυτές οι συνελεύσεις πολιτών θα πρέπει να βασίζουν το έργο τους σε στοιχεία, προοπτικές και διαφορετικές μορφές γνώσης, χωρίς να κυριαρχούνται από την εξουσία, το χρήμα ή τις κομματικές λογικές.

Αυστηρή τιμωρία για σοβαρά περιβαλλοντικά εγκλήματα

Υιοθετώντας ένα τρίτο ψήφισμα, η Συνέλευση πρότεινε επίσης την ενίσχυση της αστικής και ποινικής ευθύνης για «πράξεις που μπορεί να έχουν αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή ή να προκαλέσουν σοβαρές περιβαλλοντικές ζημιές», δεδομένης της κλιματικής κρίσης και της σημασίας της ευθύνης των ιδιωτικών και δημοσίων φορέων για τη συμβολή τους στην κλιματική αλλαγή. Καλούν επ αυτού τα κράτη μέλη να τιμωρήσουν αυστηρά τα σοβαρά περιβαλλοντικά εγκλήματα και να εισαγάγουν το έγκλημα του «οικοκτόνου» στην ποινική τους νομοθεσία αναγνωρίζοντας παράλληλα την αρχή της καθολικής δικαιοδοσίας σε αυτό το πλαίσιο.

Προώθηση κράτους δικαίου

Με το τέταρτο ψήφισμα της η κοινοβουλευτική συνέλευση του Συμβούλιου της Ευρώπης καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να βοηθήσει στην ανάπτυξη «αντοχής στο κλίμα» για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, προωθώντας το κράτος δικαίου που σημαίνει την υπεροχή του δικαίου, την ισότητα ενώπιον του νόμου, την λογοδοσία στο νόμο, τον διαχωρισμό των εξουσιών, και την συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων και η διαφάνεια.

Μάλιστα η Συνέλευση αποφάσισε να δημιουργήσει ένα κοινοβουλευτικό δίκτυο υπό την αιγίδα του, έργο του οποίου θα είναι, να παρακολουθεί τις ενέργειες των εθνικών αρχών για την εκπλήρωση των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί ως απάντηση στην κλιματική κρίση και να προωθήσει τακτικές ευκαιρίες για τους βουλευτές στην Ευρώπη και σε άλλες ηπείρους για να συγκεντρώσουν την εμπειρία τους.

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος