Σε λιγότερο από ένα δεκαπενθήμερο, οι τζιχαντιστές της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS) κατάφεραν να ανατρέψουν ένα καθεστώς που κατείχε την εξουσία για περισσότερα από 50 χρόνια. Ο σερ Τζον Σόγιερς έζησε στη Συρία τη δεκαετία του 1980 και λέει ότι είδε την καταπίεση από το καθεστώς Άσαντ “με τα ίδια του τα μάτια”. Μεταξύ 2009 και 2014, ήταν γνωστός ως “C” – ο επικεφαλής της MI6. Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία, μίλησε στο Skynews για την κατάσταση στη χώρα και ποια θα είναι τα επόμενα βήματα.
Θα υπάρξει ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας;
“Είναι ενθαρρυντικό, νομίζω, ότι ο απερχόμενος πρωθυπουργός έμεινε πίσω για να υπάρξει κάποια μορφή ομαλής μεταβίβασης της εξουσίας“, δήλωσε ο σερ Τζον Σόγιερς . Οι αντάρτες δεν φαίνεται να επιδιώκουν “εκδίκηση” για οποιεσδήποτε ομάδες, πρόσθεσε – αν και θα υπάρξουν “κάποια αντίποινα” λόγω της “τρομερής βαρβαρότητας” του καθεστώτος Άσαντ. “Θα υπάρξει κάποιο ξεκαθάρισμα λογαριασμών κάποια στιγμή.” είπε
Το καθεστώς Άσαντ αντιπροσώπευε μόνο ένα “15% μειοψηφικό τμήμα” του έθνους, είπε. “Το δύσκολο έργο βρίσκεται μπροστά μας τώρα για να προσπαθήσουμε να ενώσουμε τη χώρα, καθώς δεν υπάρχει κληρονομιά δημοκρατίας, παρά ένοπλες ομάδες αντί για πολιτικές ομάδες , είπε. “Νομίζω ότι οι Τούρκοι θα διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στην προσπάθεια στο να φέρουν αυτές τις διάφορες ομάδες μαζί για να σχηματίσουν ένα ενιαίο, συνεκτικό, νέο καθεστώς, σημείωσε.
Η κατάρρευση αποτέλεσε έκπληξη για το Ηνωμένο Βασίλειο και τις υπηρεσίες πληροφοριών του;
“Νομίζω ότι αποτέλεσε έκπληξη για όλους – πιθανότατα αποτέλεσε έκπληξη για την HTS“, δήλωσε. Και πρόσθεσε “Δεν νομίζω ότι περίμεναν να πάνε τόσο μακριά, τόσο γρήγορα. Είμαστε όλοι έκπληκτοι με το πώς οι δυνάμεις του καθεστώτος απλά κατέρρευσαν εντελώς – ακόμη και εκείνες που είναι πιο πιστές στο καθεστώς και πιο κοντά στο καθεστώς. Οπότε, ναι, είναι μια έκπληξη. Δεν είναι αποτυχία των μυστικών υπηρεσιών. Είναι μια έκπληξη για όλους“.
Θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί σχετικά με την ανάληψη της εξουσίας από ένα παρακλάδι της Αλ Κάιντα;
“Όταν ήμουν επικεφαλής της MI6, εξετάσαμε όλες αυτές τις ομάδες της συριακής αντιπολίτευσης και τις ταξινομήσαμε σε εκείνες που θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε και σε εκείνες που ήταν πέρα από το μέτρο και πολύ κοντά στην Αλ Κάιντα. Και [η HTS] ήταν σίγουρα στην τελευταία κατηγορία. Αλλά νομίζω ότι ο Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι, ο ηγέτης, έχει καταβάλει μεγάλες προσπάθειες τα τελευταία 10 χρόνια για να απομακρυνθεί από αυτές τις τρομοκρατικές ομάδες. Και σίγουρα οι ενέργειες που είδαμε από την HTS τις τελευταίες δύο εβδομάδες ήταν αυτές ενός απελευθερωτικού κινήματος και όχι μιας τρομοκρατικής οργάνωσης.” δήλωσε ο Σερ Τζον.
Θα πρέπει η HTS να παραμείνει στον κατάλογο απαγόρευσης;
“Νομίζω ότι ο υπουργός Εσωτερικών θα ζητήσει από την MI5 και το Κοινό Κέντρο Αξιολόγησης της Τρομοκρατίας να επανεξετάσουν την κατάσταση σχετικά με την [HTS] και αν θα πρέπει να παραμείνει στον κατάλογο των απαγορευμένων οντοτήτων. Θα ήταν μάλλον γελοίο, στην πραγματικότητα, αν δεν είμαστε σε θέση να συνεργαστούμε με τη νέα ηγεσία στη Συρία λόγω μιας απαγόρευσης που χρονολογείται εδώ και 12 χρόνια. Υπάρχει μια νέα πραγματικότητα στη Συρία τώρα“, πρόσθεσε.
Μήπως η Τουρκία έβαλε το χεράκι της σε αυτό;
“Η Τουρκία έχει σίγουρα ένα έντονο ενδιαφέρον σε αυτό“, δήλωσε ο σερ Τζον Σόγιερς, παρά το γεγονός ότι η Τουρκία και η HTS δεν έχουν την πιο στενή σχέση “από την άποψη της συνεργασίας, της εκπαίδευσης και του εφοδιασμού”. “Νομίζω ότι τα πράγματα έχουν κινηθεί προς μια πολύ ευνοϊκή κατεύθυνση για την Τουρκία”, πρόσθεσε. “Και θα είναι η πιο ενδιαφέρουσα και επιδραστική χώρα στην περιοχή τώρα, καθώς οι διάφορες ομάδες της αντιπολίτευσης συναντώνται για να προσπαθήσουν να έχουν μια συναίνεση σχετικά με το πώς ένα νέο καθεστώς μπαίνει στο παιχνίδι”.
Τι γίνεται με τους Ρώσους;
Οι Ρώσοι “μπορεί να έχουν κάποιο ρόλο εδώ”, πιστεύει ο σερ Τζον Σόγιερς “Έχουν μια σημαντική ναυτική βάση και μια βάση συλλογής πληροφοριών στην Ταρτούς στη μεσογειακή ακτή της Συρίας.Και θα θέλουν να κρατήσουν αυτές τις εγκαταστάσεις, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να συμβιβαστούν με τη νέα ομάδα, τις νέες δυνάμεις στη Συρία. Αλλά φυσικά, έχουν συμβάλει καθοριστικά στη διατήρηση του καταπιεστικού καθεστώτος Άσαντ στην εξουσία“.
Και το Ιράν;
“Νομίζω ότι το Ιράν θα το παρακολουθεί με μεγάλη νευρικότητα και ανησυχία“, δήλωσε ο Sir John. “Τα γεγονότα της τελευταίας εβδομάδας περίπου στη Συρία είναι ακριβώς αυτό που το ιρανικό καθεστώς φοβάται ότι θα μπορούσε να συμβεί στο Ιράν κάποια στιγμή.” Το Ιράν είναι πιο “εξελιγμένο” ως κράτος, είπε – αλλά εξακολουθεί να είναι “ένα μειονοτικό καθεστώς με περιορισμένη συναίνεση”, γεγονός που έχει οδηγήσει σε αναταραχές τις τελευταίες δεκαετίες. Ο πρώην επικεφαλής της MI6 είπε ότι το Ιράν “φαίνεται να αποσύρεται” από τη Συρία, έχοντας αποδυναμωθεί από τις ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές στις άμυνες των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων. “Νομίζω λοιπόν ότι το Ιράν αισθάνεται ευάλωτο. Νομίζω ότι είναι πολύ απίθανο να παίξουν έναν διεκδικητικό ρόλο και είμαι αρκετά ενθαρρυμένος από το γεγονός ότι οι Ιρανοί φαίνεται να είναι πρόθυμοι να επανασυνδεθούν με τους Ευρωπαίους, με τους Αμερικανούς”.
Τι σκέφτεται το Ισραήλ;
“Tο Ισραήλ, παρακολουθεί προσεκτικά”, δήλωσε. Η περιοχή των Υψιπέδων του Γκολάν, η οποία βρίσκεται μεταξύ της Συρίας και του Ισραήλ, ήταν “στην πραγματικότητα αρκετά ήσυχη” τα τελευταία 50 χρόνια, είπε – που σημαίνει ότι δεν είχαν προβλήματα σε αυτά τα σύνορα. Ωστόσο, το Ισραήλ “θα είναι νευρικό” για τη σύγκρουση.
Υπήρξε μια “σιωπηρή συνεννόηση” μεταξύ του Ισραήλ και της Ρωσίας, πρόσθεσε, με τη Ρωσία να διασφαλίζει ότι η Συρία δεν θα επιτεθεί στο Ισραήλ μέσω των Υψιπέδων του Γκολάν. Σε αντάλλαγμα, “οι Ισραηλινοί δεν έκαναν τίποτα για να υπονομεύσουν το συριακό καθεστώς”. Ο πρώην επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών είπε ότι επρόκειτο για ένα “είδος βρώμικης, άγραφης συμφωνίας” μεταξύ του Ισραήλ και της Ρωσίας.
Είπε ότι τώρα θα υπάρχει σχεδιασμός σε εξέλιξη στο Ισραήλ για το πιθανό “χειρότερο σενάριο” της Συρίας “να διασπαστεί σε μικρότερα τμήματα, με ένοπλες ομάδες που θα μπορούσαν κάλλιστα να στρέψουν τα πυρά τους κατά του Ισραήλ κάποια στιγμή”. Αυτό είναι “λιγότερο πιθανό” αν και “σίγουρα όχι αδύνατο”, είπε.
“Νομίζω ότι οι Ισραηλινοί θα πρέπει να έρθουν σε συνεννόηση με την Τουρκία σε αυτό το θέμα, επειδή η Τουρκία θα είναι ο κύριος διαμεσολαβητής ισχύος.”
Είναι η κατάσταση παρόμοια με το Αφγανιστάν, το Ιράκ ή τη Λιβύη;
Ο σερ Τζον Σόγιερς είπε ότι η Λιβύη είναι η “πιο εύστοχη” σύγκριση, αλλά εξακολουθεί να είναι μια “κακή” σύγκριση. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η χώρα είναι “διαιρεμένη μεταξύ διαφορετικών ομάδων” – με την πλειονότητα των Σύρων να είναι σουνίτες που έχουν καταπιεστεί.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος